Соғыстан үш есе қауіпті не?

Жұмыс – алкоголге,  есірткіге және  соғысқа  қарағанда  анағұрлым  үлкен  кісі  өлтіргіш.

Жыл  сайын  өндірістегі  бақытсыздық  жағдайлардан және кәсіби  аурулардан  2 миллион  адам  өледі  екен -  ал  керісінше соғыстық  жанжалдарда  небәрі  650 мың  адам өледі.

Жалпы  әлемде   ең  қауіпті   кәсіптер  ауыл шаруашылығында, тау-кен өндірісі  өнеркәсібінде  және  құрылыста болып  есептеледі.  АҚШ-тың  еңбек статистикасы  Бюросының  мәліметтері бойынша, тек 2000 жылы өзінің жұмыс  орындарында 5915  адам қайтыс  болған – олардың  ішінде  жүрек  ұстамасы  тікелей  жазу  үстелінде  отырған  кезде  орын  алған  адамдар  да  бар.

Ең  қауіптісі   ағаш  кесу  мамандығы  болып  танылған  -    әр  100 мың  адамға 122 өлім  жағдайынан  келеді.

Екінші  орында  балық  аулау  флотының теңізшілері  болса,  үшінші  орынға – азаматтық  авиацияның   пилоттары – 100 мың  адамға 101  өлімнен  келеді. Бірден  тыныштандырайық:  барлық  авиаапаттарда  қайтыс болған  пилоттар  шағын  ұшақтардың  штурвалында  отырғандар,  ал  жолаушылар  тасымалдайтын  авиалайнердегілер  емес.

Болат құрылғылармен  жұмыс істейтін  құрылысшылар  және  кен  өндірушілер  төртінші  және  бесінші  орындарға  ие  болды,  әйтсе де,  екі  мамандықтағы  өлімге  ұшырау  деңгейі ағаш  дайындаушылардың  өлімге  ұшырау  деңгейінің жартысынан  кем  болса  да.

Айналысатын  жұмыс  түріне  қарамастан,  үшінші  анағұрлым  таралған  өлімге  ұшырау  себептерінің  бірі  өндірісте  кісі  өлтіру  болып  отыр:  677 өлім  жағдайы.  2000 жылы  елу  полиция  қызметкері  өлтірілді,  ал сатушылар   - тіпті 205 адам.

Өлімге  ұшырау  себептерінен  екінші  орынға биіктен  құлау болып  отыр - ол  жалпы  санның 12 % құрайды.

Бұндағы  басты  құрбан болатындардың үлесі - шатыр  жабушылар,  монтаждаушылар және жоғарыға  шығушылар.

Өлімге  ұшырау  себептерінің  ең  көп  таралған  түрі  жолдық-көліктік  оқиғалар,  олардың үлесі  жалпы саннан 23 % құрайды.  Тіпті  полиция  қызметкерлерінің  біреудің  қолынан  өлуден  бұрын,  рөлде  болған  кезде  өлу  мүмкіндігі  үлкен  екен.

Ең  қауіпті  және  сирек  мамандықтарға  Беринг теңізінде теңіз шаянын  аулаушылардың  жұмысы  болып  есептеледі  екен.

Өлім  қауіпін, Ұлыбританияның Королдік  статистикалық  қоғамдастығы  журналының  редакторы   Фрэнк  Даквортпен ойлап  табылған,  арнайы  шкаланың  көмегімен  есептеуге  болады.  Дакворттың  шкаласы  қандай  да  бір  жұмыс  нәтижесінде  өлімге  ұшырау  мүмкіндігін  өлшейді. Қызметтің  ең  қауіпсіз  түрі  нөлдік  баллмен   бағаланады;  сегіздік  күдіксіз  өліммен  аяқталады. 

Мысалы, «русская  рулетка» қауіптілік  дәрежесі  бойынша 7,2  балл береді.  Жиырма  жыл  шыңға  шығу  6,3  тартса, кісі  өлтіргіштің  қолынан  қаза  табу  4,6  тең. Қашықтығы  160 км  болатын  автокөлік  сапары,  рульде  арақ  ішпеген  жүргізуші  отырған  жағдайда – 1,9 балл жинайды.

Дакворттың  шкаласы  бойынша әсіресе  аса  қауіпті  көрсеткіш  5,5 болып  табылады.  Еркектер үшін  өлім  қауіпі  жолдық-көліктік  оқиғалардан  немесе  кездейсоқ  биіктен  құлау  оқиғаларына  болады;  екі  жыныс  үшін де - өлімге  ұшырауы – үйді  жинастыру,  ыдыстарды жуу жұмыстарында немесе  тек  көшеде  келе  жатқанда  болуы  мүмкін.

Суреттер: kinostan.kz