заң терминдерінің сөздігі қазақша және орыс тілінде Қ ӘРІП
КАУІПТІЛІГІ ЫҚТИМАЛ ХИМИЯЛЬІҚ ЖӘНЕ БИОЛОГИЯЛЫҚ ЗАТТАР - белгілі бір жағдайларда және белгілі бір шоғырлануы адамның немесе адамдардың келешек ұрпақтарына зиянды әсерін тигізуі мүмкін, қолданылуы мен пайдаланылуы санитарлық ережелермен және гигиеналық нормативтермен регламенттелетін заттар («Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы» 2002 жылғы 4 желтоқсандағы № 361-ІІ ҚРЗ 1-бап)
ПОТЕНЦИАЛЬНО ОПАСНЫЕ ХИМИЧЕСКИЕ И БИОЛОГИЧЕСКИЕ ВЕЩЕСТВА - вещества, которые при определенных условиях и в определенных концентрациях могут оказать вредное влияние на здоровье человека или будущих поколений людей, применение и использование которых регламентируется санитарными правилами и гигиеническими нормативами (ст. 1 ЗРК «О санитарно-эпидемиологическом благополучии населении» от 4 декабря 2002 года № 361)
ҚАШҚЫНДЫҚ - әскери қызметтен жалтару мақсатында әскери бөлімді немесе қызмет орнын тастап кету, сол сияқты осындай мақсатпен қызметке келмеу (1997 жылғы 16 шілдедегі № 167 ҚР ҚК 373-бап)
ДЕЗЕРТИРСТВО - самовольное оставление части или места службы с целью уклонения от воинской службы, а равно неявка с той же целью на службу (ст. 373 УК РК от 16 июля 1997 года № 167)
ҚОҒАМДАРДЫҢ БІРІГУІ - екі немесе бірнеше қоғамның өз қызметін тоқтатып, бірігу туралы шарттың негізінде және өткізу актілеріне сәйкес өзінің бүкіл мүлкін, құқықтарын және міндеттерін беру арқылы жаңа қоғамның пайда болуы («Акционерлік қоғамдар туралы» 2003 жылғы 13 мамырдағы № 415-П ҚРЗ 82-бап)
СЛИЯНИЕ ОБЩЕСТВА - возникновение нового общества путем передачи ему всего имущества, прав и обязанностей на основании договора о слиянии и в соответствии с передаточными актами двух или нескольких обществ с прекращением их деятельности (ст. 82 ЗРК «Об акционерных обществах» от 13 мая 2003 года № 415)
ҚОҒАМДЫ КОРПОРАТИВТІК БАСҚАРУ КОДЕКСІ- қоғам акционерлерінің жалпы жиналысында бекітілетін, қоғамды басқару барысында туындайтын қатынастарды, соның ішінде қоғамның акционерлері мен органдары арасындағы, қоғам органдары, қоғам және мүдделі тұлғалар арасындағы қатынастарды реттейтін құжат («Акционерлік қоғамдар туралы» 2003 жылғы 13 мамырдағы № 415-ІІ ҚР31-бап)
КОДЕКС КОРПОРАТИВНОГО УПРАВЛЕНИЯ ОБЩЕСТВА - документ, утверждаемый общим собранием акционеров общества, регулирующий отношения, возникающие в процессе управления обществом, в том числе отношения между акционерами и органами общества, между органами общества, обществом и заинтересованными лицами (ст. 1 ЗРК «Об акционерных обществах» от 13 мая 2003 года № 415)
ҚОҒАМДЫ ҚАЙТА ҚҰРУ - қоғам (акционерлік қоғамның ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған коммерциялық емес ұйымды қоспағанда) шаруашылық серіктестігі немесе өндірістік кооператив болып қайта құрылуға құқылы, қайта құрылатын қоғамның барлық құқықтары мен міндеттері өткізу актісіне сәйкес соларға ауысады («Акционерлік қоғамдар туралы» 2003 жылғы 13 мамырдағы № 415-ІІ ҚРЗ 86-бап)
ПРЕОБРАЗОВАНИЕ ОБЩЕСТВА - общество (за исключением некоммерческой организации, созданной в организационно-правовой форме акционерного общества) вправе преобразоваться в хозяйственное товарищество или в производственный кооператив, к которому переходят все права и обязанности преобразуемого общества в соответствии с передаточным актом (ст. 86 ЗРК «Об акционерных обществах» от 13 мая 2003 года № 415)
ҚОҒАМДЫҚ БІРЛЕСТІК - ҚР заңдарына қайшы келмейтін ортақ мақсаттарға жету үшін азаматтардың ерікті бірігуі нәтижесінде құрылған ұйым («Коммерциялық емес ұйымдар туралы» 2001 жылғы 16 қаңтардағы № 142-ІІҚРЗ 11-бап)
ОБЩЕСТВЕННОЕ ОБЪЕДИНЕНИЕ - организация, созданная в результате добровольного объединения граждан с целью достижения ими общих целей, не противоречащих законодательству РК (ст. 11 ЗРК «О некоммерческих организациях» от 16 января 2001 года № 142-II)
ҚОҒАМДЫҚ БІРЛЕСТІКТЕР - саяси партиялар, кәсіптік одақтар және азаматтардың заңдарға қайшы келмейтін, өздерінің ортақ мақсаттарына жету үшін ерікті негізде құрған басқа да бірлестіктер (1994 жылғы 27 желтоқсандағы № 269 ҚР АК 106-бап)
ОБЩЕСТВЕННЫЕ ОБЪЕДИНЕНИЯ - политические партии, профессиональные союзы и другие объединения граждан, созданные на добровольной основе для достижения ими общих целей, не противоречащих законодательству (ст. 106 ГК РК от 27 декабря 1994 года № 269)
