заң терминдерінің сөздігі қазақша және орыс тілінде А-Ә ӘРІП

АУЫЛДЫ ОҢТАЙЛЫ ҚОНЫСТАНДЫРУ - ауылдың елді мекендердің, ауыл тұрғындары тұрмысының қажетті деңгейін тіршілікті қамтамасыз ету қызметін көрсетудің нормативтік деңгейіне сәйкес қамтамасыз етуге негізделіп, орналастырылуы («Агроөнеркәсіптік кешенді және ауылдық аумақтарды дамытуды мемлекеттік реттеу туралы» 2005 жылғы 8 шілдедегі № 66 ҚРЗ 1 - бап)
ОПТИМАЛЬНОЕ СЕЛЬСКОЕ РАССЕЛЕНИЕ - расположение сельских населенных пунктов, основанное на обеспечении необходимого уровня жизни сельских жителей в соответствии с нормативным уровнем услуг жизнеобеспечения (ст. 1 ЗРК «О государственном регулировании развития агропромышленного комплекса и сельских территорий» от 8 июля 2005 года № 66)

АУЫЛДЫҚ АУМАҚТАР - ауылдық елді мекендер мен олардың маңайындағы жерлердің жиынтығы («Агроөнеркәсіптік кешенді және ауылдық аумақтарды дамытуды мемлекеттік реттеу туралы» 2005 жылғы 8 шілдедегі № 66 ҚРЗ 1 - бап)
СЕЛЬСКИЕ ТЕРРИТОРИИ - совокупность сельских населенных пунктов и прилегающих к ним земель (ст. 1 ЗРК «О государственном регулировании развития агропромышленного комплекса и сельских территорий» от 8 июля 2005 года № 66)

АУЫЛДЫҚ АУМАҚТАРДЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК ЖӘНЕ ИНЖЕНЕРЛІК ИНФРАҚҰРЫЛЫМЫ - тіршілікті қамтамасыз ету объектілерінің денсаулық сақтау, білім беру, мәдениет, спорт, телекоммуникациялар, байланыс, жолдар, почта - жинақтау жүйесі объектілерін, газбен, электрмен, жылумен, сумен қамтамасыз ету және суды бұру, өндіріс пен тұтыну қалдықтарын жинау мен кәдеге жарату объектілерін қамтитын жүйесі («Агроөнеркәсіптік кешені және ауылдық аумақтарды дамытуды мемлекеттік реттеу туралы» 2005 жылғы 8 шілдедегі № 66 ҚРЗ 1 - бап)
СОПИАЛЬНАЯ И ИНЖЕНЕРНАЯ ИНФРАСТРУКТУРА СЕЛЬСКИХ ТЕРРИТОРИЙ - система объектов жизнеобеспечения, включающая объекты здравоохранения, образования, культуры, спорта, телекоммуникации, связи, дороги, почтово-сберегательную систему, газо- , электро- , тепло- , водоснабжение и водоотведение, сбор и утилизацию отходов производства и потребления (ст. 1 ЗРК «О государственном регулировании развития агропромышленного комплекса и сельских территорий» от 8 июля 2005 года № 66)


АУЫР ЖҰМЫСТАР - қызметкердің ауыр заттарды қолмен көтеруіне немесе жылжытуына байланысты қызмет түрлеріне 250 ккал/сағаттан астам күш - қуат жұмсалатын басқа да қол жұмыстары (2007 жылғы 15 мамырдағы № 251 ҚР Еңбек кодексі 1 - бап)
ТЯЖЕЛЫЕ РАБОТЫ - виды деятельности работника, связанные с подъемом или перемещением тяжестей вручную, либо другие физические работы с расходом энергии более 250 ккал/час (ст. 1 Трудового кодекса РК от 15 мая 2007 года № 251)

АУЫР KEMICTIK - мемлекеттік (оның ішінде арнаулы) білім беру стандарттарына сәйкес білім беру қолжетімді болмайтын және оқыту мүмкіндіктері өзіне - өзі қызмет көрсету дағдыларын, қоршаған дүние туралы қарапайым білімдерді және қарапайым еңбек дағдыларын, немесе аясы тар кәсіби даярлықты меңгерумен шектелетін дәрежедегі психикалық және (немесе) дене кемістігі («Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық - педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы» 2002 жылғы 11 шілдедегі № 343 - ҚРЗ 1 - бап)
ТЯЖЕЛЫЙ НЕДОСТАТОК - психический и (или) физический недостаток, выраженный в такой степени, что образование в соответствии с государственными (в том числе специальными) образовательными стандартами является недоступным и возможности обучения ограничиваются овладением навыками самообслуживания, элементарными знаниями об окружающем мире и простыми трудовыми навыками или узкой профессиональной подготовкой (ст. 1 ЗРК «О социальной и медико-педагогической коррекционной поддержке детей с ограниченными возможностями» от 11 июля 2002 года № 343-II)

АУЫР САЛМАҚТЫ КӨЛІК ҚҰРАЛЫ - толық массасы немесе жүктеменің оның oci бойынша бөлінуі осы жол санаты мен ондағы құрылыстар үшін рұқсат етілген шекті жүктеме мөлшерінен асатын, жүгі бар немесе жүксіз көлік құралы («Автомобиль жолдары туралы» 2001 жылғы 17 шілдедегі № 245 ҚРЗ 1 - бап)
ТЯЖЕЛОВЕСНОЕ ТРАНСПОРТНОЕ СРЕДСТВО - транспортное средство с грузом или без груза, полная масса или распределение нагрузки по осям которого превышает величины предельно допустимых нагрузок для данной категории дорог и сооружений на них (ст. 1 ЗРК «Об автомобильных дорогах» от 17 июля 2001 года № 245)

