заң терминдерінің сөздігі қазақша және орыс тілінде Қ ӘРІП

ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ЛАСТАУ - қоршаған ортаға ластағыш заттардың, радиоактивті материалдардың, өндіріс және тұтыну қалдықтарының түсуі, сондай-ақ шудың, тербелістердің, магнит өрістерінің және өзге де зиянды физикалық әсерлердің қоршаған ортаға ықпалы (2007 жылғы 9 қаңтардағы № 212 ҚР ЭК 1-бап)
ЗАГРЯЗНЕНИЕ ОКРУЖАЮЩЕЙ СРЕДЫ - поступление в окружающую среду загрязняющих веществ, радиоактивных материалов, отходов производства и потребления, а также влияние на окружающую среду шума, вибраций, магнитных полей и иных вредных физических воздействий (ст. 1 ЭК РК от 9 января 2007 года № 212)

ҚОРШАҒАН ОРТАНЫҢ ЛАСТАНУ УЧАСКЕЛЕРІ-жер бетінің және су объектілерінің қауіпті химиялық заттармен белгіленген нормативтерден артық ластанған шектеулі учаскелері (2007 жылғы 9 қаңтардағы № 212 ҚР ЭК 1-бап)
УЧАСТКИ ЗАГРЯЗНЕНИЯ ОКРУЖАЮЩЕЙ СРЕДЫ - ограниченные участки земной поверхности и водных объектов, загрязненные опасными химическими веществами свыше установленных нормативов (ст. 1 ЭК РК от 9 января 2007 года № 212)

ҚОРШАҒАН ОРТАНЫҢ САПАСЫ - қоршаған ортаның құрамы мен қасиеттерінің сипаттамасы (2007 жылғы 9 қаңтардағы № 212 ҚР ЭК 1-бап)
КАЧЕСТВО ОКРУЖАЮЩЕЙ СРЕДЫ - характеристика состава и свойств окружающей среды (ст. 1 ЭК РК от 9 января 2007 года № 212)

ҚОРЫҚ РЕЖИМІ АЙМАҒЫ - генетикалық ресурстарды, биологиялық саналуандықты, экологиялық жүйелер мен ландшафтарды ұзақ мерзім сақтауға арналған осы мақсаттарға қол жеткізу үшін жеткілікті көлемі бар ұйытқы аймақ («Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы» 2006 жылғы 7 шілдедегі № 175 ҚРЗ 50-бап)
ЗОНА ЗАПОВЕДНОГО РЕЖИМА - зона ядра, предназначенная для долгосрочного сохранения генетических ресурсов, биологического разнообразия, экологических систем и ландшафтов, имеющая достаточные размеры для достижения таких целей (ст. 50 ЗРК «Об особо охраняемых природных территориях» от 7 июля 2006 года № 175)

ҚОРЫҚШЫ - бекітіліп берілген аңшылық алқаптар мен балық шаруашылығы су тоғандарында (учаскелерінде) жануарлар дүниесі объектілерін қорғауды жүзеге асыратын қорықшы қызметінің қызметкері («Жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану туралы» 2004 жылғы 9 шілдедегі № 593 ҚРЗ 1-бап)
ЕГЕРЬ - работник егерской службы, осуществляющий охрану объектов животного мира на закрепленных охотничьих угодьях и рыбохозяйственных водоемах (участках) (ст. 1 ЗРК «Об охране, воспроизводстве и использовании животного мира» от 9 июля 2004 года № 593)

ҚОРЫҚШЫЛЫҚ ҚЫЗМЕТ - бекітіліп берілген аңшылық алқаптар мен балық шаруашылығы су тоғандарында (учаскелерінде) жануарлар дүниесі объектілерін қорғау функцияларын жүзеге асыратын аңшылық шаруашылығы және балық шаруашылығы ұйымдарының құрылымдық бөлімшесі («Жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану туралы» 2004 жылғы 9 шілдедегі № 593 ҚРЗ 1-бап)
ЕГЕРСКАЯ СЛУЖБА - структурное подразделение охотохозяйственной и рыбохозяйственной организации, осуществляющее функции охраны объектов животного мира на закрепленных охотничьих угодьях и рыбохозяйственных водоемах (участках) (ст. 1 ЗРК «Об охране, воспроизводстве и использовании животного мира» от 9 июля 2004 года № 593)

ҚОРЫТЫНДЫ ШЕШІМ-қылмыстық процесті жүргізуші органның іс бойынша іс жүргізудің басталуын немесе жалғастырылуын болдырмайтын, сондай-ақ, түпкілікті болмаса да, істі мәні бойынша шешетін әртүрлі шешімдері (1997 жылғы 13 желтоқсандағы № 206 ҚР ҚІЖК 7-бап)
ИТОГОВОЕ РЕШЕНИЕ - всякое решение органа, ведущего уголовный процесс, исключающее начало или продолжение производства по делу, а также разрешающее, хотя бы и не окончательно, дело по существу (ст. 7 УПК РК от 13 декабря 1997 года № 206)

ҚОС (КӨПШЕ) САҚТАНДЫРУ - белгілі бір объектіні бірнеше сақтандырушыда әрқайсысымен дербес шарт бойынша сақтандыру (1999 жылғы 1 шілдедегі № 409 ҚР АК 821-бап)
ДВОЙНОЕ СТРАХОВАНИЕ - страхование одного и того же объекта у нескольких страховщиков по самостоятельным договорам с каждым (ст. 821 ГК РК от 1 июля1999 года № 409-I)