ҚОҒАМДЫҚ БІРЛЕСТІКТЕРДІҢ МЕНШІГІ-жарғыда көзделген қызметгі материалдық жағынан қамтамасыз ету үшін қажетті объектілер, бұған ҚР заңдарымен тыйым салынған объектілер қосылмайды («Қоғамдық бірлестіктер туралы» 1996 жылғы 31 мамырдағы № 3 ҚРЗ 21-бап)
СОБСТВЕННОСТЬ ОБЩЕСТВЕННОГО ОБЪЕДИНЕНИЯ - объекты, необходимые для материального обеспечения деятельности, предусмотренной его уставом, за исключением объектов, запрещенных законодательством РК (ст. 21 ЗРК «Об общественных объединениях» от 31 мая 1996 года № 3)
ҚОҒАМДЫҚ ЖҰМЫСТАР - атқарушы органдар ұйымдастыратын, қызметкердің алдын ала кәсіби даярлықтан өтуін талап етпейтін, әлеуметтік пайдалы бағыттағы және азаматтарды уақытша жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету үшін жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі уәкілетті органдардың жолдамасы бойынша олар орындайтын еңбек қызметінің түрлері («Халықты жұмыспен қамту туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы № 149-ІІ ҚРЗ 1-бап)
ОБЩЕСТВЕННЫЕ РАБОТЫ - виды трудовой деятельности, организуемые исполнительными органами, не требующие предварительной профессиональной подготовки работника, имеющие социально-полезную направленность и выполняемые гражданами по направлению уполномоченных органов по вопросам занятости для обеспечения их временной занятостью (ст. 1 ЗРК «О занятости населения» от 23 января 2001 года № 149)
ҚОҒАМДЫҚ ЖҰМЫСТАРҒА ТАРТУ - қоғамдық жұмыстар сотталған адамның негізгі жұмыстан немесе оқудан бос уақытта тегін қоғамдық пайдалы жұмыстарды орындауынан тұрады, олардың түрлерін жергілікті атқарушы органдар немесе жергілікті өзін-өзі басқару органдары белгілейді (1997 жылғы 16шілдедегі № 167 ҚРҚК 42-бап)
ПРИВЛЕЧЕНИЕ К ОБЩЕСТВЕННЫМ РАБОТАМ - общественные работы состоят в выполнении осужденным в свободное от основной работы или учебы время бесплатных общественно полезных работ, вид которых определяется местными исполнительными органами или органами местного самоуправления (ст. 42 УК РК от 16 июля 1997 года № 167)
ҚОҒАМДЫҚ ҚАУІПСІЗДІК - Қазақстан азаматтары өмірінің, денсаулығының және игілігінің, сондай-ақ Қазақстан қоғамы құндылықтарының оларға залал келтіре алатын ықтимал қауіптер мен қатерлерден саяси-құқықтық, рухани-адамгершілік, әлеуметтік қорғалуы («ҚР Ұлттық қауіпсіздігі туралы» 1998 жылғы 26 маусымдағы № 233 ҚРЗ 1-бап)
ОБЩЕСТВЕННАЯ БЕЗОПАСНОСТЬ - политико-правовая, духовно-нравственная, социальная защищенность жизни, здоровья и благополучия граждан Казахстана, а также ценностей казахстанского общества от возможных опасностей и угроз, способных нанести им ущерб (ст. 1 ЗРК «О национальной безопасности РК» от 26 июня 1998 года № 233)
ҚОҒАМДЫҚ ҚОР - бір отбасының мүшелері болып
табылмайтын жеке адамдардың және (немесе) заңды тұлғалардың - қоғамдық бірлестіктердің құрған қоры («Коммерциялық емес ұйымдар туралы» 2001 жылғы 16 қаңтардағы № 142-II ҚРЗ 13-бап)
ОБЩЕСТВЕННЫЙ ФОНД - фонд, учрежденный физическими лицами, не являющимися членами одной семьи, и (или) юридическими лицами - общественными объединениями (ст. 13 ЗРК «О некоммерческих организациях» от 16 января 2001 года № 142-II)
ҚОҒАМДЫҚ ҚОР - азаматтар және (немесе) заңды тұлғалар ерікті мүліктік жарналар негізінде құрған, әлеуметгік, қайырымдылық, мәдени, білім беру және өзге де қоғамдық пайдалы мақсаттарды көздейтін мүшелігі жоқ коммерциялық емес ұйым (1994 жылғы 27 желтоқсандағы № 269 ҚР АК 107-бап)
ОБЩЕСТВЕННЫЙ ФОНД - не имеющая членства некоммерческая организация, учрежденная гражданами и (или) юридическими лицами на основе добровольных имущественных взносов, преследующая социальные, благотворительные, культурные, образовательные и иные общественно-полезные цели (ст. 107 ГК РК от 27 декабря 1994 года № 269)
ҚОҒАМДЫҚ МҮДДЕЛЕР - жекелеген аймақтар, қалалар, кенттер, ауылдар (селолар) мен басқа да қоныстар халқының осы аумақта тұруының (болуының) қолайлы жағдайларын, экологиялық ахуалдың жақсаруын, шаруашылық және өзге де қызмет салдарынан болған қауіпті (зиянды) әсерлердің алдын алу, елді мекендер мен оған іргелес жатқан аумақтардың инфрақұрылымдарын дамыту, тарихи-мәдени мұра объектілерін, табиғат құндылықтарын сақтауды қамтамасыз етудегі мүдделер («ҚР сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» 2001 жылғы 16 шілдедегі № 242-ІІ ҚРЗ 3-бап)
