Кейде шаршау, ұйқышылдық және ешнәрсе істеуге зауқыңның болмауы оттегінің жетіспеушілігінен туындауы мүмкін. Эндокринолог Екатерина Янг миға оттегі жетіспей жатқанын қалай анықтауға болатынын айтты.
Оттегі барлық метаболикалық процестерде қажет. Мәселен, ол денедегі энергия алмасуға жауапты. Бұл митохондриялардың тыныс алу тізбегінде (ағзаны қамтамасыз ететін жасушалардың бөліктері) энергияның пайда болуымен аяқталатын қоректік заттардың көп сатылы трансформациясы.
Митохондриялар табиғи аккумуляторлар ретінде бұлшықет қозғалысы немесе оған қажеттілік жоғарылағанда ғана жұмыс істейді және энергия шығарады.
Сонымен қатар, оттегі ағзадағы интоксикацияның алдын алуға, жасушаның өміршеңдігін қамтамасыз етуге, біздің әл-ауқатымыз бен өнімділігімізге жауап береді.
Көбінесе оттегі жетіспеушілігі бар адамдардан бірқатар зерттеулерден кейін гипоксия анықталады.
Медициналық тілде айтатын болсақ:
Пируват біздің ағзамыздағы глюкозаның айналуының аралық нәтижесі ретінде оттегінің қатысуымен және пируватдегиназаның әсерінен А ацетилкоферментіне немесе оттегісіз лактатқа айналуы мүмкін.
Егер лактат болса, онда 2 АТФ (аденозинтрифосфат) молекуласы, ал ацетилкофермент А болса, 36 АТФ молекуласы түзіледі. Әлбетте, егер оттегі аз болса, онда энергия нөлге тең немесе тіпті төмен болады.
Бұл өте күрделі нәрсе, аталмыш процестерді негізінен дәрігерлер немесе химиктер оңай түсінеді. Ең бастысы, оттегі жетіспеушілігі барлық ішкі ағзаның жұмысына кері әсер етеді және әртүрлі ауруды тудыруы мүмкін, мысалы, анемия оттегі жетіспеушілігінен туады.
Ағзаға оттегі жетпей жатқанын анықтайтын тест
Тест өте қарапайым және бір минуттан аз уақытты алады. Сонымен: тыныш күйде терең тыныс алыңыз, ауаның жартысына жуығын ақырын шығарыңыз және тынысыңызды 20 секунд ұстаңыз.
Егер сіз осы уақытқа оңай шыдасаңыз, өкпеңіз қалыпты жұмыс істейді.
Егер сіз 20 секундқа шыдап тұрмасаңыз немесе оны үлкен қиындықпен жасасаңыз, сізде гипоксия болуы мүмкін.
Әрине, нақты нәтижелер дәрігердің сынақтарын қарап шыққаннан кейін анықталады. Кез келген жағдайда, себепсіз шаршағаныңызды түсінсеңіз, үнемі бас ауруы және төмен көңіл күй болса кешіктірмей эндокринологқа барыңыз.
Денедегі оттегінің жетіспеушілігінің тағы қандай белгілері бар:
• жиі бас айналу және бас ауруы;
• ұйқысыздық;
• тітіркендіргіштіктің жоғарылауы;
• терінің бозаруы;
• төмен қан қысымы;
• тахикардия;
• қолдар мен аяқтардың дірілі;
• жүрек айнуы;
• ісіну.