ҚОСА АТҚАРЫЛАТЫН ЖҰМЫС - қызметкердің негізгі жұмысынан бос уақытында еңбек шарты жағдайында тұрақты, ақы төленетін басқа жұмысты орындауы (2007 жылғы 15 мамырдағы № 251 ҚР Еңбек кодексі 1-бап)
СОВМЕСТИТЕЛЬСТВО - выполнение работником другой регулярной оплачиваемой работы на условиях трудового договора в свободное от основной работы время (ст. 1 Трудового кодекса РК от 15 мая 2007 года № 251)

ҚОСАЛҚЫ ЗАТТАР - өндіру мен дайындау процесінде дәрілік түрлердің нақты қасиеттеріне қол жеткізу үшін қажетті органикалық немесе органикалық емес болмыстағы заттар («Дәрілік заттар туралы» 2004 жылғы 13 қаңтардағы № 522 ҚРЗ 1-бап)
ВСПОМОГАТЕЛЬНЫЕ ВЕЩЕСТВА - вещества органической или неорганической природы, необходимые для получения заданных свойств лекарственных форм в процессе их производства и изготовления (ст. 1 ЗРК «О лекарственных средствах» от 13 января 2004 года № 522)

ҚОСАЛҚЫ ҚЫЗМЕТТЕР КӨРСЕТУ - жүйелік оператор электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінен энергия жүйесін тоғы жоқ жағдайдан шығару бойынша электр қуатының қажетті мөлшерлері мен оралымды резервтері құрылымының дайындығын қамтамасыз ету, активті және реактивті қуатты реттеу үшін сатып алатын қызметтер көрсету («Электр энергетикасы туралы» 2004 жылғы 9 шілдедегі № 588 ҚРЗ 1-бап)
ВСПОМОГАТЕЛЬНЫЕ УСЛУГИ - услуги, приобретаемые системным оператором у субъектов оптового рынка электрической энергии для обеспечения готовности необходимых объемов и структуры оперативных резервов электрической мощности, регулирования активной и реактивной мощностей, по запуску энергосистемы из обесточенного состояния (ст. 1 ЗРК «Об электроэнергетике» от 9 июля 2004 года № 588)

ҚОСАЛҚЫ СҮРЕК РЕСУРСТАРЫ (МАТЕРИАЛДАРЫ)- ағаштар мен бұталардың қабықтары, бұтақтары, томарлары, тамырлары, жапырақтары, бүршіктері (2003 жылғы 8 шілдедегі № 477 ҚР ОК 4-бап)
ВТОРОСТЕПЕННЫЕ ДРЕВЕСНЫЕ РЕСУРСЫ (МАТЕРИАЛЫ) - кора, ветви, пни, корни, почки деревьев и кустарников (ст. 4 ЛК РК от 8 июля 2003 года № 477)

ҚОСУ ҚЫЗМЕТІН КӨРСЕТУ - әрекеттес желілердің пайдаланушылары арасында қосуды орнату және ақпарат беру мүмкін болатын, байланыс операторларының байланыс желілерінің арасындағы әрекеттестікті ұйымдастыру қажеттілігін қанағаттандыруға бағытталған қызмет («Байланыс туралы» 2004 жылғы 5 шілдедегі № 567 ҚРЗ 1-бап)
УСЛУГА ПРИСОЕДИНЕНИЯ - деятельность, направленная на удовлетворение потребности операторов связи в организации взаимодействия между сетями связи, при которой становятся возможными установление соединения и передача информации между пользователями взаимодействующих сетей (ст. 1 ЗРК «О связи» от 5 июля 2004 года № 567)

ҚОСЫЛҒАН ҚҰН САЛЫҒЫ - тауарларды (жұмыстарды, қызмет көрсетулерді) өндіру және олардың айналысы процесінде қосылған, оларды өткізу бойынша салық салынатын айналым құнының бір бөлігін бюджетке аудару, сондай-ақ ҚР аумағындағы тауарлар импорты кезіндегі аударым. Салық салынатын айналым бойынша бюджетке төленуге тиісті қосылған күн салығы сатылған тауарлар (жұмыстар, қызмет көрсетулер) үшін есептелген қосылған құн салығының сомасы мен алынған тауарлар (жұмыстар, қызмет көрсетулер) үшін төленуге тиісті қосьшған құн салығының сомасы арасындағы айырма ретінде айқындалады (2001 жылғы 12 маусымдағы № 209-ІІ ҚР СК 205-бап)
НАЛОГ НА ДОБАВЛЕННУЮ СТОИМОСТЬ - отчисления в бюджет части стоимости облагаемого оборота по реализации, добавленной в процессе производства и обращения товаров (работ, услуг), а также отчисления при импорте товаров на территорию РК. Налог на добавленную стоимость, подлежащий уплате в бюджет по облагаемому обороту, определяется как разница между суммами налога на добавленную стоимость, начисленными за реализованные товары (работы, услуги) - и суммами налога на добавленную стоимость, подлежащими уплате за полученные товары (работы, услуги) (ст. 205 НК РК от 12 июня 2001 года № 209)