ОБЩЕСТВЕННЫЕ ИНТЕРЕСЫ - интересы населения отдельных регионов, городов, поселков, аулов (сел) и других поселений в обеспечении благоприятных условий проживания (пребывания) на этой территории, улучшения экологической обстановки, предотвращения опасных (вредных) воздействий в результате хозяйственной и иной деятельности, развития инфраструктур населенных пунктов и прилегающих к ним территорий, сохранения объектов историческо-культурного наследия, природных ценностей (ст. 3 ЗРК «Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности вРК» от 16 июля 2001 года № 242)
ҚОҒАМДЫҚ ТАМАҚТАНДЫРУ - тамақ өнімдерін өндірумен, өңдеумен, өткізумен және тұтынуды ұйымдастырумен байланысты кәсіпкерлік қызмет («Сауда қызметін реттеу туралы» 2004 жылғы 12 сәуірдегі № 544 ҚРЗ 1-бап)
ОБЩЕСТВЕННОЕ ПИТАНИЕ - предпринимательская деятельность, связанная с производством, переработкой, реализацией и организацией потребления продуктов питания (ст. 1 ЗРК «О регулировании торговой деятельности» от 12 апреля 2004 года № 544)
ҚОҒАМДЫҚ ТӘРТІПТІ ҮНЕМІ БҰЗУ - шартты сотталған адамға бір жыл ішінде екі рет әкімшілік жазаның қолданылуы оның қоғамдық тәртіпті үнемі бұзуы (1997 жылғы 13 желтоқсандағы № 208-1 ҚР ҚАК 184-бап)
СИСТЕМАТИЧЕСКИЕ НАРУШЕНИЯ ОБЩЕСТВЕННОГО ПОРЯДКА - нарушения общественного порядка, за которые на условно осужденного дважды в течение года налагались административные взыскания (ст. 184 УИК РК от 13 декабря 1997 года № 208)
ҚОҒАМДЫҚ ТӘРТПТІ ҚАМТАМАСЪІЗ ЕТУГЕ АЗАМАТТАРДЫҢ ҚАТЫСУЫ - қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етуге азаматтардың қатысуы «Қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етуге азаматтардың қатысуы туралы» Заңға және ҚР өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес олардың ішкі істер органдарына ерікті түрде жәрдемдесуі арқылы жүзеге асырылады («Қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етуге азаматтардың қатысуы туралы» 2004 жылғы 9 шілдедегі № 590 ҚРЗ 2-бап)
УЧАСТИЕ ГРАЖДАН В ОБЕСПЕЧЕНИИ ОБЩЕСТВЕННОГО ПОРЯДКА - участие граждан в обеспечении общественного порядка осуществляется путем добровольного оказания ими содействия органам внутренних дел в соответствии с Законом «Об участии граждан в обеспечении общественного порядка» и иными нормативными правовыми актами РК (ст. 2 ЗРК «Об участии граждан в обеспечении общественного порядка» от 9 июля 2004 года № 590)
ҚОҒАМДЫҚ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ САРАПТАМА - қоғамдық бірлестіктер құратын сараптама комиссиялары ерікті негізде жүзеге асыратын қызмет түрі. Қоғамдық экологиялық сараптама кез келген шаруашылық және өзге де қызметті азаматтардың өмірі мен денсаулығына қолайлы қоршаған ортаны сақтау жөніндегі қоғамдық мүдделердің сақталуы тұрғысынан қарайды. Қоғамдық экологиялық сараптама объектісі іске асырылған жағдайда мүдделері қозғалатын жеке тұлғалар немесе қоғамдық бірлестіктер қоғамдық экологиялық сараптаманың бастамашысы болуы мүмкін (2007 жылғы 9 қаңтардағы № 212 ҚР ЭК 60-бап)
ОБЩЕСТВЕННАЯ ЭКОЛОГИЧЕСКАЯ ЭКСПЕРТИЗА - вид деятельности, осуществляемой на добровольных началах экспертными комиссиями, создаваемыми общественными объединениями. Общественная экологическая экспертиза рассматривает любую хозяйственную и иную деятельность на предмет соблюдения общественных интересов по сохранению благоприятной для жизни и здоровья граждан окружающей среды. Инициатором общественной экологической экспертизы могут выступать физические лица или общественные объединения, интересы которых затрагиваются в случае реализации объекта общественной экологической экспертизы (ст. 60 ЭК РК от 9 января 2007 года № 212)
ҚОҒАМНЫҢ АФФИЛИИРЛЕНГЕН ТҰЛҒАЛАРЫ-
ірі акционер; қоғамның ірі акционері не тәуелсіз директорды қоспағанда, лауазымды тұлғасы болып табылатын жеке адамның жақын туысы (ата-анасы, аға-інісі, апа-сіңлісі, ұлы, қызы), некеде тұрған адамы, сондай-ақ жекжаты (жұбайының (зайыбының) аға-інісі, апа-сіңлісі, ата-анасы, ұлы немесе қызы) болып келетін жеке адам; қоғамның немесе тәуелсіз директорды қоспағанда, осы тармақтың 1), 4)-9) тармақшаларында аталған заңды тұлғаның лауазымды адамы; қоғамның ірі акционері не лауазымды адамы болып табылатын тұлғаның бақылауындағы заңды тұлға; қоғамның ірі акционері не лауазымды адамы болып табылатын тұлға оған қатысты ірі акционер болып табылатын не мүліктегі тиісті үлеске құқығы бар болатын заңды тұлға; оған қатысты алғанда қоғам ірі акционер болып табылатын не мүліктегі тиісті үлеске құқығы бар болатын заңды тұлға; қоғаммен бірге үшінші тұлғаның бақылауында болатын заңды тұлға; 8) қоғаммен шарт арқылы байланысы бар, қоғам қабылдайтын шешімдерді сол шартқа сәйкес айқындауға құқылы тұлға; 9) дербес немесе өзінің аффилиирленген тұлғаларымен бірлесіп қоғамның не осы тармақтың 1), 4) -8) тармақшаларында аталған заңды тұлғалардың дауыс беретін акцияларының он және одан да көп процентін иеленетін, пайдаланатын және оларға билік ететін тұлға; 10) Қазақстан Республикасының заң актілеріне сәйкес қоғамның аффилиирленген тұлғасы болып табылатын өзге де тұлға («Акционерлік қоғамдар туралы» 2003 жылғы 13 мамырдағы № 415-ІІ ҚРЗ 64-бап)
