Шоколадтан немесе чипсиден оның зиян екенін біле тұра бас тарту өте қиын. Біздің миымыз мұндай тағамның қажеттілігін тура мағынасында меңгереді екен, дейді ғалымдар.
Кельндегі Макс Планк атындағы метаболикалық зерттеулер институтының ғалымдары Йель университетімен бірлесе отырып, майлы және тәтті тағамдардың миға қалай әсер ететінін анықтауға шешім қабылдады. Олардың зерттеу нәтижелері Cell Metabolism журналында жарияланған.
Ғалымдар еріктілер тобын екі бөлікке бөлді: біріншісі әдеттегі диетаға қосымша 8 апта бойы күн сайын құрамында май мен қант көп болатын тағамдар қосқан. Басқа дәл сондай тағамдар жеді - десерттің калория мөлшері бірдей, бірақ майы аз болған. Бұған дейін және сегіз апта бойы еріктінің миының белсенділігі өлшенген.
Бірінші топтағы қатысушылардың миы тағамға әлдеқайда күштірек әрекет ететіні белгілі болды. Майлы пудинг дофаминергиялық жүйені, мотивация мен марапатқа жауап беретін ми аймағын белсендірді.
"Біздің мидың белсенділігін өлшеулер мидың чипсы мен басқа да зиянды тағамдарды тұтыну арқылы қайта жұмыс істейтінін көрсетті. Ол бейсаналық түрде дәл осындай тағамға артықшылық беруді үйренеді. Мидағы осы өзгерістердің арқасында біз бейсаналық түрде май мен қант мөлшері жоғары тағамдарды қалайтын боламыз", - деп түсіндіреді зерттеу жетекшісі Марк Титтгемейер.
Бір қызығы, тәжірибе кезеңінде зерттелушілер артық салмақ қоспады және олардың қандағы қант немесе холестерин деңгейі сияқты қан параметрлері де өзгермеді.
Дегенмен, зерттеушілер қантты тағамдарға басымдық зерттеу аяқталғаннан кейін де жалғасады деп болжайды.
"Мида жаңа байланыстар пайда болады. Өйткені, үйренудің мәні мынада: бір нәрсені үйреніп алсаң, оны бір-екі күнде ұмытпайсың. Сондықтан қатысушылардың тәттіден бас тартуы қиын болады, тіпті олар бұрын оны ұнатпаса да", - дейді Марк Титтгемейер.
10 күнде қанттан қалай бас тартуға болады
Акушер-гинеколог Екатерина Волкованың айтуынша, қантқа тәуелділіктің өзін небәрі 10 күнде жеңуге болады. Дәрігер, бір аптадан кейін «тәтті» дәм рецепторларының құрылымында өзгерістер болуы керек, ал 3 аптадан кейін тәттілерсіз істеу әдетінің "алғашқы негіздері" пайда болуы керек.
Айта кетейік, бұған дейін онколог қанттың қатерлі ісікке қалай әсер ететінін айтты.