ҚОСЫЛУ ШАРТЫ - ережелерін тараптардың біреуі формулярларда немесе өзге стандартты нысандарда белгілеген және басқатарап оны ұсынылған шартқа тұтастай қосылу жолы деп қабылдай алатын шарт (1994 жылғы 27 желтоқсандағы № 269 ҚР АК 389-бап)
ДОГОВОР ПРИСОЕДИНЕНИЯ - договор, условия которого определены одной из сторон в формулярах или иных стандартных формах и могут быть приняты другой стороной не иначе как путем присоединения к предложенному договору в целом (ст. 389 ГК РК от 27 декабря 1994 года № 269)

ҚОСЫЛУ ШАРТЫ - банктің депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қосыпу шарты, оның талаптарын депозиттерге міндетті кепілдік беруді жүзеге асыратын ұйым айқындайды және олар жүйеге кіретін барлық банктер үшін стандартты болып табылады (ҚР екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы 2006 жылғы 7 шілдедегі № 169 ҚРЗ 1-бап)
ДОГОВОР ПРИСОЕДИНЕНИЯ - договор присоединения банка к системе обязательного гарантирования депозитов, условия которого определяются организацией, осуществляющей обязательное гарантирование депозитов, и являются стандартными для всех банков, вступающих в систему (ст. 1 ЗРК «Об обязательном гарантировании депозитов, размещенных в банках второго уровня РК» от 7 июля 2006 года № 169)

ҚОСЫМША БІЛІМ БЕРУ - азаматтардың, қоғам мен мемлекеттің білімге деген қажеттерін жан-жақты қанағаттандыру мақсатымен барлық деңгейдегі қосымша білім беру бағдарламаларының негізінде жүзеге асырылатын тәрбиелеу мен оқыту процесі («Білім туралы» 1999 жылғы 7 маусымдағы № 389 ҚРЗ 1-бап)
ДОПОЛНИТЕЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ - процесс воспитания и обучения, осуществляемый на основе дополнительных образовательных программ всех уровней с целью всестороннего удовлетворения образовательных потребностей граждан, общества и государства (ст. 1 ЗРК «Об образовании» от 7 июня 1999 года № 389)

ҚОСЫМША ЖАРНА - қатысушының кредиттік серіктестіктің мүлкіне берген ақша сомасы («Кредиттік серіктестіктер туралы» 2003 жылғы 28 наурыздағы № 400-ІІ ҚРЗ 1-бап)
ДОПОЛНИТЕЛЬНЫЙ ВЗНОС - сумма денег, переданная участником в имущество кредитного товарищества (ст. 1 ЗРК «О кредитных товариществах» от 28 марта 2003 года № 400)

ҚОСЫМША ЖАРНА - өзара сақтандыру қоғамы мүшесінің өзара сақтандыру қоғамының өзара сақтандыру ережелерінде көзделген тәртіппен және жағдайларда қосымша енгізетін сақтандыру сыйлықақысының бір бөлігі («Өзара сақтандыру туралы» 2006 жылғы 5 шілдедегі № 163 ҚРЗ 1-бап)
ДОПОЛНИТЕЛЬНЫЙ ВЗНОС - часть страховой премии, дополнительно вносимой членом общества взаимного страхования в порядке и случаях, предусмотренных правилами взаимного страхования общества взаимного страхования (ст. 1 ЗРК «О взаимном страховании» от 5 июля 2006 года № 163)

ҚОСЫМША ЖАУАПКЕРШІЛІГІ БАР СЕРІКТЕСТІК-
қатысушылары серіктестік міндеттемелері бойынша жарғылық капиталға қосқан өздерінің салымдарымен, ал бұл сомалар жеткіліксіз болған жағдайда өздері енгізген салымдардың еселенген мөлшерінде өздеріне тиесілі қосымша мүлікпен жауап беретін серіктестік («Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктер туралы» 1998 жылғы 22 сәуірдегі № 220 ҚРЗ 3-бап)
ТОВАРИЩЕСТВО С ДОПОЛНИТЕЛЬНОЙ ОТВЕТСТВЕННОСТЬЮ - товарищество, участники которого отвечают по его обязательствам своими вкладами в уставный капитал, а при недостаточности этих сумм дополнительно принадлежащим им имуществом в размере, кратном внесенным ими вкладам (ст. 3 ЗРК «О товариществах с ограниченной и дополнительной ответственностью» от 22 апреля 1998 года № 220-I)

ҚОСЫМША ЖАУАПКЕРШЛІГІ БАР СЕРІКТЕСТІК-
қатысушылары серіктестік міндеттемелері бойынша өздерінің жарғылық капиталға салымдарымен жауап беретін, ал бұл сомалар жеткіліксіз болған жағдайда өздеріне тиесілі мүлікпен оған өздері еселенген мөлшерде енгізген салымдар арқылы жауап беретін серіктестік (1994 жылғы 27 желтоксандағы № 269 ҚР АК 84-бап)
ТОВАРИЩЕСТВО С ДОПОЛНИТЕЛЬНОЙ ОТВЕТСТВЕННОСТЬЮ - товарищество, участники которого отвечают по его обязательствам своими вкладами в уставный капитал, а при недостаточности этих сумм дополнительно принадлежащим им имуществом в размере, кратном внесенным ими вкладам (ст. 84 ГК РК от 27 декабря 1994 года № 269)