АФФИЛИИРОВАННЫЕ ЛИЦА ОБЩЕСТВА - крупный акционер; физическое лицо, состоящее в близком родстве (родитель, брат, сестра, сын, дочь), браке, а также свойстве (брат, сестра, родитель, сын или дочь супруга (супруги) с физическим лицом, являющимся крупным акционером либо должностным лицом, за исключением независимого директора, общества; должностное лицо общества или юридического лица, указанного в подпунктах 1), 4) - 9) пункта 1, за исключением независимого директора; юридическое лицо, которое контролируется лицом, являющимся крупным акционером либо должностным лицом общества; юридическое лицо, по отношению к которому лицо, являющееся крупным акционером либо должностным лицом общества, является крупным акционером либо имеет право на соответствующую долю в имуществе; юридическое лицо, по отношению к которому общество является крупным акционером или имеет право на соответствующую долю в имуществе; юридическое лицо, которое совместно с обществом находится под контролем третьего лица; лицо, связанное с обществом договором, в соответствии с которым оно вправе определять решения, принимаемые обществом; лицо, которое самостоятельно или совместно со своими аффилированными лицами владеет, пользуется, распоряжается десятью и более процентами голосующих акций общества либо юридических лиц, указанных в подпунктах 1), 4) -8) пункта 1; иное лицо, являющееся аффилиированным лицом общества в соответствии с законодательными актами РК (ст. 64 ЗРК «Об акционерных обществах» от 13 мая 2003 года № 415)
ҚОҒАМНЫҢ ҚҰРЫЛТАЙШЫЛАРЫ - қоғамды құру туралы шешім қабылдаған жеке және (немесе) заңды тұлғалар («Акционерлік қоғамдар туралы» 2003 жылғы 13 мамырдағы № 415-ІІ ҚРЗ 5-бап)
УЧРЕДИТЕЛИ ОБЩЕСТВА - физические и (или) юридические лица, принявшие решение о его создании (ст. 5 ЗРК «Об акционерных обществах» от 13 мая 2003 года № 415)
ҚОҒАМНЫҢ ТІРКЕУШІСІ - қоғамның бағалы қағаздарын ұстаушылардың тізілімдер жүйесін жүргізу жөніндегі кәсіби қызметті жүзеге асыратын ұйым («Акционерлік қоғамдар туралы» 2003 жылғы 13 мамырдағы № 415-ІІ ҚРЗ 1-бап)
РЕГИСТРАТОР ОБЩЕСТВА - организация, осуществляющая профессиональную деятельность по ведению системы реестров держателей ценных бумаг общества (ст. 1 ЗРК «Об акционерных обществах» от 13 мая 2003 года № 415)
ҚОЗҒАЛАТЫН МҮЛІК - қозғалмайтын заттарға жатпайтын мүлік, оның ішінде ақша мен бағалы қағаздар қозғалатын мүлік деп танылады. Заң құжаттарында көрсетілгеннен басқа реттерде қозғалатын мүлікке құқықтарды тіркеу талап етілмейді (1994 жылғы 27 желтоқсандағы № 269 ҚР АКП 7-бап )
ДВИЖИМОЕ ИМУЩЕСТВО - имущество, не относящееся к недвижимости, включая деньги и ценные бумаги, признается движимым имуществом. Регистрации прав на движимые вещи не требуется, кроме случаев, указанных в законодательных актах (ст. 117 ГК РК от 27 декабря 1994 года № 269)
ҚОЙМА КУӘЛІГІН ҰСТАУШЫ - кепілмен ауыртпалық жасалған астық иесі, қойма куәлігімен индоссамент жасалған жағдайлар да - индоссат («Астық туралы» 2001 жылғы 19 қаңтардағы № 143-ІІ ҚРЗ 1-бап)
ДЕРЖАТЕЛЬ СКЛАДСКОГО СВИДЕТЕЛЬСТВА - владелец зерна, обремененного залогом, в случаях совершения на складском свидетельстве индоссамента - индоссат (ст. 1 ЗРК «О зерне» от 19 января 2001 года № 143)
ҚОЙМА ҮЙ-ЖАЙЛАРЫ - тек қана этил спирті мен алкоголь өнімін сақтауға, қабылдауға және беруге арналған және біліктілік талаптарына сай келетін арнаулы стационарлық үй-жайлар мен алаңшалар (этил спиртін сақтау үшін) («Этил спирті мен алкоголь өнімінің өндірілуін және айналымын мемлекеттік реттеу туралы» 1999 жылғы 16 шілдедегі № 429 ҚРЗ 1-бап)
СКЛАДСКИЕ ПОМЕЩЕНИЯ - специализированные стационарные помещения и площадки (для хранения этилового спирта), предназначенные исключительно для хранения, приема и отпуска этилового спирта и алкогольной продукции, отвечающие квалификационным требованиям (ст. 1 ЗРК «О государственном регулировании производства и оборота этилового спирта и алкогольной продукции» от 16 июля 1999 года № 429)
