Махаббат шаршағаннан өледі, ал ұмыту оны жерлейді

Жан де Лабрюйер бір жолы айтқан ойларымен бөліскелі отырмыз:

* * *

Шынайы достықтарда жай адамдардың зейіні жетпейтін әсемдік жасырынып жатады.

* * *

Уақыт достықты берік етеді, ал махаббатты әлсіретеді. 

* * *

Махаббат пен достық бір-бірін жоққа шығарады.

* * *

Үлкен махаббатты басынан өткерген достықты менсінбейді; бірақ өзін достыққа толығымен жұмсаған жан махаббат туралы әлі ештеңе білмейді.

* * *

Махаббат махаббаттан басталады; тіпті, жалын атқан достықтың өзінен махаббатқа ұқсас болмашы бір нәрсе тууы мүмкін.

* * *

Біздің махаббат үшін құрған қарым-қатынастарымызды шынайы достықтан ажырату қиын.

* * *

Бәрінен қиыны - бір көргеннен тұтанған махаббатты емдеу.

* * *

Ақырын және біртіндеп пайда болатын махаббат лап етпе құмарлығы жоқ достыққа қатты ұқсайды.

* * *

Алғашқы рет қана шын сүйеміз; одан кейінгі әуестіктерімізде дәл солай беріле алмаймыз.

* * *

Адамдар махаббатта талапты қалай жоғары қойғанымен,  достарынан гөрі сүйіктілерінің кінәларына көп кешірім етеді. 

* * *

Біз күйіп-жанып, бірақ үмітсіз сүйген әйел кейін бізге бір қызмет көрсетсе, бұл қызмет кіші ме, әлде үлкен бе, бәрібір, - бір рақметі жоқтықтың күнәсін мойнымызға оп-оңай аламыз.

* * *

Біз достарымызға құпияларымызды өзіміз қуана-қуана ашамыз; сүйіктілерімізден оны жасыра алмаймыз.

Біреуге өз сенімімізді сыйлау - жүрегіңді сыйлау дегенді білдірмейді; басқа адамның жүрегін жаулап алған адам оның сырын да, сенімін де қажет етпейді: оған оларсыз-ақ бәрі ашық. 

* * *

Достарымыздан біз оларға зиян келтіруі мүмкін кемшіліктерді, ал сүйіктілерімізден өзіміз қасірет шегетін кемшіліктерді байқаймыз.

* * *

Біз сүймей тұра алмайтындығымыз секілді, махаббатты да мәңгілік сақтай алмаймыз. 

* * *

Махаббат шаршағаннан өледі, ал ұмыту оны жерлейді. 

* * *

Махаббат туғанда да, сөнгенде де адамдар екеуден-екеу қалып, қысылу сезімін басынан өткереді. 

* * *

Біреуді ұмытуға тырысу - яғни оны өне бойы естен шығармау. Махаббаттың ар-ұждан азабымен ұқсастығы - ойлар мен естеліктердің тек оны бекіте түсуінде.  Өзіңнің құмарлық сезіміңді басу үшін ол туралы ойламауға тырысқан жөн. 

* * *

Біз сүйіктіміздің барлық қуанышының бастау көзі болғымыз келеді, бұл мүмкін болмаса, оның барлық бақытсыздығының көзіне айналсақ дейміз. 

* * *

Жаңа ғана көмектескен адамыңның көзімен түйісіп қалу жаныңа майдай жағады. 

* * *

Білмеймін, рақметі жоққа, яғни лайықсыз адамға жасалған көмекті қайырымдылық деп атауға бола ма және ол құрметке лайық па?

* * *

Жомарттықтың мәні қаншалықты көп бергеніңде ғана емес, қаншалықты уақытында бергеніңде де. 

* * *

Біреуге әбден риза болу қандай қиын!

* * *

Біз өзіміз жақсылық жасаған адамдарға елжірей қарап, өзіміз көп ренжіткен адамдарды иттің етінен жек көреміз. 

* * *

Бірнеше жыл өткен соң ренішті есте сақтау қалай қиын болса, бас кезінде оны ұмыту да сондай қиын.

* * *

Біз ынжықтығымыздан жауларымызды жеккөріп, олардан кек алғымыз келеді, ал өз-өзімізге келген соң жалқаулықтан кек туралы ұмытып та кетеміз. 