ҚОСЫМША ПАЙ ЖАРНАСЫ - ауыл шаруашылық серіктестігі мүшесінің өз қалауы бойынша міндетті пайдан тыс не серіктестіктің жалпы жиналысы көздеген жағдайларда енгізетін пай жарнасы («Ауылшаруашылық серіктестіктері және олардың қауымдастықтары (одақтары) туралы» 2000 жылғы 25 желтоқсандағы № 133-ІІ ҚРЗ 1-бап)
ДОПОЛНИТЕЛЬНЫЙ ПАЕВОЙ ВЗНОС - паевой взнос члена сельскохозяйственного товарищества, вносимый им по своему желанию сверх обязательного пая либо в случаях, предусмотренных общим собранием товарищества (ст. 1 ЗРК «О сельскохозяйственных товариществах и их ассоциациях (союзах)» от 25 декабря 2000 года № 133-II)

ҚОСЫМША САРАПТАМА - алдыңғы сараптаманың нәтижелері бойынша сарапшының қорытындысы жеткілікті дәрежеде анық болмаған не сот сарапшысы өзінің алдына қойылған мәселелерді толық шешпеген не алдыңғы зерттеумен байланысты қосымша мәселелерді шешу қажет болған жағдайларда жүргізілетін сот сараптамасы («Сот сараптамасы туралы» 1997 жылғы 12 қарашадағы № 188 ҚРЗ 8-бап)
ДОПОЛНИТЕЛЬНАЯ ЭКСПЕРТИЗА - судебная экспертиза, проводимая в случаях, когда заключение эксперта по результатам предыдущей экспертизы обладает недостаточной ясностью либо судебный эксперт не полностью разрешил поставленные перед ним вопросы, либо необходимо решение дополнительных вопросов, связанных с предыдущим исследованием (ст. 8 ЗРК «О судебной экспертизе» от 12 ноября 1997 года № 188)

ҚУҒЫН-СҮРГІНДЕРДЕН ЗАРДАП ШЕККЕНДЕР-ата-аналармен немесе олардың орнындағы адамдармен бірге бас бостандығынан айыру орындарында, айдауда, жер аударуда немесе арнайы қоныс аударуда болған саяси қуғын-сүргіндер құрбандарының балалары, сондай-ақ қуғын-сүргін кезінде он сегіз жасқа толмаған және оның қолданылуы нәтижесінде ата-анасының қамқорлығынсыз қалған саяси қуғын-сүргіндер құрбандарының балалары («Жаппай саяси қуғын-сүргіндер құрбандарын ақтау туралы» 1993 жылғы 14 сәуірдегі № 2200 ҚРЗ 2-бап)
ПОСТРАДАВШИЕ ОТ ПОЛИТИЧЕСКИХ РЕПРЕССИЙ - дети жертв политических репрессий, находившиеся вместе с родителями или заменявшими их лицами в местах лишения свободы, в ссылке, высылке или на спецпоселении, а также дети жертв политических репрессий, не достигшие восемнадцатилетнего возраста на момент репрессии и в результате ее применения оставшиеся без родительского попечения (ст. 2 ЗРК «О реабилитации жертв массовых политических репрессий» от 14 апреля 1993 года)

ҚҰБЫРЛЫ СҮЗГІШ ҚҰДЫҚ - су тұтқыш тау-кен
ТРУБЧАТЫЙ ФИЛЬТРОВЫЙ КОЛОДЕЦ - отрезок трубы с рядом отверстий, забивающий в водоносные горные породы с целью их дренирования (ст. 1 Водного кодекса РК от 9 июля 2003 года № 481)

жынысына оларды сорғыту мақсатымен бекітілетін бірқатар тесіктері бар құбыр кесіндісі (2003 жылғы 9 шілдедегі № 481-ІІ ҚР Су кодексі 1-бап)

ҚҰЖАТ - материал көзінде дәлме-дәл жазып алынған, бір ізге түсіруге мүмкіндік беретін ақпарат («Ұлттық мұрағат қоры және мұрағаттар туралы» 1998 жылғы 22 желтоқсандағы № 326 ҚРЗ 1-бап)
ДОКУМЕНТ - зафиксированная на материальном носителе информация, позволяющая ее идентифицировать (ст. 1 ЗРК «О Национальном архивном фонде и архивах» от 22 декабря 1998 года № 326-I)

ҚҰЖАТСЫЗ БАҒАЛЫ ҚАҒАЗ - құжатсыз нысанда (электрондық жазбалардың жиынтығы түрінде) шығарылған бағалы қағаз («Бағалы қағаздар рыногы туралы» 2003 жылғы 2 шілдедегі № 461-П ҚРЗ 1-бап)
БЕЗДОКУМЕНТАРНАЯ ЦЕННАЯ БУМАГА - ценная бумага, выпущенная в бездокументарной форме (в виде совокупности электронных записей) (ст. 1 ЗРК «О рынке ценных бумаг» от 2 июля 2003 года № 461)

ҚҰЖАТТАЛҒАН АҚПАРАТ - материалдық тасымалдағышта тіркелген, өзін сәйкестендіруге мүмкіндік беретін реквизиттері бар ақпарат («Ақпараттандыру туралы» 2007 жылғы 11 қаңтардағы № 217 ҚРЗ 1-бап)
ДОКУМЕНТИРОВАННАЯ ИНФОРМАЦИЯ - информация, зафиксированная на материальном носителе, с реквизитами, позволяющими ее идентифицировать (ст. 1 ЗРК «Об информатизации» от 11 января 2007 года № 217)