ҚОЛ ЖҮГІ - жолаушының вагонда өзімен бірге ақысыз тасымалдайтын, салмағы мен көлемі бойынша белгіленген мөлшерден аспайтын жеке заттары («Темір жол көлігі туралы» 2001 жылғы 8 желтоқсандағы № 266-П ҚРЗІ-бап)
РУЧНАЯ КЛАДЬ - личные вещи, перевозимые пассажиром с собой в вагоне без оплаты, по весу и габаритам, не превышающим установленные размеры (ст. 1 ЗРК «О железнодорожном транспорте» от 8 декабря 2001 года № 266)
ҚОЛ ЖҮГІ - салмақ және көлем өлшемдері автомобиль көлігімен жолаушылар және багаж тасымалдау ережелерінде белгіленген талаптарға сәйкес келетін, жолаушының автобус, шағын автобус немесе такси салонында тасымалдайтын жеке заттары («Автомобиль көлігі туралы» 2003 жылғы 4 шілдедегі № 476-ІІ ҚРЗ 1-бап)
РУЧНАЯ КЛАДЬ - личные вещи пассажира, перевозимые им в салоне автобуса, микроавтобуса или такси, весовые и габаритные параметры которых соответствуют требованиям, установленным Правилами перевозок пассажиров и багажа автомобильным транспортом (ст. 1 ЗРК «Об автомобильном транспорте» от 4 июля 2003 года № 4 76)
ҚОЛ ҚОЙЫЛАТЫН БОНУС - жер қойнауын пайдаланушының келісім-шарт жасалатын аумақта жер қойнауын пайдалану жөніндегі қызметті жүзеге асыру құқығы үшін біржолғы тіркелген төлемі (2001 жылғы 12 маусымдағы № 209 ҚР СК 288-бап)
ПОДПИСНОЙ БОНУС - разовый фиксированный платеж недропользователя за право осуществления деятельности по недропользованию на контрактной территории (ст. 288 НК РК от 12 июня 2001 года № 209)
ҚОЛ ҚОЮ - халықаралық шартты жасасу сатысы немесе егер халықаралық шартта қол қоюдың осындай күші бар екендігі көзделген немесе ҚР мен келіссөздерге қатысушы басқа да тараптардың қол қоюдың осындай күшке ие болуға тиіс екендігі туралы уағдаластығы өзге де жолмен белгіленген, немесе ҚР қол қоюға осындай күш беру ниеті оның өкілінің өкілеттігінен туындаған және (немесе) келіссөздер кезінде білдірілген жағдайда халықаралық шарттың өзі үшін міндеттілігіне ҚР келісім білдіру тәсілі («ҚР халықаралық шарттары туралы» 2005 жылғы 30 мамырдағы № 54 ҚРЗ 1-бап)
ПОДПИСАНИЕ - стадия заключения международного договора или способ выражения РК согласия на обязательность для нее международного договора в том случае, если международный договор предусматривает, что подписание имеет такую силу или иным образом установлена договоренность РК и других участвующих в переговорах сторон о том, что подписание должно иметь такую силу или намерение РК придать подписанию такую силу вытекает из полномочий ее представителя и (или) было выражено во время переговоров (ст. 1 ЗРК «О международных договорах РК» от 30 мая 2005 года № 54)
ҚОЛ ҚОЮШЫ ТҰЛҒА - электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кілтін заңды түрде иеленетін және оны электрондық құжатта пайдалану құқығы бар жеке немесе заңды тұлға («Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы» 2003 жылғы 7 қаңтардағы № 370-ІІ ҚРЗ 1-бап)
ПОДПИСЫВАЮЩЕЕ ЛИЦО - физическое или юридическое лицо, правомерно владеющее закрытым ключом электронной цифровой подписи и обладающее правом на её использование на электронном документе (ст. 1 ЗРК «Об электронном документе и электронной цифровой подписи» от 7 января 2003 года № 3 70)
ҚОЛ СҰҒУШЫЛЫҚ ЖАСАҒАН АДАМДЫ ҰСТАУ КЕЗІНДЕ ЗИЯН КЕЛТІРУ - адамға келтірілген зиян жағдай мәжбүр етпейтін анық шектен тыс зиян қажетсіз келтірілген кезде, олардың ұсталатын адам жасаған қылмыстық сипаты мен қоғамдық қауіптілік дәрежесіне және ұстаудың мән-жайына көрінеу сай келмеуі ұстау шараларын асыра сілтеу деп танылады. Бұлайша асыра сілтеу қасақана зиян келтірілген жағдайда ғана қылмыстық жауаптылыққа әкеп соғады (1997 жылғы 16 шілдедегі № 167 ҚР ҚКЗЗ-бап)
ПРЕВЫШЕНИЕ МЕР, НЕОБХОДИМЫХ ДЛЯ ЗАДЕРЖАНИЯ ЛИЦА, СОВЕРШИВШЕГО ПОСЯГАТЕЛЬСТВО - признается их явное несоответствие характеру и степени общественной опасности совершенного задерживаемым лицом преступления и обстоятельствам задержания, когда лицу без необходимости причиняется явно чрезмерный, не вызываемый обстановкой вред. Такое превышение влечет за собой уголовную ответственность лишь в случаях умышленного причинения вреда (ст. 33 УК РК от 16 июля 1997 года № 167)
ҚОЛА ВЕКСЕЛЬ - ойдан шығарылған тұлғаға жазылған вексель) («ҚР вексель айналысы туралы» 1997 жылғы 28 сәуірдегі № 97-I ҚРЗ о.з.қ.ұ.)
