Қазақы ырым-тыйымдар: Белді неге таянбайды?

Фото: metod-kopilka.ru

18 сәуір 2017, 15:03

Қазақ халқы ежелден салт-дәстүрін берік ұстанған. Ұрпағын ырым-тыйымдармен-ақ тәрбиелей білген десек қателеспейміз. Бұлар жай айтылған сөз емес. Əдептілік қазақы ұлттық үлгілі ырым-тыйыммен қалыптасқан. Бəрінің де дəлел-дəйекті дерегі бар. Бірнеше ырым-тыйымды назарларыңызға ұсынамыз.

1. Таңдай қағуға болмайды. Үй ішінде таңдай қаға беру - жаманшылық (өлім-жітім) шақыру белгісі.

2. Екі қолды төбеге қойып отыруға болмайды. Басына қайғы-қасірет түскен адам ғана екі қолын төбесіне қойып отырады.

3. Белді босқа буынбайды. Өмірінде перзент көрмеген адам ғана белін босқа буынады.

4. Тізені қүшақтамайды. Бұл - «Ұрпақсыз қалдым», «Қу тіземнен басқа қүшақтар қалмады» деген жаман ырымды білдіреді.

5. Жуған қолды сіліксе, ырыс-несібе кетеді.

6. Аяқ-қолды жіппен байлауға болмайды. Себебі бұл қол-аяғы байланған тұтқынды еске салады.

7. Тізені, табанды тартуға болмайды. Ауруға шалдыққанда ғана тізе мен табанды тартады.

8. Белді таянбайды. Себебі жақын адамы қайтыс болғанда жоқтау айтып жылаған әйел ғана белін таянады.

9. Жақты таянбайды. Қайғы-қасіреттен әбден қажыған адам ғана жағын демеу етіп, таянады.

10. Бетті басуға болмайды. Қайғы-қасіреттен қажыған адам ғана бетін басады.

Ж. Жұмағұлов