АУЫР ҚЫЛМЫС - жасалғаны үшін қылмыстық кодексте көзделген ең ауыр жаза он екі жылға бас бостандығынан айырудан аспайтын қасақана жасалған әрекет (1997 жылғы 16 шілдедегі № 167 ҚР ҚК 10 - бап)
ТЯЖКИЕ ПРЕСТУПЛЕНИЯ - умышленные деяния, за совершение которых максимальное наказание, предусмотренное уголовным кодексом, не превышает двенадцати лет лишения свободы (ст. 10 УК РК от 16 июля 1997 года № 167)

АУЫРЛЫҒЫ ОРТАША ҚЫЛМЫС - жасалғаны үшін қылмыстық кодексте көзделген ең ауыр жаза бес жылға бас бостандығынан айырудан аспайтын қасақана жасалған әрекет, сондай - ақ жасалғаны үшін бес жылдан астам мерзімге бас бостандығынан айыру түріндегі жаза көзделген абайсызда жасалған әрекет (1997 жылғы 16 шілдедегі№ 167 ҚР ҚК 10 - бап)
ПРЕСТУПЛЕНИЯ СРЕДНЕЙ ТЯЖЕСТИ - умышленные деяния, за совершение которых максимальное наказание, предусмотренное уголовным кодексом, не превышает пяти лет лишения свободы, а также неосторожные деяния, за совершение которых предусмотрено наказание в виде лишения свободы на срок свыше пяти лет (ст. 10 УК РК от 16 июля 1997 года № 167)

АУЫРТПАЛЫҚТАР - жылжымайтын мүлікке құқықтарды шектеу, соның ішінде үшінші тұлғалардың оған белгілі 6ip құқықтарының болуы, мүлікті тұмшалау («Жылжымайтын мүлікке құқықтарды және онымен жасалатын мәліметтерді мемлекеттік тіркey туралы» 1995 жылғы 25 желтоқсандағы № 2727 з.к.б. ҚР ПЖ 1 - бап)
ОБРЕМЕНЕНИЯ - ограничение прав на недвижимое имущество, в том числе наличие на него определенных прав третьих лиц, арест имущества (ст. 1 УП РК, и.с.з. «О государственной регистрации прав на недвижимое имущество и сделок с ним» от 25 декабря 1995 года № 2727)

АУЫСЫМДЫҚ ЖҰМЫС - тәулік ішінде екі не үш немесе төрт жұмыс ауысымындағы жұмыс (2007 жылғы 15 мамырдағы № 251 ҚР Еңбек кодексі 1 - бап)
СМЕННАЯ РАБОТА - работа в две либо в три или четыре рабочих смены в течение суток (ст. 1 Трудового кодекса РК от 15 мая 2007 года № 251)

АФФИЛИИРЛЕНГЕН ТҰЛҒА - мемлекеттік емес заңды тұлғаға қатысты еншілес болып табылатын немесе тәуелді акционерлік қоғам деп танылатын ұйым (2003 жылғы 20 шілдедегі № 442 ҚР ЖК 12 - бап)
АФФИЛИИРОВАННОЕ ЛИЦО - организация, являющаяся дочерней по отношению к негосударственному юридическому лицу или признающаяся зависимым акционерным обществом (ст. 12 ЗК РК от 20 июня 2003 года № 442)

АФФИЛИИРЛЕНГЕН ТҰЛҒАЛАР - жер қойнауын пайдаланушының еншілес ұйымдары және ҚР мұнай операцияларын жүргізуге мердігер болып табылатын ұйымның жарғылық капиталында акциялар пакеті немесе қатысу үлесі бар ұйымдар («Мұнай туралы» 1995 жылғы 28 маусымдағы № 2350 ҚРЗ 1 - бап)
АФФИЛИИРОВАННЫЕ ЛИЦА - дочерние организации недропользователя и организации, обладающие пакетом акций или долей участия в уставном капитале организации, являющейся подрядчиком на проведение нефтяных операций в РК (ст. 1 ЗРК «О нефти» от 28 июня 1995 года № 2350)


АФФИЛИИРЛЕНГЕН ТҰЛҒАЛАР - тікелей және (немесе) жанама түрде шешімдерді айқындауға және (немесе) әрқайсысы (тұлғалардың 6ipi) қабылдайтын шешімге ықпал етуге, соның ішінде жасалған мәмілеге орай, мүмкіндігі бар (өздеріне берілген өкілеттіктер шеңберінде бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттік органдарды қоспағанда) жеке немесе заңды тұлғалар («Акционерлік қоғамдар туралы» 2003 жылғы 13 мамырдағы № 415 - ІІ ҚРЗ 1 - бап)
АФФИЛИИРОВАННЫЕ ЛИЦА - физические или юридические лица (за исключением государственных органов, осуществляющих контрольные и надзорные функции в рамках предоставленных им полномочий), имеющие возможность прямо и (или) косвенно определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые друг другом (одним из лиц) решения, в том числе в силу заключенной сделки (ст. 1 ЗРК «Об акционерных обществах» от 13 мая 2003 года № 415)