БРОНЗОВЫЙ ВЕКСЕЛЬ - вексель, выписанный на вымышленное лицо) (п.п.н.з. ЗРК «О вексельном обращении в РК» от 28 апреля 1997 года № 97-I)
ҚОЛАЙЛЫ ҚОРШАҒАН ОРТА - жай-күйі экологиялық қауіпсіздікті және халықтың денсаулығын сақтауды, биоәртүрлілікті сақтауды, ластануды болғызбауды, экологиялық жүйелердің тұрақты жұмыс істеуін, табиғи ресурстарды молықтыруды және тиімді пайдалануды қамтамасыз ететін қоршаған орта (2007 жылғы 9 қаңтардағы № 212 ҚР ЭК 1-бап)
БЛАГОПРИЯТНАЯ ОКРУЖАЮЩАЯ СРЕДА - окружающая среда, состояние которой обеспечивает экологическую безопасность и охрану здоровья населения, сохранение биоразнообразия, предотвращение загрязнения, устойчивое функционирование экологических систем, воспроизводство и рациональное использование природных ресурсов (ст. 1 ЭК РКот 9 января 2007 года № 212)
ҚОЛАЙСЫЗ АЙМАҚ - шет мемлекет (шет мемлекеттер одағы) субсидиялаған импорттық тауарды өндірген және (немесе) экспорттаған елдің нормативтік құқықтық актілерімен белгіленген, істі қарау кезеңіне қарай соңғы үш жылда даму деңгейі: халықтың жан басына шаққандағы табысымен, отбасының әр мүшесінің табысымен немесе халықтың жан басына шаққанда 85 проценттен аспайтын жалпы ішкі өніммен және шығарылған елдің және (немесе) экспорттаушы елдің тиісті орташа көрсеткіштерінің 110 процентінен аспайтын жұмыссыздық деңгейімш сипатталған әкімшілік және (немесе) экономикалық аумақ («Субсидиялар және өтем шаралары туралы» 1999 жылғы 16 шілдедегі № 441 ҚРЗ 1-бап)
НЕБЛАГОПОЛУЧНЫЙ РЕГИОН - административная и (или) экономическая территория, определенная нормативными правовыми актами страны производства и (или) экспорта товара, субсидируемого иностранным государством (союзом иностранных государств), уровень развития которого за последние три года к периоду разбирательства характеризовался: доходом на душу населения, доходом на
одного члена семьи или валовым внутренним продуктом на душу населения, не превышающим 85 процентов, и уровнем безработицы не менее 110 процентов от соответствующих средних показателей страны происхождения и (или) экспортирующей страны (ст. 1 3PK «О субсидиях и компенсационных мерах» от 16 июля 1999 года № 441-I)
ҚОЛАЙСЫЗ ТАБИҒАТ ҚҰБЫЛЫСЫ - салдарынан өсімдік шаруашылығының өнімі жойылған немесе бөлінген табиғат құбылысы (ұзақ мерзімді - құрғақшылық, үсіп кету, жылудың жетіспеуі, топырақтың шамадан артық ылғалдануы, ауаның шамадан тыс ылғалдануы, су тасқыны, су тапшылығы, аңызақ; қысқа мерзімді - бұршақ соғу, нөсер жаңбыр, үсік шалу, қатты жел, сел) («Өсімдік шаруашылығындағы міндетті сақтандыру туралы» 2004 жылғы 10 наурыздағы № 533 ҚРЗ 1-бап)
НЕБЛАГОПРИЯТНОЕ ПРИРОДНОЕ ЯВЛЕНИЕ - природное явление (долговременное - засуха, заморозки, вымерзание, недостаток тепла, излишнее увлажнение почвы, переувлажнение воздуха, наводнение, маловодье, суховей; кратковременное - град, ливень, заморозки, сильный ветер, сель) в результате которого произошли гибель или повреждение продукции растениеводства (ст. 1 3PK «Об обязательном страховании в растениеводстве» от 10 марта 2004 года № 533)
ҚОЛДАН ШАҒЫЛЫСТЫРУ - жеке-жеке іріктеліп алынған малды маманның бақылауымен шағылыстыру («Асыл тұқымды мал шаруашылығы туралы» 1998 жылғы 9 шілдедегі № 278 ҚРЗ 1-бап)
РУЧНАЯ СЛУЧКА - спаривание индивидуально подобранных животных под контролем специалиста (ст. 1 ЗРК «О племенном животноводстве» от 9 июля 1998 года № 278)
ҚОЛДАНБАЛЫ ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУЛЕР - практикалық мақсаттарға қол жеткізу және нақты міндеттерді шешу үшін жаңа білім алуға және оны қолдануға бағытталған қызмет («Ғылым туралы» 2001 жылғы 9 шілдедегі № 225-ІІ ҚРЗ 1-бап)
ПРИКЛАДНЫЕ НАУЧНЫЕ ИССЛЕДОВАНИЯ - деятельность, направленная на получение и применение новых знаний для достижения практических целей и решения конкретных задач (ст. 1 ЗРК «О науке» от 9 июля 2001 года № 225)
