Жарнама
  • 515.11
  • 490.7
  • 5.16
Сұрақ-жауап архивы > Жалпы бөлім

Қазақ фамилияларындағы -ов, -ова, -ин, -иналар

Қазіргі кезде қазақша фамилияларды бір ретке келтіріп, -ов, -ова дегендерді алып тастаймыз деп жатыр. Бұған қалай қарайсыздар? Және өз нұсқаңыз бар ма?

A. Mustafina
Erke *
05.04.2013, 15:45:28
Сымбат пен Ақжелеңнің пікірлеріне неге қосылмасқа. Халқымызда ежелден Исатай Тайманұлы, Сырым Датұлы, Сара Тастанбекқызы және кешегі Кеңестің кезінде, тіпті әскери трибуналдарына да пысқырмаған Баукең де Момышұлы болып өтті емес пе? Тосын еш нәрсе жоқ. Құлағымызға сіңісті сөздер. Ұлы және қызы дегеніміз ең дұрысы. Қай ұлттың өкілі екенін әрі жынысын айғақтап тұр. Келін болып түскенде не болады, дейтіндерге: Қазақ келіні ешқашанда қайын атасының атын атамақ түгілі қайын ене, қайын аға, тіпті керек десеңіз қайын сіңлілері мен қайындарының атын атамай, тергеп (Еркем, Мырза бала дегендей) ат қойған ибалылығы болған. Сол үшін басқа ұлттарға еліктеп күйеуінің тегіне жармасудың еш реті жоқ. Ал менің тегім әкемнің емес, атамның немесе арғы атамның аты, мен сонда қалайша атамның ұлы бола алам деушілерге: сол әулеттің ұрпағы екеніңіз өтірік емес қой, ұлы қызы болып жазылудың еш сөкеттігі жоқ. Әйтпесе, Пәленбайшөбересі, Түгенбайнемересі әлде Бәленшекешөпшегі делінбес болар.

осыған қосылам, менің алдымдағы бауырларымда -ева, -ев дегендер бар, менен бастап тек атамның аты ғана жазылған. тағы айта кететін жайт туу туралы куәлік бергенде есімнің дұрыс жазылуына мән берген дұрыс, өйткені мамамның тегі Кәдір, ал інісінікі Қадыр. сонда екеуі екі есім болып кетті ғой? олардың әкелері бір екенін қалай біледі? ал негізінде әкелерінің куәлігінде есімі Қадір деп жазылған, міне куәлік бергенде қате жазып быт-шыт қып жіберген. сондықтан тегі, аты, әкесінің атын жазғанда сауатты түрде жазу керек!
Негізі заңымыз бойынша, ов секілділерді алып тастау меен сол күйінде қала беруі бір нәрсе. Яғни Бүйенбаева немесе Бүйенбай деп жатса да қате емес...
, ,
22.10.2013, 18:43:30
қазақтын фамиласы мынадай (ұлы-қызы)
мен -ова, -ева дегендерге қарсымын. Одан гөрі қызы, ұлы деген жөн сияқты. Тағы бірдеңе айтсам күлмеңіздер, маған бір кісі айтып еді: "біздің елде фамилия ауысып, "-ова"-ның орнына "-нан" жалғауы жалғанса" деп. Мысалы Әйгерім Әлжаннан, яғни Әлжаннан туған. (Типа Ушинский, Коменский дегендей ғой)
Тау ұлы!!!
23.10.2013, 14:46:31
Әлжанның Әйгерімі десе ше?
Былай, екі нұсқасы да жаман емес сияқты ғой. Ал сіздер қалай ойлайсыздар?
Assar .
23.10.2013, 23:04:44
Піленшетегі деген де болар еді. Бірақ келін алып, фамилиясын ауыстырғанда біраз дұрыс болмай қалатын сияқты. Келін сол елдің тегінен емес қой.

Қазақ келіндері жарының тегіне өтуі үлкен қателік. Киеуінің тегіне өту бізге ресейге қараған уақытта пайда болды және киеуінің тегіне өту абырой саналды. Қазақ қыздарына айтарым келешек келін атансаңыздар өз тегілеріңді сақтаған жөн. Тегіңді сұрағанда дардай етіп үлкен атаңның атын қалай айтасыздар? Ал Қазақша аталуға келсек мысалы ; Асқат Боранбайтегі Маратұлы десе жарасар еді.
Assar .
23.10.2013, 23:15:30
Ов, ова ев, ева деген тіркесті Грузиннің дзе, швили, Армянның ян, украйнның ко деген тіркестерісиақты қарау керек. Егер тегіңде Пәленшедзе болса қалай болады немесе Пәленшвили болса? Солай сиақты ов деген тіркесте бізге жат тіркес орыстар кіргізген. Егер әу баста Қазақ тәуелсіз ел болса қазір ов, ова деген тіркеске шошына қарар едіңіздер, ал қазір құлдық сана ов, ованы ата бабамыздан қалғандай сіңіріп алғанбыз және балдарымызға беруге құштармыз осы тіркесті. Көп сөзді қойып Ұлы, Қызы дегенге тоқталайық.