1.Массасы2,1 г магний мен алюминийден тұратын қоспа
тұз қышқылымен әрекеттескенде 2,24л (қ.ж.) сутек бөлінген. Бастапқы қоспаның
құрамы қандай?
Шешуі:
Мg+2HCL=MgCL2+H2
2AL+6HCL=2ALCL3+3H2
m Mg=X
m AL=2.1-X
V1H2=хл
V2H2=22,4-хл
Хгул
Мg+2HCL=MgCL2+H2
24г22,4л
22.4x
У= --------
=093x
24
2.1-x22.4-yл
2AL+6HCL=2ALCL3+3H2
5467,2л
{67.2(2,1-х)=54(2,24-у)
{y=0.93
X=1.2 Mg
mAI=m(қоспа) –mMg=2.1-1.2=0.9г
0.9
WAI=------------*100%=42.86%
2.1
1.2
WCu =------------*100%=57.14%
2.1
Жауабы:42.86% AI ;57.14% Cu
2.Төмендегі
өзгерісті орында, реакция типтерін жаз.
123456
КCIО3O2H2OH2HCI NaCICI2
9
7
P2O5AICI3
Н3РО4AI2 (SO4)3
1.2КCIО3= 2KCL+ 3O2айырылу реакциясы
2.2Н2+О2=2H2O қосылу реакциясы
3.2H2O=2Н2+О2айырылу реакциясы
4.H2+ CI2=2HCIқосылу реакциясы
5.2Na+2HCI=2NaCI+ H2 орынбасуреакциясы
6.2NaCI+F2=2NaF+CI2 орынбасуреакциясы
7.4P+5 O2=2
P2 O5қосылу
реакциясы
8.P2O5 +3 H2O=2Н3РО4қосылу реакциясы
9.6HCI+2AI =2AICI3+3
H2орынбасуреакциясы
10.2AICI3 +H2SO4=AI2 (SO4)3
+HCIалмасуреакциясы
3.Массасы 4г кальцийді өртеу үшін қанша моль және
қанша грамм О2 керек?
4гxг
2 Са+O2 =2CaO
80г32г
4г*32г
X=-----------------=1.6гO2
80г
M1.6г
V=----------=----------=0.05моль
M32г/моль
Жауабы:0,05 моль; 1,6г
4. 5%
ерітінді даярлау үшін 2 г қантты ерітетін судың массасы тең
Шешуі:
mеріткіш=mерітінді-mеріген зат
mеріген зат
w =-----------------*100%
mерітінд
mеріген зат2г
mерітінд= — *100% =-------------- *100% =40г
w5%
mеріткіш=mерітінді-mеріген зат=40-2
=38г
Жауабы:38г еріткіш қажет.
5.Күміс нитратының
136 мл (ρ= 1,25 г/мл) 10% — ды
ерітіндісіне мыс салынды. Мыстыңмассасын есептеңіз.
Шешуі:
Берілгені:
ω1(AgNO3) – 10%
V(AgNO3) – 136 мл
ρ – 1,25 г/мл
———————————
табу керек: m(Cu) — ?
Шешуі:Cu + 2AgNO3 = Cu(NO3)2 + 2Ag↓
m AgNO3 = ρ* V= 136 мл*1,25 г/мл=170г
mеріген зат
w =-----------------*100%
mерітінд
mеріт*w10г*170
mеріген зат=
— =--------------=17г
100%100%
Х г17г17*64
Cu + 2AgNO3 = Cu(NO3)2
+ 2Ag↓Х=-------------------= 3,2г Cu
64г340г340
Жауабы: m(Cu) – 3,2г
8-сыныпқа арналған тәжірибелік
тур тапсырмаларының жауабы
(Орындау уақыты 120
минут)
6 нөмірленген сынауыққы келесі заттардың
ертінділері құйылған: азот қышқылы; күкірт қышқылы; алюминий хлориді; калий
корбанаты; барий нитратыжәне алюмюний
сульфаты,.
Оптималь жоспар құрып
және басқа заттарды пайдаланбай қай заттың ертіндісі құйылғаның аңықтандар.
Сәйкес реакция теңдеулерін молекулалық және иондық түрде жазыңдар.
НNO3
H2SO4
АІСІ3
K2CO3
Ba(NO3)2
AL2(SO4)3
Эффект
НNO3
Х
Х
Х
—
11
H2SO4
Х
Х
—
Х
11
11
AICI3
—
Х
—
—
—
1
K2CO3
—
Х
—
11
21
Ba(NO3)2
Х
—
Х
3
AL2(SO4)3
—
Х
Х
—
Х
1
6*6=36
36-6=30
30/2=15
Кейбір реакция
эффектілері қайталанып келеді. Сонда бізге көрініп тұрған нақты
эффекті 6болды.