ҚҰЖАТТАЛҒАН АҚПАРАТ - ұсынылған нысанына қарамастан, ақпараттық есепке алу құжатында жазылған қылмыстық-құқықтық, азаматтық-құқықтық, әкімшілік-құқықтық салалардағы тұлғалар, заттар, фактілер, оқиғалар, мән-жайлар және басқа да құқықтық құбылыстар мен процестер туралы мәліметтер («Мемлекеттік құқықтық статистика және арнайы есепке алу туралы» 2003 жылғы 22 желтоқсандағы № 510 ҚРЗ 1-бап)
ДОКУМЕНТИРОВАННАЯ ИНФОРМАЦИЯ - сведения о лицах, предметах, фактах, событиях, обстоятельствах и других правовых явлениях и процессах, происходящих в уголовно-правовой, гражданско-правовой, административно-правовой сферах, независимо от формы их представления, зафиксированные в информационном учетном документе (ст. 1 ЗРК «О государственной правовой статистике и специальных учетах» от 22 декабря 2003 года № 510)

ҚҰЖАТТАР КӨШІРМЕЛЕРІНІҢ МЕМЛЕКЕТТІК САҚТАНДЫРУ ҚОРЫ - ұлттық мұрағат қорының мемлекет үшін бірден-бір маңызы бар және жойылған жағдайда орны толмайтын құжаттарының сақтандыру көшірмелерінің жиынтығы («Ұлттық мұрағат қоры және мұрағаттар туралы» 1998 жылғы 22 желтоқсандағы № 326-I ҚРЗ 1-бап)
ГОСУДАРСТВЕННЫЙ СТРАХОВОЙ ФОНД КОПИЙ ДОКУМЕНТОВ - совокупность страховых копий документов Национального архивного фонда, имеющих для государства непреходящее значение и незаменимых при их утрате (ст. 1 ЗРК «О Национальном архивном фонде и архивах» от 22 декабря 1998 года № 326-I)

ҚҰЖАТТЫ БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР - құжатты нысанда шығарылған (қағаздағы немесе арнайы техникалық құралдарды пайдаланбай-ақ бағалы қағаздың мазмұнын тікелей оқуға болатын өзге де материалдық берілім көзіндегі) бағалы қағаздар («Бағалы қағаздар рыногы туралы» 2003 жылғы 2 шілдедегі № 461-II ҚРЗ 1-бап)
ДОКУМЕНТАРНЫЕ ЦЕННЫЕ БУМАГИ - ценные бумаги, выпущенные в документарной форме (на бумажном или ином материальном носителе с возможностью непосредственного чтения содержания ценной бумаги без использования специальных технических средств) (ст. 1 ЗРК «О рынке ценных бумаг» от 2 июля 2003 года № 461)

ҚҰЗЫРЕТТІ ОРГАН - ҚР Үкіметі айқындайтын және мұнай операцияларын жүргізу кезінде мемлекеттік реттеумен, келісім-шарттар жасаумен және орындаумен байланысты құқықтарды жүзеге асыруда ҚР атынан әрекет ететін мемлекеттік орган («Мұнай туралы» 1995 жылғы 28 маусымдағы № 2350 ҚРЗ 1-бап)
КОМПЕТЕНТНЫЙ ОРГАН - государственный орган, определяемый Правительством РК и действующий от имени РК в осуществлении прав, связанных с государственным регулированием при проведении нефтяных операций, заключением и исполнением контрактов (ст. 1 ЗРК «О нефти» от 28 июня 1995 года № 2350)

ҚҰЗЫРЕТТІ ОРГАН - ҚР Үкіметі айқындайтын және келісім-шарттар жасау мен оларды орындауға байланысты құқықтарды жүзеге асыруда ҚР атынан әрекет жасайтын мемлекеттік орган («Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы» 1996 жылғы 27 қаңтардағы № 2828 ҚРЗ 1-бап)
КОМПЕТЕНТНЫЙ ОРГАН - государственный орган, определяемый Правительством РК и действующий от имени РК в осуществлении прав, связанных с заключением и исполнением контрактов (ст. 1 ЗРК «О недрах и недропользовании» от 27 января 1996 года № 2828)

ҚҰЗЫРЕТТІ СОТ - ҚР азаматтық іс жүргізу заңнамасына сәйкес тиісті шарт тараптары арасындағы дау туралы істі бірінші сатыда қарауға уәкілетті ҚР сот жүйесінің соты («Аралық соттар туралы» 2004 жылғы 28 желтоқсандағы № 22 ҚРЗ 1-бап)
КОМПЕТЕНТНЫЙ СУД - суд судебной системы РК, который в соответствии с гражданским процессуальным законодательством РК уполномочен рассматривать дело о споре между сторонами соответствующего договора по первой инстанции (ст. 1 ЗРК «О третейских судах» от 28 декабря 2004 года № 22)

ҚҰЗЫРЕТТІ СОТ - ҚР азаматтық іс жүргізу заңнамасына сәйкес бірінші саты бойынша тиісті шарт тараптары арасындағы дау туралы істі қарауға уәкілетті ҚР сот жүйесінің соты («Халықаралық коммерциялық төрелік туралы» 2004 жылғы 28 желтоқсандағы № 23 ҚРЗ 1-бап)
КОМПЕТЕНТНЫЙ СУД - суд судебной системы РК, который в соответствии с гражданским процессуальным законодательством РК уполномочен рассматривать дело о споре между сторонами соответствующего договора по первой инстанции (ст. 1 3PK «О международном коммерческом арбитраже» от 28 декабря 2004 года № 23)


