Кетпеннің ортасы қалай тесілді

Ертеректе бір шал мен кемпір өмір сүріпті. Олар кедей болыпты. Шал ешкісін бағып кетсе, кемпірі тегештегі сүттің азайып қалатынын байқайды. Бір күні тегешке үңілсе, ішінде дөңгелек бір алтын жатыр. Не жыларын, не күлерін білмеген кемпір шалын шақырады. Екеуі мәз-мейрам болып қала береді. Бір күні кемпір тағы да сүт құймақ болғанда, тегештің ішінде бір қара жылан сүтті ішіп жатыр екен. Жылан кемпірді көріп сескенді ме, әйтеуір дөңгелек алтынды тастап, жоқ болады. Кемпір аң-таң болады. Бұл оқиғаны келіп шалына айтады. Бұлар осы әдісті әдетке айналдырады. Сөйте келе бұлар бірдемнің арасында байып шыға келеді. Көршілері көре алмай бұларды қаттырақ қысады. "Алтынды қайдан алдыңдар, қайтіп байыдыңдар?" деп қоймайды. Ақыры бұлар бар сырды ақтарып салады. Көршілері енді "жыланның інін көрсет" деп қорқытады. Шал шыдамай, жол көрсетпек болады. Жігіттер құрал-саймандарын алып дайын тұр екен. Шал шыққасын, жарыса шауып ала жөнеледі. Бір кезде шал келдік деп белгі береді. Қолдары қышыған жігіттер жылан ордасын қопарып, тас-талқанын шығарып, оған қоса жыландарды қыра бастайды. Содан баяғы қара жылан қашып құтылады. Әлгілер ауылға кәдімгі бір жауды жайратқандай боп келеді де жығылады. Кеш бата бере ұйқыға кетеді. Түн қараңғысын жамылып, әлгі жылан келеді де, біртіндеп ауылдың адамдарын түгел қырып шығады, бірақ шал мен кемпірге тиіспейді. Сол кезде ауылдың бір адамы ажалдан құтылып кетеді. Жылан соңына түсіп қуады. Әлгі жылан жолда бір керуенге кездеседі, сосын бір серкенің мүйізіне оратылып алады. Керуен бір жерге келіп тоқтайды. Отағасы шай жөндетіп, тамақтанып алмақ болады. Олар шай ішіп отырғанда, әлгі жылан босағада жатады. Отағасы көпті көрген кісі екен, "Тимеңдер, бұл жоқ іздеген жылан екен, жүре берсін" дейді. Керуен қайта жолға жиналады. Сол кезде жылан әлгі серкенің мүйізіне қайта оралады. Жол екіге айырылады. Жылан жерге түсіп, көлденең жолға қарай ирелеңдейді. Отағасы керуеншілерге: "Сендер жүре беріңдер" деп, өзі көлденең жолға бұрылады. Қараса, айдалада бір адам жүреді. Жылан анандайда жатқан етіктің ішіне кіріп кетеді. Шал адамды шақырып, сөйлеседі. Ол ін бұзушы екенін айтады. "Мені бір жылан қуып келеді" дейді. "Ендеше іздегенің келді" дейді керуенші. "Енді не істеймін?" дейді әлгі бейбақ. «Кетпеніңмен етікті шап» дейді. Ол шауып кеп жібергенде жыланның басы аспанға көтеріледі. Сол кезде әлгі адам "енді не істесем" деп жыларман болады. Керуенші: "Кетпеніңді басыңа қой дейді". Әлгі адам кетпенін басына қояды. Сол уақытта жыланның басы шыңғырып кеп кетпенді тесіп өтеді де, әлгі адамды өлтіреді. Міне, содан бері кетпеннің ортасы тесік екен.

Сурет: dreamatico.com