1.ALCL3+3HNO3=AL(NO3)3+3HCL
AL3++3CL-+3H+3NO3=
AL(NO3)33H+3CL-
AL3+3NO3=
AL(NO3)3
2. 2HNO3+K2CO3=CO2+H2O+2KNO3
.2H+ + 2NO3-+2K+
+ CO32-= CO2+H2O+2K+
+2NO3-
.2H++ CO32-=
CO2+H2O
3.6HNO3+AL2(SO4)3=3H2SO4+2AL(NO3)3
6H++6NO3-+2AL3++
3SO42-=6H++3SO42-+2AL3+
+ 6NO3-
ИОНАЛМАСУРЕАКЦИЯСЫЖҮРМЕЙДІ
4..3H2SO4 + 2ALCL3=6HCL+AL2(SO4)3
6H++3SO42-+ 2AL3++6CL-=6H++6CL-+2AL3++3SO42-
ИОНАЛМАСУРЕАКЦИЯСЫЖҮРМЕЙДІ
5.H2SO4 + K2CO3=CO2 +H2O+ K2 SO4
2H++SO42-+2 K++CO32-=CO2+H2O+ 2K++SO42-
2H++ CO32-=CO2+H2O
6.H2SO4
+ Ba(NO3)2 =BaSO4+2HNO3
2H++SO42-+ Ba2++ 2NO3-=BaSO4+2H++2NO3-
Ba2++SO4
2= BaSO4
7. 2 ALCL3+3 K2CO3
=AL2(CO3)3+ 6KCI
2 AL3+ +6CI -+6K++3CO32-=2AL+3CO32-+ 6K++6CI-
ИОНАЛМАСУРЕАКЦИЯСЫЖҮРМЕЙДІ
2 AICI3+ 3Ba(NO3)2= 2AL(NO3)3+ 3Ba CI2
2AI3++6CI-+ 3Ba2++6NO3-= 2AI3++6NO3-+ 3Ba2++6 CI-
ИОНАЛМАСУРЕАКЦИЯСЫЖҮРМЕЙДІ
9.Ba(NO3)2+ K2CO3=BaCO3
+2KNO3
Ba2++2NO3-+ 2K+ +CO32-=BaCO3+2K+ +2NO3-
Ba2++CO32= BaCO3
.3Ba(NO3)2+AL2(SO4)3= 3BaSO4+2AL(NO3)3
3Ba2+
+6NO3-+2AІ3++3SO42-= 3BaSO4+2AІ3++6NO3-
3 Ba2++ 3SO42= 3BaSO4ақ тұнба
11.3 K2CO3+AL2(SO4)3= AL2(CO3)3+3K2 SO4
6K++3CO32++2AI3+ +3SO42-= 2AI3+ +3CO32-+6K++SO42-
ИОНАЛМАСУРЕАКЦИЯСЫЖҮРМЕЙДІ
9-сыныпқа арналған теориялық тур тапсырмаларының жауаптары.
(Орындау
уақыты 180 минут)
1. Тотығу-тотықсыздану реакцияларын
құрастыру және теңестіру керек.
а)СН4+О2СО2+Н2О
б)AgNO3Ag+NO2 +O2
-4 +1+4 -2+1-2
C H4+ 2O0
2CO2 + 2H2O
C-4-8 eC+4
4 2тотығу, тотықсыздану
O 02-4e2O
02 1тотықсыздану, тотығу
2AgNO32Ag+2NO2+O
02
2O2-2 -4
eO024 1тотығу,
тотықсыздану
Ag+1Ag0
4тотықсыздану, тотығу
2.10г
алюминий мен мыстан тұратын қоспа тұз қышқылымен әрекеттескенде 2,24л (қ.ж.)
сутек бөлінген. Бастапқы қоспаның құрамы қандай?
Бер: Шешуі:
m (Al + Cu) =10 г2Al+6HCl=2АICI3+3H2
Vm=22,4 г/ моль·3 моль=67,2 л Cu+HCI=
Vн2=2,24АrАI=27*2=54
Табу керек:2, 24
WАI=?X=-------=1.8
WCu=?67.2
3.Химиялық теңдеу бойынша есептер.
Лабораторияда азот қышқылын алу үшін 17г NaNO3 және20
г H2 SO4 алынды.Түзілген HNO3-тің
массасын тап.