ҚҰҚЫҚ ИЕЛЕНУШІ - авторлық құқыққа қатысты автор (өсиетте аталған адамдар, оның мұрагерлері), сабақтас құқықтарға қатысты орындаушы (оның мұрагерлері), фонограммаларды жасаушы, эфирлік немесе кәбілдік хабар беру ұйымы, сондай-ақ шарт бойынша немесе «Авторлық қүқық және сабақтас құқықтар туралы» Заңымен көзделген өзге де негіз бойынша туындыны және (немесе) сабақтас құқықтар объектілерін пайдалануға құқық алған өзге де жеке және заңды түлғалар («Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы» 1996 жылғы 10 маусымдағы № 6-1ҚРЗ 2-бап)
ПРАВООБЛАДАТЕЛЬ - автор (лица, указанные в завещании, его наследники) в отношении авторских прав, исполнитель (его наследники), производитель фонограмм, организация эфирного или кабельного вещания в отношении смежных прав, а также иные физические или юридические лица, получившие права на использование произведения и (или) объекта смежных прав по договору или иному основанию, предусмотренному Законом «Об авторском и смежных правах» (ст. 2 ЗРК «Об авторском и смежных правах» от 10 июня 1996 года № 6)

ҚҰҚЫҚ ИЕЛЕНУШІ - автор, оның мұрагері, сондай-ақ заңға немесе шартқа байланысты алынған айрықша құқықты иеленуші кез келген жеке немесе заңды тұлға («Интегралдық микросхемалар топологияларын құқықтық қорғау туралы» 2001 жылғы 29 маусымдағы № 217-ІІ ҚРЗ 1-бап)
ПРАВООБЛАДАТЕЛЬ - автор, его наследник, а также любое физическое или юридическое лицо, которое обладает исключительным правом, полученным в силу закона или договора (ст. 1 ЗРК «О правовой охране топологий интегральных микросхем» от 29 июня 2001 года № 217)

ҚҰҚЫҚ ИЕЛЕНУШІ - ҚР заң актілеріне сәйкес интеллектуалдық меншік объектілерін иеленуге ерекше құқығы бар тұлға (2003 жылғы 5 сәуірдегі № 401-II ҚР КК410-бап)
ПРАВООБЛАДАТЕЛЬ - лицо, обладающее исключительными правами на объект интеллектуальной собственности в соответствии с законодательными актами РК (ст. 410 ТК РК от 5 апреля 2003 года № 401)

ҚҰҚЫҚ НОРМАСЫ (ҚҰҚЫҚТЫҚ НОРМА)- нормативтік құқықтық актіде тұжырымдалған, көп мәрте қолдануға арналған және нормативтік реттелген ахуал шеңберінде барлық тұлғаларға қолданылатын жалпыға міндетті мінез-құлық ережесі («Нормативтік құқықтық актілер туралы» 1998 жылғы 24 наурыздағы № 213 ҚРЗ 1-бап)
НОРМА ПРАВА (ПРАВОВАЯ НОРМА) - общеобязательное правило поведения, сформулированное в нормативном правовом акте, рассчитанное на многократное применение и распространяющееся на всех лиц в рамках нормативно регламентированной ситуации (ст. 1 ЗРК «О нормативных правовых актах» от 24 марта 1998 года № 213)

ҚҰҚЫҚТАРДЫ БАСҚАРУ ЖӨНІНДЕГІ АҚПАРАТ-
туындыны, туынды авторын, орындаушыны, орындаушының орындаушылығын, фонограмма жасаушыны, фонограмманы, туындыға, орындаушылыққа немесе фонограммаға немесе туындыны, орындаушылықты немесе фонограмманы пайдалану шарттары туралы ақпаратқа қайсыбір құқық иеленушіні бірдейлендіретін ақпарат. Ақпараттың кез келген элементі туындының, жазып алынған орындаушылықтың немесе фонограмманың данасына қоса берілетін, не жалпы жұрттың назарына туындыны хабарлауға немесе жазып алынған орындаушылықты немесе фонограмманы хабарлауға және (немесе) жеткізуге байланысты пайда болатын кезде осындай ақпарат берілген кез келген цифрлар немесе кодтар да құқықтарды басқару жөніндегі ақпарат деп ұғынылады («Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы 1996 жылғы 10 маусымдағы № 6-1 ҚРЗ 2-бап)
ИНФОРМАЦИЯ ОБ УПРАВЛЕНИИ ПРАВАМИ - информация, которая идентифицирует произведение, автора произведения, исполнителя, исполнение исполнителя, производителя фонограммы, фонограмму, обладателя какого-либо права на произведение, исполнение или фонограмму или информацию об условиях использования произведения, исполнения или фонограммы. Под информацией об управлении правами также понимаются любые цифры или коды, в которых предоставлена такая информация, когда любой из этих элементов информации приложен к экземпляру произведения, записанного исполнения или фонограммы либо появляется в связи с сообщением произведения или сообщением и (или) доведением записанного исполнения или фонограммы для всеобщего сведения (ст. 2 ЗРК «Об авторском праве и смежных правах» от 10 июня 1996 года № 6-I)

ҚҰҚЫҚТЫҚ КАДАСТР - жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркеудің бірыңғай мемлекеттік тізбесі («Жылжымайтын мүлікке құқықтарды және онымен жасалатын мәмілелерді мемлекеттік тіркеу туралы») 1995 жылғы 25 желтоқсандағы № 2727 з.к.б ҚР ПЖ 1-бап)
ПРАВОВОЙ КАДАСТР - единый государственный реестр зарегистрированных прав на недвижимое имуществ (ст. 1 УПРК, и.с.з «О государственной регистрации прав на недвижимое имущество и сделок с ним» от 25 декабря 1995 года № 2727)