* * *

Біз жанымызды күнәдан құтқаратын кітапты оқимыз және ол бізге әсер етеді; біз басқа сүйіспеншілік оқиғалары туралы кітапты оқимыз, ол да бізді толғандырады; бірақ тек жүрек қана үйлеспейтін сезімдерді түсініп, татуластыра алады деп айтуға менің батылым жете ме?

* * *

Адамды басқалармен жақындасуға және оларға ұнамды болуға ақыл емес, жүрек көмектеседі.

* * *

Кейбір асыл сезімдеріміз бен кеңпейілді қылықтарымыз үшін біз ақылдан гөрі өзіміздің табиғи мейірбандығымызға қарыздармыз. 

* * *

Біз бір жерлерден өткенде басымызды иіп таң қаламыз; басқа жерлерден өткенде жүрегіміз елжірейді, осы жерде енді біздің тұрғымыз келеді.

* * *

Маған адамның ақылы, рухының көңіл-күйі, құмарлықтары, талғамдары мен сезімдері оның тұратын жеріне байланысты сияқты болып көрінеді. 

* * *

Кейде адамдар өздеріне не өлең жазуға, не махаббатты сезінуге рұқсат етпейді, бұл әлсіздіктер олардың ақылы мен жүрегіне көлеңке түсіретін сияқты. 

* * *

Өмір кейде біздің көптен күткен қуаныштарымызға, ең нәзік сезімдерімізге тыйым салады, бірақ біз оларға еркіндік берілгенін армандамай отыра алмаймыз. Бұл сезімдердің жолындағысының бәрін жайпап, адамды баурап алар құдіретіне ештеңе жетпейді - тек олармен осының бәрінен кісілік үшін ғана бас тарттық деген сана ғана теңдесе алады.

* * * 

Адамдар бірінші махаббатты танып біледі, сосын атаққұмарлық бойларын жайлайды, ал тыныштық оларға әдетте тек өліммен бірге келеді. 

* * *

Адамдар қылмысы үшін әлсіздігі мен әбігерлігіне ұялғандай ұялмайды; олар кейде шімірікпестен зорлық пен әділетсіздік жасайды, сатқындыққа барып, жала жабады, сөйте тұра махаббат пен атаққұмарлық армандарын, тіпті, өздеріне еш пайдасы болмаса да, жасырады. 

* * *

Бір адамдардың ризашылығын алу үшін қолымыздан келгеннің бәрін істесек, бірақ оған қол жеткізе алмасақ, бізде тағы бір амал қалады: енді ештеңе істемеу.

* * *

Адамдар арасында тек достық сезім мен құрмет жетегінде болған ғана ұнасымды; олардан көмек күтіп жүргенде кездесуді іздеу ауыр: бұл дегеніміз достыққа сұрану болып табылады. 

* * *

Адамға өзі үшін бір адал дос жеткілікті; оны іздеп тапқанның өзі - көп нәрсе. Егер басқаларға көмектесуге ниетің болса, қанша досың көп болса да аздық етеді. 

* * *

Достық сезімге ұнатпай қалудан гөрі жеккөру жуық.

* * *

Тек махаббаттағы бірінші көңіл қалудан және досыңның бірінші айыбынан біз пайдалы сабақ ала аламыз. 

* * *

Өзімізді бақытты сезіну үшін бізге сүйіктілерімізбен бірге болу жеткілікті: армандау, олармен әңгімелесу, үнсіздік сақтау, олар туралы ойлау - нені ойласаң, соны ойла - тек әйтеуір олармен ажыраспасақ болды; қалғаны не болса, о болсын. 

* * *

Махаббат тірі тұрғанда қуат-күшті өз-өзінен алады, ал кейді бір өзін өлтіруге тиіс сияқты болып көрінетін дүниелерден сусындайды: ерке-наздылықтан, қаталдықтан, суықтықтан, қызғаныштан. Махаббатқа қарама-қарсы достық күтімді қажет етеді: оған қамқорлық, сенім және кешірім керек, басқаша жағдайда ол солып қалады. 

Дайындаған: Әкежан Дәкен

Сурет: stihi.ru