"Шыңырау" повесіндегі кәсіби сөздер

"Шыңырау" повесіндегі кәсіби сөздер
жеке
блог

Белгілі жаушы Әбіш Кекілбаевтың құдық қазған Еңсеп туралы жазған көлемді туындыларының бірі - "Шыңырау" повесі екені әдебиет сүйер қауымға мәлім. Ал, осы повесте кездесетін құдық қазу кәсібіне байланысты сөздердің мағынасын бірі білсе, бірі білмес. Ендеше, бір кездері ата кәсібіміз болған құдық қазу кәсібі сөз болатын повестегі кәсіби сөздермен таныс бола жүрейік:


Шеген-құдықтың іші опырылып құлап кетпеу үшін таспен қаланып өріледі.Мұнышегендеу” деп атайды.

 

Шығыр- биіктігі кісі бойындай,не одан сәл ұзын,аша ағаштың айыр басының арасына көлденең доғалорнатқан құрал.

 

Әйкел- арабтың ортасы ойық,дөңгелек деген сөзі бар.Ол құдық әбден  бітіп,шегенделіп,биіктетілген 

соң үстіне орнатылады.


Таңқы-шыңыраудағы судың аздығын көрсетеді.

 

Ыза -тайыз құдық

 

Еспе -суы аз,орта тереңдіктегі құдық

 

Долы-ірі қара терісінен жасалған, сыйымдылығы 10 шелектей су сиятын үлкен қауға


Бас-тереңдігі 5-6 метрлік құдық



 "Құдық қазу - үлкен сауапты іс"  бір кезде болған,әринеБір құдықтың суын бір ауылдың халқы пайдаланған.Кейде жолаушылар 

сулары таусылып шөлдеп келе жатырғандарында алдарынан құдық кездескенде

 қуанатын болғаняғни сол құдықты қазған адамға алғыстарын арнағанСондықтан өзіміздің ата 

кәсібімізді ұмытпай қолданысын кеңейтуге тырысып, сауапты іс жасай білейік!