ҚҰҚЬІҚТЬІҚ СТАТИСТИКА ЖӘНЕ АРНАЙЫ ЕСЕПКЕ АЛУ СУБЪЕКТІЛЕРІ - мемлекеттік құқықтық статистика, арнайы есепке алу ісін жүргізу, қылмыстық-құқықтық, азаматтық-құқықтық, әкімшілік-құқықтық салаларда қолданылатын құжатталған ақпаратты зерделеу және талдау мақсаттары үшін уәкілетті органға ҚР заңдарына сәйкес құқықтық статистикалық ақпарат беретін құқық қорғау, сот органдары және өзге де мемлекеттік органдар («Мемлекеттік құқықтық статистика және арнайы есепке алу туралы» 2003 жылғы 22 желтоқсандағы № 510 ҚРЗ 1-бап)
СУБЪЕКТЫ ПРАВОВОЙ СТАТИСТИКИ И СПЕЦИАЛЬНЫХ УЧЕТОВ - правоохранительные, судебные и иные государственные органы, которые в соответствии с законодательством РК предоставляют правовую статистическую информацию уполномоченному органу для целей государственной правовой статистики, ведения специальных учетов, изучения и анализа документированной информации, применяемой в уголовно-правовой, гражданско-правовой, административно-правовой сферах (ст. 1 ЗРК «О государственной правовой статистике и специальных учетах» от 22 декабря 2003 года № 510)


ҚҰҚЫҚТЫҚ СТАТИСТИКАЛЫҚ АҚПАРАТ-құқықтық статистика және арнайы есепке алу субъектілері статистикалық мақсатта пайдалану үшін уәкілетті органға беретін мәліметтер («Мемлекеттік құқықтық статистика және арнайы есепке алу туралы» 2003 жылғы 22 желтоқсандағы № 510 ҚРЗ 1-бап)
ПРАВОВАЯ СТАТИСТИЧЕСКАЯ ИНФОРМАЦИЯ - данные, предоставляемые субъектами правовой статистики и специальных учетов уполномоченному органу для использования в статистических целях (ст. 1 ЗРК «О государственной правовой статистике и специальных учетах» от 22 декабря 2003 года № 510)

ҚҰҚЫҚТЫҚ СТАТИСТИКАЛЫҚ БАЙҚАУ-заңдылықтың, құқықтық тәртіптің, адам мен азаматтың, заңды тұлғалардың және мемлекеттің құқықтары мен заңды мүдделерінің сақталуының жалпы жай-күйіне әсер ететін құбылыстар мен процестер туралы статистикалық байқау («Мемлекеттік құқықтық статистика және арнайы есепке алу туралы» 2003 жылғы 22 желтоқсандағы № 510 ҚРЗ 1-бап)
ПРАВОВОЕ СТАТИСТИЧЕСКОЕ НАБЛЮДЕНИЕ - статистическое наблюдение о явлениях и процессах, оказывающих влияние на общее состояние законности, правопорядка, соблюдения прав и законных интересов человека и гражданина, юридических лиц и государства (ст. 1 ЗРК «О государственной правовой статистике и специальных учетах» от 22 декабря 2003 года № 510)

ҚҰМАР ОЙЫН - қатысушылардың өз арасында не ойын мекемесінің өкілімен ұтыс көзделіп, олар қатысатын оқиғаның нәтижесіне жасалған, тәуекелге негізделген келісім («Ойын бизнесі туралы» 2007 жылғы 12 қаңтардағы № 219 ҚРЗ 1-бап)
АЗАРТНАЯ ИГРА - основанное на риске соглашение, заключенное участниками между собой либо с представителем игорного заведения, на исход события, предполагающий выигрыш, в котором они принимают участие (ст. 1 ЗРК «Об игорном бизнесе» от 12 января 2007 года № 219)

ҚҰПИЯ АҚПАРАТ - ашылған жағдайда бәсекелестер үшін едәуір артықшылықтар беретін немесе ақпарат берген мүдделі тараптар үшін едәуір қолайсыз зардаптары болатын ақпарат («Тауарлар импорты жағдайында ішкі рынокты цоргау шаралары туралы» 1998 жылғы 28 желтоқсандағы № 337 ҚРЗ 1-бап)
КОНФИДЕНЦИАЛЬНАЯ ИНФОРМАЦИЯ - информация, раскрытие которой предоставляет значительные преимущества для конкурентов или имеет значительные неблагоприятные последствия для заинтересованной стороны, предоставившей информацию (ст. 1 ЗРК «О мерах защиты внутреннего рынка при импорте товаров» от 28 декабря 1998 года № 337)

ҚҰПИЯ АҚПАРАТ - ашылған жағдайда бәсекелестер үшін едәуір артықшылықтар беретін немесе ақпаратты берген мүдделі түлғалар үшін едәуір қолайсыз зардаптары болатын ақпарат («Демпингке қарсы шаралар туралы» 1999 жылғы 13 шілдедегі № 421 ҚРЗ 1-бап)
КОНФИДЕНЦИАЛЬНАЯ ИНФОРМАЦИЯ - информация, раскрытие которой предоставляет значительные преимущества для конкурентов или имеет значительные неблагоприятные последствия для заинтересованных лиц, предоставивших информацию (ст. 1 ЗРК «Об антидемпинговых мерах» от 13 июля 1999 года № 421)