АФФИЛИИРЛЕНГЕН ТҰЛҒАЛАР - шешімді тікелей және (немесе) жанама айқындауға және (немесе) 6ip - бірінің (тұлғалардың бірінің) қабылдайтын шешімдеріне, оның ішінде жасасқан мәмілеге байланысты ықпал етуге мүмкіндігі бар жеке немесе заңды тұлғалар (өздеріне берілген өкілеттіктер шеңберінде бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттік органдарды қоспағанда) («Секьюритилендіру туралы» 2006 жылғы 20 ақпандағы № 126 ҚРЗ 1 - бап)
АФФИЛИИРОВАННЫЕ ЛИЦА - физические или юридические лица (за исключением государственных органов, осуществляющих контрольные и надзорные функции в рамках предоставленных им полномочий), имеющие возможность прямо и (или) косвенно определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые друг другом (одним из лиц) решения, в том числе в силу заключенной сделки (ст. 1 ЗРК «О секъюритизации» от 20 февраля 2006 года № 126)

АФФИЛИИРЛЕНГЕН ТҰЛҒАЛАР - тікелей және (немесе) жанама түрде шешімдерді айқындауға және (немесе) әрқайсысы (тұлғалардың 6ipi) қабылдайтын шешімге ықпал етуге, соның ішінде жасалған мәмілеге орай, мүмкіндігі бар (өздеріне берілген өкілеттіктер шеңберінде бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттік органдарды қоспағанда) жеке немесе заңды тұлғалар («ҚР зейнетақымен қамсыздандыру туралы» 1997 жылғы 20 маусымдағы № 136 ҚРЗ 1 - бап)
АФФИЛИИРОВАННЫЕ ЛИЦА - физические или юридические лица (за исключением государственных органов, осуществляющих контрольные и надзорные функции в рамках предоставленных им полномочий), имеющие возможность прямо и (или) косвенно определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые друг другом (одним из лиц) решения, в том числе в силу заключенной сделки (ст. 1 ЗРК «О пенсионном обеспечении в РК» от 20 июня 1997 года № 136)

АШЫҚ ЖИНАҚТАУШЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЫНЫҢ АКЦИЯЛАРЫН ЖАНАМА ИЕЛЕНУ (ДАУЫС БЕРУ) -
ашық жинақтаушы зейнетақы қорының ашық жинақтаушы зейнетақы қоры ipi қатысушысының немесе заңды тұлғаның акцияларын (жарғылық капиталына қатысу үлестерін) иелену арқылы ашық жинақтаушы зейнетақы қорының бірлескен ipi қатысушысы болып табылатын тұлғалардың шешімдерін айқындау мүмкіндігі («ҚР зейнетақымен қамсыздандыру туралы» 1997 жылғы 20 маусымдағы № 136 ҚРЗ 1 - бап)
КОСВЕННОЕ ВЛАДЕНИЕ (ГОЛОСОВАНИЕ) АКЦИЯМИ ОТКРЫТОГО НАКОПИТЕЛЬНОГО ПЕНСИОННОГО ФОНДА - возможность определять решения открытого накопительного пенсионного фонда, крупного участника открытого накопительного пенсионного фонда или лиц, совместно являющихся крупным участником открытого накопительного пенсионного фонда через владение акциями (долями участия в уставном капитале) юридических лиц (ст. 1 ЗРК «О пенсионном обеспечении в РК» от 20 июня 1997 года № 136)

АШЫҚ ЖИНАҚТАУШЫ 3EЙНЕTAҚЫ ҚОРЫНЫҢ IPI ҚАТЫСУШЫСЫ - уәкілетті органның жазбаша келісіміне сәйкес ашық жинақтаушы зейнетақы қорының дауыс беретін акцияларының он немесе одан астам процентін тікелей немесе жанама иелене алатын (мемлекет осындай иеленуші болып табылатын жағдайларды, сондай - ақ ҚР зейнетақымен қамсыздандыру туралы» Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда) немесе: ашық жинақтаушы зейнетақы қоры акцияларының он немесе одан астам дауыс беретін процентімен тікелей немесе жанама дауыс беру; ашық жинақтаушы зейнетақы қоры қабылдайтын шешімдерге шартқа орай не уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерінде айқындалатын тәртіппен өзгеше түрде ықпал ету мүмкіндігіне ие ҚР резиденті - жеке тұлға немесе заңды тұлға («ҚР зейнетақымен қамсыздандыру туралы» 1997 жылғы 20 маусымдағы № 136 ҚРЗ 1 - бап)
КРУПНЫЙ УЧАСТНИК ОТКРЫТОГО НАКОПИТЕЛЬНОГО ПЕНСИОННОГО ФОНДА - физическое лицо - резидент РК или юридическое лицо (за исключением случаев, когда таким владельцем является государство, а также случаев, предусмотренных Законом РК «О пенсионном обеспечении в РК»), которое в соответствии с письменным согласием уполномоченного органа может владеть прямо или косвенно десятью или более процентами голосующих акций открытого накопительного пенсионного фонда или иметь возможность: голосовать прямо или косвенно десятью или более процентами голосующих акций открытого накопительного пенсионного фонда; оказывать влияние на принимаемые открытым накопительным пенсионным фондом решения в силу договора либо иным образом в порядке, определяемом нормативными правовыми актами уполномоченного органа (ст. 1 ЗРК «О пенсионном обеспечении в РК» от 20 июня 1997 года № 136)


