Үштік ұғымдар

Санға байланысты даналық сөздер ары-беріде біздің қазақта ғана болса керек. Бабалар қалдырған осынау даналықты ұрпақтан-ұрпаққа аманаттап жеткізу біздің борышымыз. Бүгін алдарыңызға "үш" санына байланысты сөздерді әкеліп отырмыз. Жеті саны туралы айтып өттік. Қазақ ырымдап, жақсылыққа балаған төрт, бес, тоғыз, он бір, қырық сандары туралы алда тағы да мәліметтер беретін боламыз. 

1. Үш жұрт:

Ағайын жұрт, нағашы жұрт, қайын жұрт   

2. Үш байлық:

Бірінші байлық – денсаулық, екінші байлық – ақ жаулық, үшінші байлық – он саулық.

3. Үш қуат:

Ақыл қуат, жүрек қуат, тіл қуат.

4. Үш арсыз:

Күлкі арсыз, тамақ арсыз, ұйқы арсыз.

5. Үш қадірлі:

Ырыс қадірлі, бақ қадірлі, дәулет қадірлі.

6. Үш қадірсіз:

Жастық шақ қадірсіз, денсаулық қадірсіз, жақсы жардың қадірін білмеу.

7. Үш жамандық:

Қан төгу, кесі ақысын жеу, ескі жұртты бұзу.

8. Үш тәтті:

Жан тәтті, мал тәтті, жар тәтті.

9. Үш ақиқат:

Қымбат – шындық, арзан – өтірік, дауасыз – кәрілік.

10. Үш қуаныш:

Алғыс алу, өзіңді көптің іздеуі, жақсы ісіңнің өшпеуі.

11. Үш биік:

Билік, дәулет, даналық.

12. Үш тұл:

Қайратсыз ашу тұл, тұрлаусыз ғашық тұл, шәкіртсіз ғалым тұл.

13. Үш кедейлік:

Кежірлік, еріншектік, ұйқы.

14. Үш бақытсыз:

Жаман ат, жаман қатын, жаман көрші.

15. Үш көз:

Су анасы – бұлақ, жол анасы – тұяқ, сөз анасы – құлақ.

16. Үш тоқтам:

Ақыл – арқан, ой – өріс, адам – қазық.

17. Үш қасиет:

Өліде әруақ, малда кие, аста кепиет.

18. Үш тағылым:

Мейірімнен сауап, жақсылықтан шарапат, жамандықтан кесапат.

19. Үш зая:

Ақымаққа айтқан сөз зая,

Қараңғыға телмірген көз зая,

Болмашыға қайрылған өмір зая.

20. Үшке тоқтау қыл:

Өмірге тоқтау қыл, өлімге тоқтау қыл, көңілге тоқтау қыл.

21. Үш мақтаншақ:

Қатынын мақтаған, атын мақтаған, асын мақтаған.

22. Үш жүйрік:

Көңіл жүйрік, тіл жүйрік, қол жүйрік.

23. Үш жаман:

Тастарманда қатын жаман, көшерменде жұрт жаман, жұтағанда қыс жаман.

24. Үш жау:

Шайпау болса қатын жау, қыдырмаш болса қызың жау, тілазар болса ұлың жау.

25. Үш жетім:

Ер алмаған қыз жетім, қаз қонбаған көл жетім, шалғыны жоқ жер жетім.

Дайындаған: Алшын Матай

Сурет: arka-ajari.kz