ҚҰПИЯ АҚПАРАТ - ашылған жағдайда бәсекелестерге едәуір артықшылық беретін немесе ақпарат беруші мүдделі адамға едәуір қолайсыз зардаптар келтіретін ақпарат («Субсидиялар және өтем шаралары туралы» 1999 жылғы 16 шілдедегі № 441 ҚРЗ 1-бап)
КОНФИДЕНЦИАЛЬНАЯ ИНФОРМАЦИЯ - информация, раскрытие которой предоставляет значительные преимущества для конкурентов или имеет значительные неблагоприятные последствия для заинтересованного лица, предоставившего информацию (ст. 1 ЗРК «О субсидиях и компенсационных мерах» от 16 июля 1999 года № 441)

ҚҰПИЯЛЫ ЭЛЕКТРОНДЫҚ АҚПАРАТТЫҚ РЕСУРСТАР - мемлекеттік құпияларды қамтымайтын электрондық ақпараттық ресурстар, оларға қол жеткізу ҚР заңдарына сәйкес немесе оны ҚР заңнамасында көзделген жағдайларда меншік иесі немесе олардың иеленушісі шектейді («Ақпараттандыру» 2007 жылғы 11 қаңтардағы № 217 ҚРЗ 1-бап)
КОНФИДЕНЦИАЛЬНЫЕ ЭЛЕКТРОННЫЕ ИНФОРМАЦИОННЫЕ РЕСУРСЫ - электронные информационные ресурсы, не содержащие государственных секретов, доступ к которым ограничен в соответствии с законами РК или их собственником, или владельцем в случаях, предусмотренных законодательством РК (ст. 1 ЗРК «Об информатизации» от 11 января 2007 года № 217)

ҚҰПИЯЛЫҚ БЕЛГІСІ - беру көзінің өзінде және (немесе) оған ілеспе құжаттамада көрсетілетін, беру көздерінде қамтьшған мәліметтердің құпиялылық дәрежесін куәландыратын деректемелер («Мемлекеттік құпиялар туралы» 1999 жылғы 15 наурыздағы № 349-1 ҚРЗ 1-бап)
ГРИФ СЕКРЕТНОСТИ - реквизиты, свидетельствующие о степени секретности сведений, содержащихся в их носителе, проставляемые на самом носителе и (или) в сопроводительной документации на него (ст. 1 ЗРК «О государственных секретах» от 15 марта 1999 года № 349)

ҚҰПИЯ МЕДИЦИНАЛЫҚ КУӘЛАНДЫРУ - тексерілетін адамның жеке басы мен куәландыру нәтижелерінің дәрігерлік құпиясын медициналық қызметкердің сақтауына негізделген, адамның АҚТҚ жұқтыруына тексеру жүргізу («АҚТҚ инфекциясының және ЖҚТБ-ның алдын алу мен емдеу туралы» 1994 жылғы 5 қазандағы № 176 ҚРЗ 1-бап)
КОНФИДЕНЦИАЛЬНОЕ МЕДИЦИНСКОЕ ОСВИДЕТЕЛЬСТВОВАНИЕ - обследование лица на предмет заражения ВИЧ, основанное на сохранении врачебной тайны медицинским работником личности обследуемого лица и результатов освидетельствования (ст. 1 ЗРК «О профилактике и лечении ВИЧ-инфекции и СПИД» от5 октября 2004 года № 176)

ҚҰРАМДАС ТУЫНДЫ - материалдарды іріктеп алу және (немесе) орналастыру бойынша шығармашылық қызметтің нәтижесін білдіретін туындылар мен басқа да материалдардың жинағы (энциклопедия, антология, деректер базасы) («Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы» 1996 жылғы 10 маусымдағы № 6 ҚРЗ 2-бапі
СОСТАВНОЕ ПРОИЗВЕДЕНИЕ - сборник (энциклопедия, антология, база данных) произведений и других материалов, представляющих собой по подбору и (или) расположению материалов результат творческой деятельности (ст. 2 ЗРК «Об авторском праве и смежных правах от 10 июня 1996 года № 6)

ҚҰРАМЫНДА ECIPTKI ЗАТТАРЫ БАР ӨСІМДІКТЕРДІ ӨСІРУ - апиын көкнәрі мен сораны (каннабисті), халықаралық Конвенцияларға сәйкес ҚР бақылануға тиіс Есірткі, психотроптық заттар мен прекурсорлардың тізіміне енгізілген, құрамында есірткі бар басқа да өсімдіктерді егу және өсіру («Есірткі, психотроптық заттар, прекурсорлар және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл шаралары туралы» 1998 жылғы 10 шілдедегі № 279 ҚРЗ 1-бап)
КУЛЬТИВИРОВАНИЕ РАСТЕНИЙ, СОДЕРЖАЩИХ НАРКОТИЧЕСКИЕ ВЕЩЕСТВА - посев и выращивание опийного мака и конопли (каннабиса), других наркотикосодержащих растений, включенных в Список наркотических средств, психотропных веществ и прекурсоров, подлежащих контролю в РК в соответствии с международными Конвенциями (ст. 1 ЗРК «О наркотических средствах, психотропных веществах, прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими» от 10 июля 1998 года № 279)