АШЫҚ КІЛТТЕР ИНФРАҚҰРЫЛЫМЫ - ҚР электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы заңнамасына сәйкес тіркеу куәліктерін басқаруға бағытталған ақпараттық жүйелер, ұйымдастырушылық және техникалық ic - шаралар кешені («Ақпараттандыру туралы» 2007 жылғы 11 қаңтардағы № 217 ҚРЗ 1 - бап)
ИНФРАСТРУКТУРА ОТКРЫТЫХ КЛЮЧЕЙ - комплекс информационных систем, организационных и технических мероприятий, направленный на управление регистрационными свидетельствами в соответствии с законодательством РК об электронном документе и электронной цифровой подписи (ст. 1 «Об информатизации» от 11 января 2007 года № 217)

АЭРОДРОМ - әye кемелерінің ұшып - көтерілуін, қонуын, рульдеуін, аялдауын және оларға қызмет көрсетілуін қамтамасыз ету үшін арнайы әзірленіп, жабдықталған жер немесе су учаскесі («ҚР әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» 1995 жылғы 20 желтоқсандағы № 2697 ҚРЗ 1 - бап)
АЭРОДРОМ - земельный или водный участок, специально подготовленный и оборудованный для обеспечения взлета, посадки, руления, стоянки и обслуживания воздушных судов (ст. 1 ЗРК «Об использовании воздушного пространства и деятельности авиации РК» от 20 декабря 1995 года № 2697)

АЭРОДРОМ ЖАРАМДЫЛЫҒЫНЫҢ СЕРТИФИКАТЫ - аэродромдарды пайдалану жарамдылығының нормаларына аэродромның сәйкестігін куәландыратын, уәкілетті орган берген құжат («ҚР әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» 1995 жылғы 20 желтоқсандағы № 2697 ҚРЗ 1 - бап)
СЕРТИФИКАТ ГОДНОСТИ АЭРОДРОМА - документ, выданный уполномоченным органом, удостоверяющий соответствие аэродрома нормам годности к эксплуатации аэродромов (ст. 1 ЗРК «Об использовании воздушного пространства и деятельности авиации РК» от 20 декабря 1995 года № 2697)

АЭРОНАВИГАЦИЯЛЫҚ ҰЙЫМ - әye қозғалысына қызмет көрсетуді жүзеге асыратын, аэронавигациялық және метеорологиялық ақпаратпен қамтамасыз ететін ұйым («ҚР әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» 1995 жылғы 20 желтоқсандағы № 2697 ҚРЗ 1 - бап)
АЭРОНАВИГАЦИОННАЯ ОРГАНИЗАЦИЯ - организация, осуществляющая обслуживание воздушного движения, обеспечивающая аэронавигационной и метеорологической информацией (ст. 1 ЗРК «Об использовании воздушного пространства и деятельности авиации РК» от 20 декабря 1995 года № 2697)

АЯҚТAJIMAFAH ҚҰРЫЛЫС - пайдалануға беру үшін тапсырысшы белгіленген тәрппен қабылдамаған және мақсатына қарай (тұру, қызмет көрсету, өнім шығару, пайда алу және пайдаланудың басқа да түрлері) пайдаланылмайтын құрылыс объектісі («ҚР сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» 2001 жылғы 16 шілдедегі № 242 - І ҚРЗ 1 - бап)
НЕЗАВЕРШЕННОЕ СТРОИТЕЛЬСТВО - объект строительства, не принятый в установленном порядке заказчиком для ввода в эксплуатацию и не используемый по назначению (проживание, оказание услуг, выпуск продукции, получение прибыли и другие виды эксплуатации) (ст. 1 ЗРК «Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в РК» от 16 июля 2001 года № 242)



ӘДЕЙІ БАНКРОТ БОЛУ - коммерциялық ұйымның лауазымды адамының немесе мншік иесінің, сол сияқты жеке кәсіпкердің өз мүдделері немесе өзге адамдардың мүдделері үшін, ipi залал келтірмейтіндей немесе өзге де ауыр зардаптарға соқтырмайтындай етіп әдейі төлемсіздік қабілетіне жеткізуі (2001 жылғы 30 қаңтардағы № 155 ҚР ӘҚБтК 156 - бап)
ПРЕДНАМЕРЕННОЕ БАНКРОТСТВО - умышленное приведение к неплатежеспособности, совершенное должностным лицом или собственником коммерческой организации, а равно индивидуальным предпринимателем в личных интересах или интересах иных лиц, не причинившее крупного ущерба или иных тяжких последствий (ст. 156 КРКоАП от 30 января 2001 года № 155)

ӘДЕЙІ БАНКРОТТЫҚ - борышкердің мүлік иесінің немесе борышкер - заңды тұлға органдарының жеке өз мүдделерін немесе өзге тұлғалардың мүдделерін көздей отырып жасаған борышкерді дәрменсіздікке қасақана душар eтyi («Банкроттық туралы» 1997 жылғы 21 қаңтардағы № 67 ҚРЗ 1 - бап)
ПРЕДНАМЕРЕННОЕ БАНКРОТСТВО - умышленное приведение должника к несостоятельности, совершенное собственником его имущества или органами юридического лица - должника в личных интересах или интересах иных лиц (ст. 1 ЗРК «О банкротстве» от 21 января 1997 года № 67)

ӘДЕЙІ БАНКРОТТЫҚ - коммерциялық ұйым басшысының немесе меншік иесінің, сол сияқты жеке кәсіпкердің жеке мүддесі немесе өзге адамдардың мүддесі үшін төлем қабілетсіздігін қасақана жасауы немесе ұлғайтуы ipi зиянға немесе өзге да ауыр зардаптарға әкеп соғуы (1997 жылғы 16 шілдедегі № 167 ҚР ҚК 216 - бап)
ПРЕДНАМЕРЕННОЕ БАНКРОТСТВО - умышленное создание или увеличение неплатежеспособности, совершенное руководителем или собственником коммерческой организации, а равно индивидуальным предпринимателем в личных интересах или интересах иных лиц, причинившее крупный ущерб или иные тяжкие последствия (ст. 216 УК РК от 16 июля 1997 года № 167)