ҚОНЫС УЧАСКЕ - ҚР заңдарында белгіленген тәртіппен жеке тұрғын үй орналастыру және шаруашылық жүргізу үшін азаматқа берілген жер учаскесі («Жеке тұрғын үй құрылысы туралы» 1994 жылғы 3 қарашадағы № 213 ҚРЗ 1-бап)
УСАДЕБНЫЙ УЧАСТОК - земельный участок, предоставленный гражданину для размещения индивидуального жилого дома и ведения хозяйства в порядке, установленном законодательством РК (ст. 1 ЗРК «Об индивидуальном жилищном строительстве» от 3 ноября 1994 года № 213)
ҚОНЫС УЧАСКЕСІНДЕГІ ЖЫЛЖЫМАЙТЫН МҮЛІК - инженерлік инфрақұрылымды (соның ішінде құрылысы аяқталмағандарды) қоса алғанда, азаматқа меншік құқығында тиесілі салынып жатқан тұрғын жайлар мен басқа да құрылыстар, жасыл желекті екпелер және жер учаскесінен бөлінбейтін өзге мүлік («Жеке тұрғын үй құрылысы туралы» 1994 жылғы 3 қарашадағы № 213 ҚРЗ 1-бап)
НЕДВИЖИМОСТЬ НА УСАДЕБНОМ УЧАСТКЕ - принадлежащие гражданину на праве собственности возводимые жилые и другие строения, включая инженерную инфраструктуру (в том числе незаконченные строительством), зеленые насаждения и иное имущество, неотделимое от земельного участка (ст. 1 ЗРК «Об индивидуальном жилищном строительстве» от 3 ноября 1994 года № 213)
ҚОНЫСАРАЛЫҚ АУМАҚТАР - елді мекендердің шекарасынан (шегінен) тыс жатқан аумақтар («ҚР сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» 2001 жылғы 16 шілдедегі № 242-ІІ ҚРЗ 1-бап)
МЕЖСЕЛЕННЫЕ ТЕРРИТОРИИ - территории, находящиеся за пределами границ (черты) населенных пунктов (ст. 1 ЗРК «Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в РК» от 16 июля 2001 года № 242)
ҚОНЫСТАНУ АУМАҒЫ - елді мекен аумағының тұрғын үй қорын, қоғамдық ғимараттар мен құрылыстарды, сондай-ақ жекелеген коммуналдық және өнеркәсіптік объектілерді орналастыруға арналған бөлігі («Өрт қауіпсіздігі туралы» 1996 жылғы 22 қарашадағы № 48-I ҚРЗ 1-бап)
СЕЛИТЕБНАЯ ТЕРРИТОРИЯ - часть территории населенного пункта, которая предназначена для размещения жилищного фонда, общественных зданий и сооружений, а также отдельных коммунальных и промышленных объектов (ст. 1 ЗРК «О пожарной безопасности» от 22 ноября 1996 года № 48-I)
ҚОНЫСТАНУ АУМАҒЫ - тұрғын үй, қоғамдық (қоғамдық-іскерлік) және реакреациялық аймақтарды, сондай-ақ инженерлік және көлік инфрақұрылымдарының жекелеген бөліктерін, басқа да объектілерді орналастыруға арналған, орналастырылуы мен қызметі арнаулы санитариялық-қорғаныш аймақтарын талап ететіндей әсер етпейтін елді мекен аумағының бір бөлігі («ҚР сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» 2001 жылғы 16 шілдедегі № 242-ІІ ҚРЗ 1-бап)
СЕЛИТЕБНАЯ ТЕРРИТОРИЯ - часть территории населенного пункта, предназначенная для размещения жилой, общественной (общественно-деловой) и рекреационной зон, а также отдельных частей инженерной и транспортной инфраструктур, других объектов, размещение и деятельность которых не оказывает воздействия, требующего специальных санитарно-защитных зон (ст. 1 ЗРК «Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в РК» от 16 июля 2001 года № 242)
ҚОР - азаматтар және (немесе) заңды тұлғалар ерікті мүліктік жарналар негізінде құрған, әлеуметгік, қайырымдылық, мәдени, білім беру және өзге де қоғамдық пайдалы мақсаттарды көздейтін, мүшелігі жоқ коммерциялық емес ұйым («Коммерциялық емес ұйымдар туралы» 2001 жылғы 16 қаңтардағы № 142-II ҚРЗ 12-бап)
ФОНД - не имеющая членства некоммерческая организация, учрежденная гражданами и (или) юридическими лицами на основе добровольных имущественных взносов, преследующая социальные, благотворительные, культурные, образовательные и иные общественно-полезные цели (ст. 12 ЗРК «О некоммерческих организациях» от 16 января 2001 года № 142)
ҚОР БИРЖАСЫ - акционерлік қоғамның ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған, осы сауда-саттықты ұйымдастырушының сауда жүйесін пайдалана отырып, оларды тікелей жүргізу арқылы сауда-саттықты ұйымдық және техникалық жағынан қамтамасыз етуді жүзеге асыратын заңды тұлға («Бағалы қағаздар рыногы туралы» 2003 жылғы 2 шілдедегі № 461-ІІ ҚРЗ 1-бап)
