Биосфераны қорғау
Биосфераны қорғау
В.И.Вернадский биосфера туралы ілімін тұжырымдай келіп, ондағы тіршіліктін тракты дамуындағы адамның рөлін жоғары бағалайды. Ол: "Биосфераның болашағы адамның парасатты ақыл-ойына байланысты (ноосфера) бір қалыпты дамуы тиіс", — деді.
. Ол: "Егер адамзат табиғатты осылайша пайдалана берсе, бүкіл биосфера тұрақтылығына қауіп төндіруі мүмкін", — деген болатын.
. Жер шарында жыл сайын 100 млрд т қазба байлыктары өндіріліп, 500 млн тоннадан астам химиялық заттар егістіктерге төгілді, 20 млрд т зиянды заттар мен 10 млрд т синтетикалык немесе қорытпа заттар, улы газдар қоршаған ортаға шығарылды.
Атмосферада көмірқышқыл газы көбейіп, керісінше, оттек азайып кетті. Сол сиякты ауадағы азот 110%-ға, азот диоксиді 7%-ға, ал күкірт 75%-ға көбейген.
Судың мұнай онімдері, өндіріс қалдыкқтары, ауыр металдар, улы химиялық заттармен ластануы етек алуда. Көптеген елдерде таза су сапасының төмендеуі, ауыз су тапшылығы байқалуда.. Топырақтын құнарсыздануы, шөлейттенуі, ластануы, батпақтануы, сорлануы мен топыракқ эрозиясы жер шарынын оңтүстік аймақарында жиі байқалуда.
Биосфера шегіндегі тепе-тендіктің бүзылуы бүкіл ғаламшардың тіршілігін түраксыздандыруда. Әсіресе климаттың өзгеруі адам баласын азьгқ-түлікпен камтамасыз етуді шектеуде. Жер шарындагы орман ағаштарының 50%-ға жуығы кесілген. Жануарлар дүниесі, сапалы жайылымдар жойылып отыр. барлык өсімдіктердің 10—15%-ы, жануарлар мен құстардың 226—400 түрі біржола жойылып кетсе, 1200 түрі жойылып кету каупінде түр.
Біріккен ұлттар Ұйымы (БҰҰ) жанын-дағы ЮНЕСКО (Білім, ғылым және мөдениет мәселелері жәніндегі Біріккен Ұлттар Үйымы) барлық елдердің табиғатты тиімді пайдалануы жөне корғауы максатьщда бағдарламалар қабылдап, оны қадағалап отырады. I Биосфера туралы ілім. Тіршілік бесігі. Ноосфера. Биосфера шегіндегі өзгерістер. Экожүйенін өзгеруі. Біріккен Үлттар Үйымы. ЮНЕСКО. Биосфераны корғау. Табиғатты тиімді пайдалану.