ӘДЕП КОДЕКСІ - аудиторлардың кәсіби қызметінің әдеп ережелері жиынтығы («Аудиторлық қызмет туралы» 1998 жылғы 20 қарашадағы № 304 - ҚРЗ 1 - бап)
КОДЕКС ЭТИКИ - свод этических правил профессиональной деятельности аудиторов (ст. 1 ЗРК «Об аудиторской деятельности» от 20 ноября 1998 года № 304)

ӘКІМ - КР Президенті мен Үкіметінің жергілікті атқарушы органды (ол құрылған жағдайда) басқаратын және тиісті аумақта мемлекеттік саясаттың жүргізілуін ҚР орталық мемлекеттік органдардың барлық аумақтық бөлімшелерінің үйлесімді қызмет істеуін тиісті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдарға басшылықты қамтамасыз ететін, ҚР заңдарына сәйкес мемлекеттік басқару өкілеттігі берілген, тиісті аумақтық әлеуметтік - экономикалық дамуының жай - күйіне жауапты өкілі («ҚР жергілікті мемлекеттік басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы № 148 ҚРЗ 1 - бап)
АКИМ - представитель Президента и Правительства РК, возглавляющий местный исполнительный орган (в случае его создания) и обеспечивающий проведение государственной политики на соответствующей территории, согласованное функционирование всех территориальных подразделений центральных государственных органов РК, руководство исполнительными органами, финансируемыми из соответствующего бюджета, наделенный полномочиями государственного управления в соответствии с законодательством РК, ответственный за состояние социально-экономического развития соответствующей территории (ст. 1 ЗРК «О местном государственном управлении в РК» от 23 января 2001 года № 148)

ӘКІМ АППАРАТЫ - жергілкті атқарушы органның (ол құрылған жағдайда) және әкімнің қызметін қамтамасыз ететін мемлекеттік мекеме («ҚР жергілікті мемлекеттік басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы № 148 ҚРЗ 1 - бап)
АППАРАТ АКИМА - государственное учреждение, обеспечивающее деятельность местного исполнительного органа (в случае его создания) и акима (ст. 1 ЗРК «О местном государственном управлении в РК» от 23 января 2001 года № 148)

ӘКІМШІЛІК АЙЫППҰЛ - әкімшілік құқық бұзушылық үшін осы бөлімнің ерекше бөлімінің баптарында көзделген жағдайларда және шекте, әкімшілік жаза қолдану кезінде қолданылып жүрген заңнамалық актіге сәйкес белгіленетін айлық есептік көрсеткіштің белгілі 6ip мөлшеріне сай келетін көлемде салынатын ақшалай жаза (2001 жылғы 30 қаңтардағы № 155 ҚР ӘК,БтК 48 - бап)
АДМИНИСТРАТИВНЫЙ ШТРАФ - денежное взыскание, налагаемое за административное правонарушение в случаях и пределах, предусмотренных в статьях особенной части настоящего раздела, в размере, соответствующем определенному количеству месячного расчетного показателя, устанавливаемого в соответствии с законодательным актом, действующим на момент наложения административного взыскания (ст. 48 КРКоАП от 30 января 2001 года № 155)

ӘКІМШІЛІК - АУМАҚТЫҚ БӨЛІНІСТІ БАСҚАРУ СХЕМАСЫ - тиісті аумақта орналасқан, тиісті әкімшілік - аумақтық бөліністің бюджетінен қаржыландырылатын атқарушы органдар жүйесі («ҚР жергілікті мемлекеттік басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы № 148 ҚРЗ 1 - бап)
СХЕМА УПРАВЛЕНИЯ АДМИНИСТРАТИВНО-ТЕРРИТОРИАЛЬНОЙ ЕДИНИЦЕЙ - система исполнительных органов, расположенных на соответствующей территории, финансируемых из бюджета соответствующей административно-территориальной единицы (ст. 1 ЗРК «О местном государственном управлении в РК» от 23 января 2001 года № 148)

ӘКІМШІЛІК ҚҰҚЫҚ БҰЗУШЫЛЫҚ - жеке адамның
әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекс бойынша әкімшілік жауаптылық, көзделген құқыққа қарсы, кінәлі (қасақана немесе абайсызда жасалған) іс - әрекеті не әрекетсіздігіне немесе заңды тұлғаның құқыққа қарсы ic - әрекеті не әрекетсіздігі (2001 жылғы 30 қаңтардағы №155 ҚР ӘКБтК 28 - бап)
АДМИНИСТРАТИВНОЕ ПРАВОНАРУШЕНИЕ - противоправное, виновное (умышленное или неосторожное) действие либо бездействие физического лица или противоправное действие либо бездействие юридического лица, за которое Кодексом об административных правонарушениях предусмотрена административная ответственность (ст. 28 КРКоАП от 30 января 2001 года № 155)