ФОНДОВАЯ БИРЖА - юридическое лицо, созданное в организационно-правовой форме акционерного общества, осуществляющее организационное и техническое обеспечение торгов путем их непосредственного проведения с использованием торговых систем данного организатора торгов (ст. 1 ЗРК «О рынке ценных бумаг» от 2 июля 2003 года № 461)
ҚОРАП - картонная немесе қағаздан әзірленген, темекі бұйымының белгілі саны бар тұтыну ыдысының бірлігі («Темекі шегушіліктің алдын алу және оны шектеу туралы» 2002 жылғы 10 шілдедегі № 340-ІІ ҚРЗ 2-бап)
ПАЧКА - единица потребительской тары, изготовленная из картона или бумаги, содержащая определенное количество табачного изделия (ст. 2 ЗРК «О профилактике и ограичении табакокурения» от 10 июля 2002 года № 340)
ҚОРҒАЛАТЫН АДАМ ТУРАЛЫ МӘЛІМЕТТЕРГЕ ҚОЛ ЖЕТКІЗУДІ ШЕКТЕУ - қорғалатын адам туралы мәліметтерге қол жеткізуді шектеу қылмыстық іс материалдарынан адамның сауалнамалық деректері туралы мәліметтерді алу мен оларды негізгі жүргізіліп жатқан істен бөлек сақтаудан, сондай-ақ бұл үшін бүркеншік атты пайдаланудан тұрады («Қылмыстық процеске қатысушы адамдарды мемлекеттік қорғау туралы» 2000 жылғы 5 шілдедегі № 72-ІІ ҚРЗ 9-бап)
ОГРАНИЧЕНИЕ ДОСТУПА К СВЕДЕНИЯМ О ЗАЩИЩАЕМОМ ЛИЦЕ - ограничение доступа к сведениям о защищаемом лице состоит в изъятии из материалов уголовного дела сведений об анкетных данных лица и хранении их отдельно от основного производства, а также в использовании для этого псевдонима (ст. 9 ЗРК «О государственной защите лиц, участвующих в уголовном процессе» от 5 июля 2000 года № 72)
ҚОРҒАНУ ҚҰРЫЛЫСТАРЫНЫҢ ҚОРЫ - өндірістік қызметшілер мен халықты осы заманғы зақымдау құралдарынан, сондай-ақ табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде арнайы қорғауға арналған қолда бар барлық инженерлік қүрылыстардың жиынтығы («Азаматтық қорғаныс туралы» 1997 жылғы 7 мамырдағы № 100 ҚРЗ 1-бап)
ФОНД ЗАЩИТНЫХ СООРУЖЕНИЙ - совокупность всех имеющихся инженерных сооружений, специально предназначенных для защиты производственного персонала и населения от современных средств поражения, а также при чрезвычайных ситуациях природного и техногенного характера (ст. 1 ЗРК «О Гражданской обороне» от 7 мая 1997 года № 100-I)
ҚОРҒАНУ ТАРАБЫ - сезікті, айыпталушы, олардың заңды өкілдері, қорғаушы, азаматтық жауапкер және оның өкілі (1997 жылғы 13 желтоқсандағы № 206 ҚРҚІЖК 7-бап)
СТОРОНА ЗАЩИТЫ - подозреваемый, обвиняемый, их законные представители, защитник, гражданский ответчик и его представитель (ст. 7 УПК РК от 13 декабря 1997 года № 206)
ҚОРҒАНШЫ (ҚАМҚОРШЫ) - қорғаншылық пен қамқоршылық жөніндегі міндеттерді жүзеге асыру үшін заңда белгіленген тәртіппен тағайындалған адам («Неке және отбасы туралы» 1998 жылғы 17 желтоқсандағы № 321-І ҚРЗ 1-бап)
ОПЕКУН (ПОПЕЧИТЕЛЬ) - лицо, назначенное в установленном законом порядке для осуществления функций по опеке и попечительству (ст. 1 ЗРК «О браке и семье» от 17 декабря 1998 года № 321)
ҚОРҒАНШЫЛЫҚ - он торт жасқа толмаған балалардың құқығы мен мүддесін қорғаудың құқықтық нысаны («ҚР баланың құқықтары туралы» 2002 жылғы 8 тамыздағы № 345-ІІ ҚРЗ 1-бап)
ОПЕКА - правовая форма защиты прав и интересов детей, не достигших четырнадцати лет (ст. 1 ЗРК «О правах ребенка в РК» от 8 августа 2002 года № 345)
ҚОРҒАНШЫЛЫҚ (ҚАМҚОРШЫЛЫҚ) - кәмелетке толмағандардың және сот әрекетке қабілетсіз (әрекет қабілеттілігі шектеулі) деп таныған адамдардың құқықтары мен мүдделерін қорғаудың құқықтық нысаны («Неке және отбасы туралы» 1998 жылғы 17 желтоқсандағы № 321-I ҚРЗ 1-бап)
ОПЕКА (ПОПЕЧИТЕЛЬСТВО) - правовая форма защиты прав и интересов несовершеннолетних и лиц, признанных судом недееспособными (ограниченно дееспособными) (ст. 1 ЗРК «О браке и семье» от 17 декабря 1998 года № 321)
