Демалыс күндері аз ұйықтаудың 5 себебі

Әрбір адам кейде ұзақ уақыт ұйықтауды ұнатады, әсіресе демалыс күндері. Бір жағынан, бұл жақсы, өйткені күні бойы жиналған ақпаратты оңтайландыру үшін миымызға шынымен демалыс қажет. Дегенмен, көптеген зерттеу тым көп ұйықтаудың зиян екенін анықтады. Адамға күніне қанша сағат ұйықтау керек екенін және үнемі тым ұзақ ұйықтасаңыз не болуы мүмкін екенін дәл қазір анықтайық.

Қанша сағат ұйықтау керек?

WebMD мәліметтері бойынша, адамға қажетті ұйқы мөлшері өмір бойы үнемі өзгеріп отырады. Мысалы, жаңа туған нәрестелер күніне 20 сағат ұйықтайды. Осы уақытта өседі, иммунитет нығайтылады және даму үшін маңызды көптеген басқа процестер орын алады. Бірте-бірте адамның ұйқысы қысқарады, сондықтан 6-7 жастағы балалар үшін 12 сағат жеткілікті, ал жасөспірімде ұйқыға тек 9 сағат бөледі. Ересек адамға 8 сағат ұйқы қажет жетеді. Егер адам демалудың жетіспеушілігін сезінсе, инсульт және мазасыздық ықтималдығының жоғарылауы сияқты денсаулық проблемалары туындайды.

Сондай-ақ, денсаулықтың жалпы жағдайы қажетті ұйқы мөлшеріне айтарлықтай әсер етеді. Мысалы, қатты күйзеліске ұшыраған кезеңде денеге әдеттегіден ұзағырақ ұйықтау қажет болуы мүмкін. Суық тиюге және басқа ауруларға да қатысты да солай. Мұндай жағдайларда біздің денеміз әдеттегіден көп энергияны қажет етеді.

Жақында ғалымдар, егер адам күндізгі уақытта жиі ұйықтайтын болса, оның ауыр аурулары болуы мүмкін екенін анықтады.

Неліктен ұзақ уақыт ұйықтаған зиян?

Салауатты ұйқы жақсы. Бірақ кейде адамдар 12 немесе одан да көп сағат ұйықтайды және оның себептері әртүрлі болады. Көбінесе адамдар демалыс күндері ұйықтауға тырысады, өйткені жұмыс күндері жұмысқа ерте тұруға тура келді. Дегенмен, кейде адамдар денсаулығына байланысты көп ұйықтайды. Мысалы, кейбір адамдар  жиі ұйықтағысы келеді, өйткені олар қорылдаудан зардап шегеді.

Ұзақ ұйқының себебі қандай болса да, төсекте күніне 9 сағаттан артық жатпаған дұрыс.

Ұзақ ұйқыға байланысты бас ауруы

Көптеген адам ұзақ ұйықтағаннан кейін басы ауыратынын айтады. Сарапшылар мұны шамамен 8 сағаттық демалыстан кейін серотонин гормонының ағзаға ұйқының жеткілікті болғаны туралы сигнал беруімен байланысты деп санайды. Егер адам осы сигналдарға қарамастан ұйықтай берсе, жүйке жасушалары белсенді болу үшін қажетті ресурстарды алуды тоқтатады: су, тамақ және т.б. Нәтижесінде адам тым көп демалғаннан кейін тұрғанда, оның миы энергия тапшылығы жағдайында болады.

Арқа ауырады

Ұзақ ұйықтағаннан арқа ауырады. Себебі дене белсенділігі адам ағзасы үшін өте маңызды, ал қозғалыс болмаған кезде дененің әртүрлі бөліктері ауыра бастайды. Ал оянғаннан кейін бәрімізге денені қыздыру ұсынылатыны деген бекер емес. Дұрыс емес төсек пен жастықта жатқан адамдар, әсіресе, арқа ауырсынуынан зардап шегеді.

Ұзақ ұйқы депрессияны тудырады

Әдетте, депрессия белгілері бар адамдар ұйқысыздықтан шағымданады. Дегенмен, статистикаға сәйкес, депрессияға ұшыраған адамдардың шамамен 15% -ы, керісінше, тым ұзақ ұйықтайды. Сарапшылар мұнымен күресуді ұсынады, өйткені шамадан тыс ұйқы кейбір жағдайларда тек депрессияны күшейтеді. Шындығында, қалпына келтіру үшін адамдар дұрыс ұйқы уақытын сақтауы керек және бұл жоғарыда ұсынылған күніне 8 сағат болуы қажет.

Ұзақ ұйқы жүрек ауруын тудырады

Бірде ғалымдар 72 000 әйелдің қатысуымен зерттеу жүргізді. Ғылыми жұмысының бір бөлігі ретінде олар өздерінің күнделікті тәртібін денсаулық жағдайымен салыстырып, 9-11 сағат ұйықтайтын қатысушылардың жүректің ишемиялық ауруынан басқаларға қарағанда 38%-ға көбірек зардап шегетінін анықтады. Қанша ұзақ уақыт ұйқы болса жүрекке соншалықты зиян.

Ұзақ ұйқы өлім қаупін арттырады

Көптеген зерттеу тәулігіне 9 сағаттан артық ұйықтайтын адамдардың 7-8 сағат ұйықтайтындарға қарағанда ертерек өлу қаупі бар екенін көрсетті. Бұл құбылыстың нақты себебі анықталмаған, бірақ болжам бар. Жоғарыда біз шамадан тыс ұйқының миға, арқаға, жүрекке зиян келтіретінін және депрессияны күшейтетінін атап өттік. Бәлкім, дәл осы салдарлардың қосындысының арқасында адамдар аз өмір сүруі мүмкін.