ӘКІМШІЛІК РӘСІМДЕР - мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардың мемлекеттік функциялар мен лауазымдық өкілеттіктерді жүзеге асыру кезінде шешімдер қабылдау мен орындау тәртібі және оларды рәсімдеу; мемлекттік ақпараттық жұмысын ұйымдастыру pәсімі азаматтардың өз құқықтарын іске асыру жөніндегі өтініштерін қарау рәсімдері, сондай - ақ, азаматтарды құқықтары мен заңды мүдделерін әкімшілік қорғау рәсімдері; экономика саласындағы шешімдер қабылдау рәсімдерінің негізгі бастаулары ұғынылады («Әкімшілк рәсімдер туралы» 2000 жылғы 27 қарашадағы № 107 - П ҚРЗ 1 - бап)
АДМИНИСТРАТИВНЫЕ ПРОЦЕДУРЫ - порядок принятия и исполнения решений при осуществлении государственными органами и должностными лицами государственных функций и должностных полномочий и их оформление; процедура организации работы государственного аппарата; процедуры рассмотрения обращений граждан по реализации их прав, а также процедуры административной защиты прав и законных интересов граждан; основные начала процедур принятия решений в области экономики (ст. 1 ЗРК «Об административных процедурах» от 27 ноября 2000 года № 107)

ӘКІМШІЛІК ҰСТАУ - жеке адамды жеке бас бостандығынан, атап айтқанда, оның құқыққа қарсы әрекеттерін тыю мақсатында белгілі 6ip уақыт ішінде арнаулы орында мәжбүрлеп ұстай отырып, ic - әрекет және жүріп - тұру бостандығынан уақытша айыру (2001 жылғы 30 қаңтардағы № 155 ҚР ӘКБтК 620 - бап)
АДМИНИСТРАТИВНОЕ ЗАДЕРЖАНИЕ - временное лишение физического лица личной свободы, в частности, свободы действия и передвижения с принудительным содержанием в специальном помещении в течение определенного времени, с целью пресечения его противоправных действий (ст. 620 КРКоАП от 30 января 2001 года № 155)

ӘКІМШІЛІК ШЫҒЫСТАР - сырттан тартылатын және мамандырылған ұйымдардың көрсететін қызметіне ақы төлеу жөніндегі шығындарды, оңалтуды және конкурстық басқарушылардың, сондай - ақ сырттай байқау әкімшісінің сыйақы сомасын қоса алғанда, банкроттық рәсімдеріне, оңалту рәсіміне, соттан тыс тарату рәсіміне және сырттай байқауға бастамашылық жасау мен оларды өткізуге байланысты барлық шығыстар. Борышкердің таратылуы барысында оларды төлеу жөнінде міндеттемелер пайда болған салық жане бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер әкімшілік шығыстарға теңестіріледі («Банкроттық туралы» 1997 жылғы 21 қаңтардағы № 67 ҚРЗ 1 - бап)
АДМИНИСТРАТИВНЫЕ РАСХОДЫ - все расходы, связанные с инициированием и проведением процедур банкротства, реабилитационной процедуры, внесудебной процедуры ликвидации и внешнего наблюдения, включая затраты по оплате услуг привлекаемых и специализированных организаций, суммы вознаграждений реабилитационного и конкурсного управляющих, а также администратора внешнего наблюдения. К административным расходам приравниваются налоги и другие обязательные платежи в бюджет, обязательства по уплате которых возникли в ходе ликвидации должника (ст. 1 ЗРК «О банкротстве» от 21 января 1997 года № 67)

ӘЛЕУЕТТІ КЕШЕНДІ ЛИЦЕНЗИАТ - айрықша құқықтар кешенінің құқық иеленушісімен кешенді кәсіпкерлік лицензия шартын жасасу мақсатында келіссөз жүргізетін тұлға («Кешенді кәсіпкерлік лицензия (франчайзинг) туралы» 2002 жылғы 24 маусымдағы № 330 - ІІ ҚРЗ 1 - бап)
ПОТЕНЦИАЛЬНЫЙ КОМПЛЕКСНЫЙ ЛИЦЕНЗИАТ - лицо, ведущее переговоры с правообладателем комплекса исключительных прав с целью заключения договора комплексной предпринимательской лицензии (ст. 1 ЗРК «О комплексной предпринимательской лицензии (франчайзинге) от 24 июня 2002 года № 330)

ӘЛЕУМЕТТІК АУДАРЫМДАР - өзі үшін әлеуметтік аударымдар жүргізілген міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушыға, ал асыраушысынан айрылған жағдайда оның асырауында болған отбасы мүшелеріне «Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» ҚР заңына сәйкес әлеуметтік төлемдер алу құқығын беретін, қорға төленетін «Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» ҚР заңында белгіленген міндетті төлемдер («Mіндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» 2003 жылғы 25 сәуірдегі № 405 - ІІ ҚРЗ 1 - бап)
СОЦИАЛЬНЫЕ ОТЧИСЛЕНИЯ - установленные законом РК «Об обязательном социальном страховании» обязательные платежи, уплачиваемые в Фонд, дающие право участнику системы обязательного социального страхования, за которого производились социальные отчисления, а в случае потери кормильца членам его семьи, состоявшим на его иждивении, получать социальные выплаты в соответствии с Законом РК «Об обязательном социальном страховании» (ст. 1 ЗРК «Об обязательном социальном страховании» от 25 апреля 2003 года № 405)

ӘЛЕУМЕТТІК АУДАРЫМДАР СТАВКАСЫ - әлеуметтік аударымдарды есептеу объектісінің шамасына проценттік қатынаспен көрсетілген, қopғa төленетін міндетті төлемдердің тіркелген мөлшері («Mіндеттi әлеуметтік сақтандыру туралы» 2003 жылғы 25 cәуірдегi № 405 - ІІ ҚРЗ 1 - бап)
СТАВКА СОЦИАЛЬНЫХ ОТЧИСЛЕНИЙ - фиксированный размер обязательных платежей в Фонд, выраженный в процентном отношении к величине объекта исчисления социальных отчислений (ст. 1 ЗРК «Об обязательном социальном страховании» от 25 апреля 2003 года № 405)

