Құлпынайдың сіз білмеген 10 пайдасы

Мамыр және маусым — құлпынайдың пісетін уақыты. Оның қаншалықты дәмді екенін өзіңіз білесіз. Ал басқа артықшылықтары туралы естіп пе едіңіз? Соларға тоқталып өтейік.

Құлпынай есте сақтау қабілетін жақсартады

Жақында жүргізілген зерттеулерге сәйкес, құлпынай мидың қартаю процесін баяулатады, оның функционалдық өмірін ұзартады. Бұл бізге қайтайғанда да мүмкіндігінше ұзақ уақыт бойы есімізді жоғалтпауға мүмкіндік береді. Бір қызығы, құлпынайды күнде жеу қысқа мерзімді есте сақтау қабілетін жақсартатынын дәлелдейтін зерттеу де бар. Яғни, есте сақтау қабілетінің нашарлауы, яғни, Альцгеймер ауруының басталуына тосқауыл болады.

Құлпынай көру қабілетін жақсартады

Піскен қызыл құлпынай есте сақтау қабілетіне ғана емес, көру қабілетіне де пайдалы. Көптеген зерттеулер құлпынайды күнделікті тұтынуы тордың макулярлы дегенерациясының, катарактаның, көздің құрғауының, прогрессивті соқырлықтың және жас қосылған сайын тіндердің өзгеруіне байланысты басқа да проблемалардың дамуына жол бермейтінін растайды. Жидектердің бірегей биохимиялық құрамы көру қабілетінің бұзылуына әкелетін көптеген аурулардың алдын алады. Сонымен қатар бар ауруларды прогрессивті емдеуге ықпал етеді. 

Құлпынай антиоксиданттарға бай

Алдымен, осы антиоксиданттардың не екенін еске түсірейік. Антиоксиданттар немесе консерванттар — белсенді оттегінің дене жасушаларына зиянды әсерін болдырмайтын заттар. Антиоксиданттар денені ерте қартаюдан және ауыр аурулардан қорғайды.

Ғалымдар құлпынайда фенолдық қосылыстардың – биофлавоноидтардың көп мөлшері бар екенін атап өтті, олар айқын антиоксиданттық қасиеттерге ие. Құлпынай тұтыну дененің зиянды заттар әсеріне қарсы тұру қабілетін арттыратыны дәлелденген. Дегенмен, бір маңызды нюансты айтып өткен жөн: барлық құлпынай бірдей пайдалы емес. Жидек түсі неғұрлым қою болса, соғұрлым пайдалы болады.

Құлпынай  эллаг қышқылына бай

Эллаг қышқылы — жасушалық циклды реттегіш. Көбінесе жеміс, жаңғақ және жидек сығындыларында кездеседі. Зат рак клеткаларының мутациясын тоқтату қабілетінің арқасында танымал болды. Құрамындағы эллаг қышқылының саны бойынша құлпынай үшінші орында тұр. Ол ісік процестерін басу мүмкіндігінен басқа, қабынуға қарсы әсерге ие, ағзаға пайдалы процестерге оң әсер етеді, сонымен қатар иммундық жүйені нығайтады, оны сыртқы әсерден қорғайды. 

Құлпынай — С витаминінің көзі

С витаминінің немесе аскорбин қышқылының негізгі көздері лимон, апельсин және сарымсақ. Сонымен қатар, құлпынай да бұл дәруменнің көзі саналады: бір уыс құлпынайда бір апельсин құрамынан көбірек С дәрумені бар. Рас, мұндай қасиет жылыжайда емес, ашық күн астында өсірілген құлпынайда ғана болатынын есте ұстаған жөн. Бір қызығы, мұздатылған құлпынай бұл витаминді жаңа піскен құлпынай сияқты сақтай алады. Бірақ сіз джемдер мен консервілерге үміттене алмайсыз - жоғары температура витаминді жояды және тәтті қоспада пайдалы заттар қалмайды.

Құлпынай қатерлі ісіктің алдын алады

Бүгінгі күні қатерлі ісік және оның алдын алу әдістерін зерттеу үшін жыл сайын жүздеген зерттеулер жүргізіледі. Олардың кейбіреулері белгілі бір тағамдарды үнемі тұтыну қатерлі ісік ауруының даму мүмкіндігін азайтуға көмектесетінін көрсетеді. Бұл тізімге құлпынайды да тіркегені мәлім. С витаминінің, эллаг қышқылының, антоцианиннің, кемпферолдың және басқа да пайдалы заттардың жоғары концентрациясына байланысты бұл жидек қатерлі ісіктің кейбір түрлерінің дамуына жол бермейді. Құлпынайдың бұл қасиетін растайтын соңғы зерттеулердің ішінде Огайо университетінің онкологиялық зерттеулер орталығының жұмысы бар.

Құлпынай қандағы қант деңгейін қалыпқа келтіреді

Құлпынай — қант диабетімен ауыратындар жеуге болатын тәтті жидектердің бірі. Фитонутриенттердің жоғары деңгейі арқасында қандағы қант деңгейінің күрт артуына ықпал етпейді, сонымен қатар қанттың сіңуін баяулатады. Осыған байланысты ол қант диабетінің даму қаупі жоғары адамдарға да ұсынылады. Бұл жидек диабетті алдын-алудың тамаша құралы болып табылады деп саналады. 

Құлпынай жүрекке пайдалы

Бұл қызыл жидектер көптеген жүрек-қан тамырлары ауруларының пайда болу және даму қаупін төмендететіні дәлелденді. Жоғарыда айтқанымыздай, құлпынай әртүрлі дәрумендер мен антиоксиданттарға бай, бірақ бұл жағдайда магний мен калий шөгінділерінің піскен жидектерде де болуы әлдеқайда маңызды. Соңғысы қан қысымын қалыпқа келтіруде, сондай-ақ сұйықтықтың тоқырауының алдын алуда маңызды рөл атқарады, бұл денеде немесе ішкі органдарда пайда болуы мүмкін ісінулерге әкеледі.

Құлпынай аллергиясы бар адамдарға пайдалы

Бір қызығы, бұл жидек бір қарағанда, әртүрлі аллергия түрлерінен зардап шегетін адамдарға ұсынылады. Құлпынай аллергиямен байланысты қабынуды және белгілі бір биохимиялық реакцияларды тежейді.

Сонымен қатар, құлпынай болашақ аналарға пайдалы. Зерттеулер көрсеткендей, егер әйел жүктілік кезінде құлпынай тұтынса, балада құлпынайға аллергияның даму қаупі аз болады.