Тіл және сөйлеу әрекеті

Тіл және сөйлеу әрекеті

Тілдік бірліктер мен сөз астарындағы танымдық элементтердің адам дүниетанымындағы орнына қатысты мәселе тіл білімінің ғана емес, сонымен бірге философия мен логиканың және психологияның, сондай-ақ когнитология ғылымдарының ең күрделі проблемаларының бірі болып саналады. Мәселенің маңыздылығы – ойлау процесі мен тіл табиғатының, тілдік жүйе мен танымдық элементтердің бір-бірімен өте-мөте күрделі заңдылықтармен орайласуында. Дыбыстық тіл де, абстракт ойлау да – тек адамға ғана тән құбылыстар. Бұл екі құбылыс та адамның екі жақты табиғатына сәйкес әрі әлеуметтік, әрі биологиялық жақтарымен сипатталады, осы екі факторды бірдей қамтиды. Біріншіден, тіл де, ойлау да – адам миының қызметінен туындайды, сәйкесінше соның өнімі болса, екіншіден, тіл де, ойлау да, танымдық жүйе де – әлеуметтік құбылыстар, өйткені оларды өмірге әкелетін адамның өзі – сол қоғамның құраушы бөлігі. Тіл мен таным әрі әлеуметтік, әрі индивидуалды-биологиялық тұрғыда ұштасып, өзара үндесімде, бірлікте болады. Тіл мен танымның жалпы тұтастығы сол бірліктен көрінеді.