Boom Overture ұшағы: Жолаушылар Еуропадан АҚШ-қа 100 доллармен ұшады

Өткен ғасырдың 60-жылдарынан бастап азаматтық авиация үлкен қарқынмен дами бастады. 80-жылдары дыбыстан жылдам ұшатын жолаушылар ұшағы пайда болды. Бірақ техникаға, үнемділікке және қауіпсіздікке қатысты мәселелер олардың қызметін тоқтатты. Жоғары жылдамдықпен ұшу тиімсіз болып жатқанда, америкалық Boom Technology компаниясы дыбыстан жылдам ұшатын жолаушылар ұшағын жандандыру жобасын ұсынды.

Алғашқы жолаушылар ұшағы қашан пайда болды?

© airdatanews.com

Дыбыстан жоғары жылдамдық дегеніміз не?

Кез келген дыбыс жер бетінде секундына 270-400 метр немесе 980-1470 шақырым/сағ жылдамдықпен таралады. Аэродинамикада жылдамдық көрсеткіші австрия физигі Эрнст Махтың құрметіне М әрпімен белгіленеді. Дыбыс жылдамдығы биіктікке байланысты өзгереді. Жер бетіне жақын жердегі жылдамдығы максимум 340 м/с немесе 1224 км/сағ.

Қазіргі уақытта әлемде дыбыстан жылдам жолаушылар ұшағы жоқ. Бірақ бұрын болған еді.

Дыбыстан жылдам авиация

1950 жылдардан бастап дыбыстан жылдам ұшатын ұшақ қарқынды дами бастады. Дизайнерлер ұшақтың тұрақтылығы мен басқаруына, аэродинамикалық тиімділікке қатысты мәселелерді шешті. Ұшу жылдамдығының өсуімен бірге оның биіктігі 20 километрге жетті. 1960 жылдардан бастап дыбыстан жылдам ұшақтар ұша бастады.

Дыбыстан жылдам ұшатын жолаушылар ұшағы

Бірақ бұл азаматтық авиацияда кең таралмады. Тарихта олардың екеуі ғана жолаушы тасыған. Оның бірі КСРО-ның Ту-144 ұшағы және Англия мен Франция ынтымақтастығы арқылы жасалған Конкорд ұшағы.

 Кеңестің Ту-144 ұшағы © iphones

Ту-144 алғаш рет 1968 жылы желтоқсанда ұшты. Максималды жылдамдық 2430 км/сағ (>2 Макс) болды. Ұшақ сағатына 38 тонна жанармай жұмсаған. 1975-1978 жылдары тұрақты рейстерді орындады. Ол көптеген техникалық және экономикалық тиімділік мәселелеріне, сондай-ақ бірнеше ұшақ апаттарына байланысты тоқтады.

Англия мен Францияның ынтымақтастығымен жасалған Конкорд ұшағы © blackandwhiteday

Конкорд алғаш рет 1969 жылы наурызда ұшты. Максималды жылдамдық 2179 км/сағ (>2 Макс) болды. Ұшақ сағатына 20 тонна жанармай жаққан. 1976 және 2003 жылдар аралығында ол негізінен Лондон, Нью-Йорк және Париж арасында тұрақты трансатлантикалық және чартерлік рейстерді орындады. Шығынның және экономикалық тиімділігінің төмен болуына, сондай-ақ 2003 жылғы ұшақ апатына байланысты тоқтатылды. Конкорд өзінің тарихында шамамен 18 000 сағат ұшты.

Коммерциялық дыбыстан жоғары ұшақтардың ең маңызды кемшіліктері:

• Қатты дыбысы

• шамадан тыс отын шығыны

• Басқарудағы қиындықтар

Бұл проблемалар азаматтық авиациядағы дыбыстан жылдам ұшақтардың "өмір мерзімін қысқартты". Қазіргі уақытта азаматтық авиацияда 850 км/сағ жылдамдық экономикалық тиімді саналады.

Boom Overture дыбыстан ұшағы © boomsupersonic.com

Дыбыстан жылдам ұшуды жандандыру арманы

2016 жылы америкалық Boom Technology компаниясы дыбыстан жылдам ұшатын жаңа жолаушылар ұшағының дизайнын жариялады.

Boom Technology – 2014 жылы 2,2 Макс (2335 км/сағ) жылдамдықпен ұша алатын 45-55 орындық дыбыстан жылдам жолаушылар ұшағын жасау мақсатымен құрылған стартап компания. Жобаға сәйкес, Нью-Йорктен Лондонға 3,5 сағатта, реактивті ұшақтардан екі есе дерлік жылдам ұшуға болады, ал билет бағасы (барып келу)  шамамен 5 мың долларды құрайды.

2016 жылы компания жоспарларын сәл өзгертіп, Boom Overture ұшақ концепциясын ұсынды. Бұл 1,7 макс (1800 км/сағ) 65–88 жолаушы, 8 000 км үздіксіз ұшатын ұшақ, 2026 жылы бірінші рейсі және 2029 жылдан бастап тұрақты рейстері жоспарланған.

