Әлем әдебиеті ана тілімізде

Әлем әдебиеті ана тілімізде

Мемлекеттік тілдің қол­дану аясын ұлғайтып, әдебиетіміздің көк­жиегін кеңейтетін бір сала – көркем аудар­ма. Бүгінде аударма саласының ақсап тұрғаны жайында жиі айтылады. Алайда осы бағытта жүргізіліп жатқан жұмыстарды жоққа шығара алмаймыз. Олқылықтың орнын толтырып, әлем әдебиетінің үздік шығармаларымен танысу мүмкіндігі қарастырылуда. Бұл бағытта да жергілікті аударма­шы­лар, бүгінгі оқырманға қажетті де қызықты делінген шетел жазушыларының туынды­ларын тәржімалауда. Бұл өз кезегінде қазақ оқырмандарының әлем әдебиетімен өз ана тілінде сусын­дауына мүмкіндіктер бермек. 

Қазіргі уақытта  мемлекеттік тапсырыс аясында қазақ тіліндегі көркем әдеби кітаптарды басып шығару және оны тарату ісі біршама жолға қойыла бастады. Еліміздегі баспалардан жыл сайын әртүрлі сериялар бойынша шығып жатқан кітаптар аз таралыммен болса да, ең бірінші кезекте республика кітапханалары мен кітап дүкендеріне таратылуда. 

Бүгінде «Тұран-Азия» Холдинг-орталығы алыс-жақын шетелдік авторлардың үздік көркем туындыларының қазақ тіліндегі нұсқасын тәржімалап, бұрынғы басылғандарын жаңаша редакциялап шығарумен айналысып келеді. Өткен 2013 жылы француз жазушысы Александр Дюманың атақты «Үш Ноян» (тәржімалаған: Ә.Жұмабаев) және «Граф Монте Кристо» (2 том, тәржімалағандар: Ә.Жұмабаев, Қ.Жұмағалиев) атты кітаптарының қазақ тіліндегі нұсқасы әрқайсысы 3000 таралыммен жарық көрді. Әлем әдебиетінің озық туындыларын қазақ оқырмандарына ұсынып келе жатқан холдинг-орталықтан бұған қоса жуырда Дэн Браунның  «Да Винчи Коды» (тәржімалаған: Мекеев Б. Т.) және Агата Кристидің «Лорд Эджвердің өлімі» (тәржімалаған: С. Арпабеков) атты кітабын қазақ тіліне аударып басып шығарды.

Әлем классиктерінің озық туындылары қашанда оқырмандар арасында үлкен сұра­нысқа ие болып отыратындықтан, аудар­­ма кітаптар баспахана мен сөре­лерде шаң басып қалмасы анық. Қанша жер­ден интернет дамып, электронды оқу­лық пен кітаптар қолданысқа ене бас­таса да, қолға ұстап оқитын кітаптың қадір-қасиеті ерек­ше екені белгілі. Мұны әсіресе жас буын өкілдері терең ұғынуға тиіс.

Қазір еліміздегі ЖОО-ларда білім алып жүрген 600 мыңнан астам жас­тың 52 пайызы мемлекеттік тіл – қазақ тілінде білім алады. Алдағы жыл­дар­да мемлекеттік тілде білім алатын жастар 70 пайызға жетеді деп күтілу­де. Бұл еліміздің жоғары оқу орындарына қазақ тіліндегі оқулықтар мен көркем әдеби кітаптардың молынан қа­жет екенін айқындай түседі. Ресми есеп бойынша қазіргі күні елімізде 50 миллион кітап болса, мұның 8 миллионға жуығы ғана қазақ тілінде екен. Бұл бізден қазақ тіліндегі оқулықтар мен кітаптарды көптеп шығаруды талап етеді.

Бүгінде жоғары оқу орындары үшін аса қажет базалық оқулықтар мен өзге де көркем кітаптарды басып шығаруға мем­лекет бюджетінен бөлінетін арнайы қаржы көлемі жыл сайын өсіп отыр­ғандығын айта кеткен жөн.

Жаңа жарық көрген және ал­дағы кезде басылып шығатын аударма кітаптарға жекелеген адамдар, оқу орындары мен кітапханалар арнайы тапсырыс беріп алдырта алады. Аталған кітаптарды  262-14-28, 262-14-42, 262-14-36 (117) телефон нөмірлеріне хабарласып, тапсырыс беру арқылы алуға болады. Немесе мына электронды мекенжайға жазып жіберсеңіздер болады: ak_lima_90@mail.ru

Дайындаған: Нұржігіт Айдархан

Сурет: жеке мұрағаттан

Н. Айдархан