ӘЛЕУМЕТТІК АУДАРЫМДАРДЫ ЕСЕПТЕУ ОБЪЕКТІСІ - жұмыс берушінің қызметкерге орындалған жұмыстар, көрсетілген қызметтер үшін табыс түрінде төлейтін шығыстары. Өзін - өзі жұмыспен қамтыған адамның әлеуметтік аударымдарын есептеуге арналған объект оның алатын табыстары болып табылады («Mіндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» 2003 жылғы 25 cәуірдегі № 405 - ІІ ҚРЗ 1 - бап)
ОБЪЕКТ ИСЧИСЛЕНИЯ СОЦИАЛЬНЫХ ОТЧИСЛЕНИЙ - расходы работодателя, выплачиваемые работнику в виде доходов за выполненные работы, оказанные услуги. Объектом для исчисления социальных отчислений самостоятельно занятого лица являются получаемые им доходы (ст. 1 3PK «Об обязательном социальном страховании» от 25 апреля 2003 года № 405)

ӘЛЕУМЕТТІК АУДАРЫМДАРДЫ ТӨЛЕУШІ -
«Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» ҚР заңында белгіленген тәртіппен әлеуметтік аударымдарды есептеуді және қopғa төлеуді жүзеге асырушы жұмыс 6ерушi немесе өзін - өзі жұмыспен қамтыған адам («Mіндетті әлеуметтік сактандыру туралы» 2003 жылғы 25 сәуірдегі № 405 - ІІ ҚРЗ 1 - бап)
ПЛАТЕЛЬЩИК СОЦИАЛЬНЫХ ОТЧИСЛЕНИЙ - работодатель или самостоятельно занятое лицо, осуществляющие исчисление и уплату социальных отчислений в Фонд в порядке, установленном законом РК «Об обязательном социальном страховании» (ст. 1 ЗРК «Об обязательном социальном страховании» от 25 апреля 2003 года № 405)

ӘЛЕУМЕТТІК ӘРІПТЕСТІК - қызметкерлер (қызметкерлердің өкілдері), жұмыс берушілер (жұмыс берушілердің өкілдері), мемлекеттік органдар арасындағы еңбек қатынастарын және олармен тікелей байланысты өзге де қатынастарды реттеу мәселелері бойынша олардың мүдделерін үйлестіруді қамтамасыз етуге бағытталған өзара қатынастар жүйесі (2007 жылғы 15 мамырдағы № 251 ҚР Еңбек кодексі 1 - бап)
СОЦИАЛЬНОЕ ПАРТНЕРСТВО - система взаимоотношений между работниками (представителями работников), работодателями (представителями работодателей), государственными органами, направленная на обеспечение согласования их интересов по вопросам регулирования трудовых отношений и иных непосредственно связанных с ними отношений (ст. 1 Трудового кодекса РК от 15 мая 2007 года № 251)

ӘЛЕУМЕТТІК БАҒДАРЛАМА, ЖОБА - білім беру, ғылым, аппарат, денсаулық сақтау, спорт, қоршаған ортаны қорғау; жастар, демографиялық, гендерлік саясат; әлеуметтік көмек; құқық қорғау қызметі; мәдениет саласындағы және өзге де әлеуметтік мені бар салалардағы мақсаттарға қол жеткізуге бағытталған ұйымдастырушы - лық, экономикалық және техникалық шаралардың жиынтығы («Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс туралы» 2005 жылғы 12 cәуірдегi № 36 ҚРЗ 1 - бап)
СОЦИАЛЬНАЯ ПРОГРАММА, ПРОЕКТ - совокупность организационных, экономических и технических мер, направленных на достижение целей в области образования, науки, информации, здравоохранения, спорта, охраны окружающей среды; молодежной, демографической, тендерной политики; социальной помощи; правозащитной деятельности; культуры и иных социально значимых сферах (ст. 1 ЗРК «О государственном социальном заказе» от 12 апреля 2005 года № 36)

ӘЛЕУМЕТТІК БЕЙІМДЕУ - нысаналы әлеуметтік және медициналық - педагогикалық түзеу арқылы қолдау процесінде кемтар балалардың қоғамда қабылданған құндылықтарды, мінез - құлық ережелері мен нормаларын игepyi мен қабылдауы және еңбекке даярлануы жолымен әлеуметтік орта жағдайларына белсенді түрде икемделуі («Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық - педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы» 2002 жылғы 11 шілдедегі № 343 - ІІ ҚРЗ 1 - бап)
СОЦИАЛЬНАЯ АДАПТАЦИЯ - активное приспособление детей с ограниченными возможностями к условиям социальной среды путем усвоения и восприятия ценностей, правил и норм поведения, принятых в обществе, и трудовой подготовки в процессе целенаправленной социальной и медико-педагогической коррекционной поддержки (ст. 1 ЗРК «О социальной и медико-педагогической коррекционной поддержке детей с ограниченными возможностями» от 11 июля 2002 года № 343)