17г20гXг
2NаNO3+H2SO4=Nа2SO4+2HNO3
17098126
17г
V1NаNO3= ------=0.1моль
170
20
V2 H2SO4 =-----------=0.2 моль
98
V1NаNO3< V2H2SO4
0.1моль<0.2моль
17г NаNO3 — XгHNO3
170гNаN03------
126HNO3
17г * 126г
X=----------- --=12г
170г
Жауабы:mHNO3=12г
4.Қосылыстың
эмпирикалық және шынайы формуласын тап.
Құрамында 80%С және 20% Н бар қосылыстың формуласын тап.
Mr(Сх
Ну )=30
Шешуі:
W
X: У=---------
Аr
80%
X=-------=6.6: 6.6=1*2=2
12
20
У=--------=20:6.6=3*2=6
1
Жауабы:MrC2H6=30
5.Дегидратация реакциясына (катализатор қатысында) массасы 92
г этанол қатысты. Іс жүзіндегі шығымы 75 % болатын
болса, этанолдан алынған этиленнің(қ.ж.) көлемі қандай?
Шешуі:
92г 75%xл
C2H5OH------
C2H4+H2O
46г22.4л
m іс-ж
Ŋ =---------* 100%
m теор
ŋ*mтеор75%*92г
mіс-ж=----------=-----------=1.67 г C2H5OH
100%100%
1.67г C2H5OH ----Xл
C2H4
46г C2H5OH---- 22.4л C2H4
1.67г*22.4л
X=---------------=0.81г C2H4
46гЖауабы:081г
C2H
ХО- 2014 мектепшілік 9-сыныпқа арналған
тәжіриебелік тур тапсырмаларының жауабы
(Орындауға уақыт 120 минут)
5нөмірленген сынауықта келесі заттардың 0,1 М ертінділері құйылған: тұз
қышқылы, натрий сульфаты, калий корбанаты, барий хлориді, темір (ІІ) сульфаты
тек осы заттарды пайдаланып, қай сынауыққа қай заттың ертіндісі құйылғаның
аңықтаңыздар.
Анализ жасау жоспарын жасап, тиісті реакция
теңдеулерін жазыңдар.
HCI
Nа2SO4
K2CO3
BаCI2
FeSO4
Σ
HCI
X
—
X
—
Nа2SO4
-
X
—
Х
1
K2CO3
—
X
1
2
BаCI2
Х
X
3
FeSO4
—
Х
X
2
5*5=25
25-5=20
20/2=10
Кейбір реакция
эффектілері қайталанып келеді. Сонда бізге көрініп тұрған нақты эффекті 5
болды.
1.2НCI + Na2SO4= H2SO4
+2NACI
2H-
+ 2CL — + 2Na+ + SO42-=2H + SO42
+ 2CL — + 2Na+
ИОН АЛМАСУ РЕАКЦИЯСЫ ЖҮРМЕЙДІ
2 . 2HCI + K2CO3 = H2O+CO2+ 2KCI
2H+
+2CL- + 2K- + CO32-=2K-
+ 2CL — + CO2+ H2O
2H+
+CO32-=+ CO2+ H2O
3 . 2HCI + 2FeSO44 = H2SO4
+ FeCI2
2H — + 2CI-
+ Fe2- SO42-= 2H-+
SO42- Fe2+
2CI-
ИОН АЛМАСУ РЕАКЦИЯСЫ ЖҮРМЕЙДІ
4 . Na2SO4 + K2CO3
= Na2CO3 + K2SO4
2Na+ + SO42-
+ 2K + + CO32-= 2 Na+ +CO32- + 2K + + SO42-
ИОН АЛМАСУ РЕАКЦИЯСЫ ЖҮРМЕЙДІ
5 .Na2SO4
+ BaCI2 =2NaCI + BaSO4
2Na++SO4 2-+ Ba2++2CI-=2Na++2CI-+
BaSO4
Ba2++ SO42= BaSO4ақ тұнба
6.K2CO3+ BaCI2=BaСO3+2КСІ
2K++CO32-+ Ba2++2CI-=BaСO3+2К++2СІ
Ba2+++CO32-=BaСO3
7.K2CO3+ҒеSO4=ҒеСO3+K2SO4
2K++CO32-+ Ғе2++SO42-=ҒеСO3+2K++SO4
Ғе2+++CO32-=ҒеСO3
8.BaCI2+ ҒеSO4=BaSO4+ҒеCI2
Ba2++2CI-+ Ғе2++SO42= BaSO4+ Ғе2++ 2СІ-
Ba2++ SO42= BaSO4 ақ тұнба