Марстан жіпке ұқсайтын зат табылды

Марстан жіпке ұқсайтын зат табылды
Фото: NASA/JPL-Caltech

Қазіргі уақытта Марс – адамдар ең көп зерттейтін планета.  Қызыл ғаламшарда бірнеше зерттеу машиналары жұмыс істейді. Олардың көпшілігі камералармен жабдықталған, оның ішінде Perseverance ровері де бар. Жақында оның оптикалық құралдарының біріне жіпке ұқсайтын нысан түсіп қалған. Соның салдарынан түрлі қауесеттің таралуына себеп болды. Зерттеу авторларының бірі оны бұрын балық аулағанан қалған жіп деп қалжыңдаса, екіншісі өсімдік тамыры деген болжам жасады.

Марстағы жұмбақ нысандар

Зерттеу тарихында ғалымдар мен энтузиастар Марстың фотосуреттерінен көптеген жұмбақ нысандарды тапты. Мұндай алғашқы жаңалық 1976 жылы Viking 1 ғарыш кемесі Марстың Кидония аймағының суретін жіберген кезде жасалды. Түсірілген фотосуреттен адамның бетіне бұлыңғыр түрде ұқсайтын нәрсені көруге болады. Бұл Марста бір кездері зерделі тіршілік иелері өмір сүрген, ал алып фигура ежелгі мүсіннің бөлігі деген теориялардың пайда болуына себеп болды.

Марстағы жұмбақ тұлға

Бұл мүсін емес екені айтпаса да түсінікті. 2001 жылы Mars Global Surveyor орбиталық аппараты Кидония бетінен жоғары сапалы фотосурет түсірді. Жұмбақ тұлға кәдімгі төбе – көздің, мұрынның, ауыздың сұлбасы жарық пен көлеңкенің салдары ғана болып шықты.

Марстағы нысанның жоғары сапалы фотосуреті

Марста табылған жіп

Жақында Perseverance роверінің камерасына жіпке ұқсайтын нысан түскен. Нысан тікелей аппарат корпусының астында жатыр. Сарапшылардың пікірінше, бұл марс балықшыларының көне жәдігері емес және жерүсті өсімдіктің тамыры да емес. Бұл арқан 2021 жылы роверді жерге түсіру үшін қолданылатын парашюттің бөлігі болуы мүмкін. Ол желдің әсерінен аппараттың астына түсіп қалған.

Perseverance ровері Қызыл ғаламшарда не істейді?

Бүгінде Марстағы ең қуатты ровер Perseverance өзінің ең маңызды міндетімен айналысып жатыр. Ол Марс топырағының үлгілерін жинайды. Қажетті топырақ жиналған кезде материал зертханалық аспаптар арқылы зерттеуге Жерге жіберіледі. Ғалымдар Марста тірі жандардың, өсімдіктердің және бар тіршіліктің басқа да белгілерінің іздерін таба аламыз деп үміттеніп жатыр.

Марс ровері Perseverance топырақ үлгілерін алады

Марстағы қоқыс

Бұған дейін Марстың Ingenuity тікұшағы Марста металл қалдықтары мен үлкен матаны тапқан болатын. Осы сынықтар бір жыл бұрын Perseverance роверінің сәтті қонуына да қатысты. Осыдан кейін ровердің өзі екі үлкен тастың арасына қыстырылған күміс түсті затты суретке түсірді. Ғалымдардың айтуынша, бұл роверді жоғары температурадан төмен түсіру кезінде қорғаған термиялық қабықтың фрагменті.

Марс бетіндегі қоқыс

Марс қоқысқа толып бара жатыр. Бірақ ғалымдар оны мәселе көріп отырған жоқ. Қызыл ғаламшардың суреттерін өңдеу жөніндегі маман Стюарт Аткинсон планетаға қоқыс тастауға оң көзқараста. Оның айтуынша, жүз жылдан кейін планетада адамдар қоныстануы мүмкін және олар бұл фрагменттерді мұражайларға жіберу үшін мақсатты түрде іздейтін болады. Бір күні бұл қоқыс қазіргі адамдар үшін ежелгі мүсіндер сияқты құнды жәдігерге айналады.

Т. Раушанұлы