ӘЛЕУМЕТТІК - ГИГИЕНАЛЫҚ МОНИТОРИНГ - халық
денсаулығының жай - күйі мен коршаған орта объектілерін бақылаудың, олардың арасындағы себеп - салдарлық байланысты анықтаудың, оларды бағалау мен болжаудың мемлекеттік жүйесі («Халықтың санитарлық - эпидемиологиялық салауаттылығы туралы» 2002 жылғы 4 желтоқсандағы № 361-II ҚРЗ 1 - бап)
СОЦИАЛЬНО-ГИГИЕНИЧЕСКИЙ МОНИТОРИНГ -
государственная система наблюдения за состоянием здоровья населения и объектов окружающей среды, определения причинно - следственных связей между ними, их оценки и прогноза (ст. 1 ЗРК «О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения» от 4 декабря 2002 года № 361)

ӘЛЕУМЕТТІК ЖҰМЫС ОРНЫ - жұмыс беруші нысаналы топтардағы жұмыссыздарды жұмысқа орналастыру үшін жергілікті атқарушы органмен шарттық неізде құратын, жұмыс берушінің олардың еңбегіне акы төлеу шығындары iшінара өтелетін жұмыс орны («Халыкты жұмыспен қамту туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы № 149 ҚРЗ 1 - бап)
СОЦИАЛЬНОЕ РАБОЧЕЕ МЕСТО - рабочее место, создаваемое работодателем на договорной основе с местным исполнительным органом, для трудоустройства безработных из целевых групп с частичной компенсацией затрат работодателя на оплату их труда (ст. 1 ЗРК «О занятости населения» от 23 января 2001 года № 149)

ӘЛЕУМЕТТІК ҚATEP - еңбек ету қабілетінен айрылуына және (немесе) жұмысынан айрылуына, асыраушысынан айрылуына әкеп соктырған оқиғаның басталуы, соның салдарынан өзi үшін әлеуметтік аударымдар жүргізілген міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушы, не ол қайтыс болған жағдайда оның асырауында болған отбасының мүшелері «Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» ҚР заңына сәйкес әлеуметтік төлемдерді алу құқығына ие болады («Mіндеттi әлеуметтік сақтандыру туралы» 2003 жылғы 25 сәуірдегi № 405 - ІІ ҚРЗ 1 - бап)
СОЦИАЛЬНЫЙ РИСК - наступление события, влекущего утрату трудоспособности и (или) потерю работы, потерю кормильца, в результате которого участник системы обязательного социального страхования, за которого производились социальные отчисления, либо в случае его смерти члены семьи, состоявшие на его иждивении, приобретают право на получение социальных выплат в соответствии с Законом РК «Об обязательном социальном страховании» (ст. 1 ЗРК «Об обязательном социальном страховании» от 25 апреля 2003 года № 405)


ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУДІҢ МЕМЛЕКЕТТІК СТАНДАРТТАРЫ - мүгедектер мен мүгедек балаларға, сондай - ақ қарттарға медициналық - әлеуметтік мекемелерде, үйде көрсетілетін әлеуметтік көмек бөлімшелерінде және әлеуметтік қызмет көрсетудің аумақтық, орталықтарында берілетін әлеуметтік қызметтердің көлемін және оларды ұсынудың тәртбін белгілейтін ережелер («ҚР мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы» 2005 жылғы 13 cәуірдегi № 39 ҚРЗ 1 - бап)
ГОСУДАРСТВЕННЫЕ СТАНДАРТЫ СОЦИАЛЬНОГО ОБСЛУЖИВАНИЯ - правила, устанавливающие объем социальных услуг и порядок их предоставления инвалидам и детям - инвалидам, а также престарелым в медико-социальных учреждениях, отделениях социальной помощи на дому и в территориальных центрах социального обслуживания (ст. 1 ЗРК «О социальной защите инвалидов в РК» от 13 апреля 2005 года № 39)

ӘЛЕУМЕТТІК МӘНІ БАР ҚАТЫНАСТАР - әлеуметтік мәнін: облысаралық қатынастарда - ҚР Үкіметін ауданаралық (калааралық) және ішкi қатынастарда жергілкті өкілді және атқарушы органдар айқындайтын қатынастар («Tемір жол көлігі туралы» 2001 жылғы 8 желтоқсандағы № 266 ҚРЗ 1 - бап)
СОЦИАЛЬНО ЗНАЧИМЫЕ СООБЩЕНИЯ - сообщения, социальная значимость которых определяется: межобластных - Правительством РК; межрайонных (междугородных) и внутренних - местными представительными и исполнительными органами (ст. 1 ЗРК «О железнодорожном транспорте» от 8 декабря 2001 года № 266)

ӘЛЕУМЕТТІК ОҢАЛТУ - кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтар, қадағалаусыз және панасыз қалудың профилактикасы жүйесінің органдары мен мекемелері жүзеге асыратын өмірде қиын жағдайға душар болтан кәмелетке толмағандарды құқықтық әлеуметтік, дене 6iтімi, психикалық, педагогикалық, моральдық және (немесе) материалдық қалпына келтіруге бағытталған шаралар кешені («Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы» 2004 жылғы 9 шілдедегі № 591 ҚР3 1 - бап)
СОЦИАЛЬНАЯ РЕАБИЛИТАЦИЯ - комплекс мер, осуществляемый органами и учреждениями системы профилактики правонарушений, безнадзорности и беспризорности среди несовершеннолетних, направленных на правовое, социальное, физическое, психическое, педагогическое, моральное и (или) материальное восстановление несовершеннолетнего, находящегося в трудной жизненной ситуации (ст. 1 ЗРК «О профилактике правонарушений среди несовершеннолетних и предупреждении детской безнадзорности и беспризорности» от 9 июля 2004 года № 591)