Жобаға сәйкес, ұшақ үшбұрышты қанат конфигурациясына ие болады және композиттік (жеңіл) материалдардан құрастырылады. Ол 20 000 ат күші бар үш қозғалтқышпен жұмыс істейді.

Дыбыстан жылдам ұшақтардың болашағы

Boom Technology нарыққа жақын арада 1000 дыбыстан жылдам ұшатын ұшақ пен 500 маршрут қажет болады деп мәлімдеді.

1,7 Максималды жылдамдықпен ұшу Нью-Йорктен Лондонға 6 сағаттың орнына 3 сағат 30 минутта, Нью-Йорктен Франкфуртқа 7 сағаттың орнына 4 сағатта, Сан-Францискодан Токиоға 10 сағаттың орнына 6 сағатта жетуге мүмкіндік береді. 8000 км-ден асатын рейстерде ұшақ жанармай құю үшін қонуға мәжбүр болады.

Boom Overture ұшағының құны интерьерді есептемегенде 200 миллион долларды құрайды деп жоспарланған. Boom зауыты жылына 100 ұшақ құрастыруды мақсат етіп отыр.

Boom Нью-Йорктен Лондонға баратын рейс үшін 5000 долларды мақсат етіп отыр. Салыстыру үшін Конкорд ұшағы билеті қазіргі бағамен 20 000 долларды құрады. Компания бастапқыда тек ауқатты адамдарға арналған тарифті ұсынуды жоспарлап отыр.

Boom Overture 15 бизнес-класс орны бар кабинаны, сондай-ақ Сан-Франциско-Токио және Лос-Анджелес-Сидней сияқты ұзақ қашықтыққа арналған 30 бірінші класты жиналмалы орынды ұсына алады.

Қазіргі уақытта Boom Technology компаниясы Boom Overture ұшағының 76 данасына тапсырыс берді.

2020 жылдың қыркүйегінде компания АҚШ әуе күштерімен келісімшартқа отырды. Оған президент пайдаланатын нөмірі бірінші ұшақ ретінде Overture пайдалану жоспарлары кірді.

100 долларлық рейс

Дыбыстан жылдам авиацияның үш мақсаты бар: бірі – саяхат уақытын қысқарту, екіншісі – ұшу құнын төмендету, үшіншісі – көміртегі шығарындыларын азайту.

Boom Technology компаниясының негізін қалаушы және бас директоры Блейк Шолл Overture ұшағы осы мақсаттарға жете алатынына сенімді.

© habr.com

"1960 жылдары қолданылған технологияда көп нәрсе өзгерді. Ұшақ құрылысында алюминийдің орнына көміртекті талшық қолданылады. Реактивті қозғалтқыштар тыныш және отын үнемдеуде үлкен жетістіктерге жетті. Біз жаңа дыбыстан тез ұшатын ұшақты жылдам, берік және экологиялық таза жасаймыз. Болашақта біз рейстің бағасын 100 долларға дейін төмендетеміз, бұл оны қалың жұртшылыққа пайдалануға мүмкіндік береді", - деді ол.

Әрине, әлемнің кез келген нүктесіне 4 сағат ішінде саяхаттау үшін 100 доллар төлеу орындалмайтын арман сияқты көрінуі мүмкін. Бірақ Boom компаниясы бұған жаңа ұшақтардың екінші және үшінші буындары шығарылғанда, яғни жақын болашақта қол жеткізгісі келеді.

Boom алдындағы мәселелер

Boom Overture қанаттары дельта тәрізді Конкорд ұшағына ұқсайды. Бірақ оның құны француз ұшағынан 75 пайызға арзан болады деп жоспарланған.

55 орындық ұшақтың салмағы 77,1 тонна, ұзындығы 52 метр, ені 18 метр болады. Орындар арасындағы қашықтық 1,9 метрді құрайды, бұл ұшу кезінде жолаушыларға қосымша жайлылықты қамтамасыз етеді.

Boom Overture дыбыстан жылдам ұшақ шу мәселесін шешуі керек. Оның шуы Конкорд ұшағынан 30 пайызға, яғни ұшу кезіндегі Boeing 777-300 ұшағынан да төмен болады деп жоспарланған.

Дыбысты шектеу үшін қозғалтқыштарды азайту отын шығынын 30 пайызға қысқартуы мүмкін. Бұл үшін Boom форсаж камерасы жоқ қозғалтқыштарды пайдаланғысы келеді. Бүгінгі таңда реактивті ұшақтар осындай қозғалтқыштармен жабдықталған. Бірақ оларда азаматтық авиацияға қажетті үнемділік пен сенімділік жетіспейді. Boom әуе қозғалтқыштарын жасаушы Rolls Royce компаниясы жаңа қозғалтқыштар бойынша жұмыс істейді.

Boom Overture ұшағының алғашқы сынақ ұшуы 2026 жылы басталады деп жоспарланған.