Өнімнің унификация және стандарттық көрсеткіштері

Қасиеттердің өлшемі ретінде өнімнің сипаттамаларында айқындалған сапа көрсеткіштері қызмет етеді. Өнімнің сапа көрсеткіштері- өнімнің сапасын құрайтын бір не бірнеше өнім қасиеттерінің мөлшерлік сипаттамасы. Өнімдердегі стандарттардың ж-е біріздендірілген өнімдердің, компоненттердің, жеке элементтердің пайдалану деңгейін сипаттайды. Унификацияның соңғы мақсаты- стандарттау бол.таб. құрамы мен құрылым берілген ж-е туынды қасиеттердің, сонымен қатар,дайын өнім мен жартылайфабрикаттардың сапасыз өнімнің аспазын өңдеу өндірістің технологиялық параметрлер әсерін қарастыру үшін модельдік жүйені алуға мүмкіндік береді.Өнімнің стандартты, унификациялық және негізгі құрама бөліктерінің қаныққандылығын, сонымен қатар басқа бұйымдармен унификациялану дәрежесін, яғни нақты өнімде стандартталған бұйымның қолданылу дәрежесін, жинақтаушы бірліктердің, өнімнің блоктарын және басқа да құраушы бөліктерін сипаттайды. Бұл көрсеткіштер стандартталған және унификацияланған элементтердің бұйымның конструкциясындағы қолдану дәрежесін көрсетеді.
Стандартталынғандарға халықаралық, мемлекеттік, салалық және аймақтық стандарттарға негізделіп жасалынған өнімнің құрамдас бөлігі жатады.
Унификацияланғандарға өнімнің келесі құрамдас бөліктері кіреді:
-кәсіпорын стандарты бойынша дайындалады және дәл осы немесе көрші кәсіпорындар шығарған кем дегенде екі типономиналда немесе бұйым түрлерінде қолданылады;
-кооперация ретінде жинақтаушы құрама бөлік ретінде кәсіпорын дайын түрде алады.
-Түпнұсқа ретінде нақты өнім үшін алдын-ала жобаланған және кем дегенде екі номиналда немесе екі бұйымда қолданылады.
Стандартизация мен унификацияның негізгі, көрнекті және көп қолданылатын көрсеткіштерінің бірі коэфиценттер (деңгейлер) болып табылады: стандартизациянікі , унификациянікі ,қолданатындықтардікі , қайталағыштықтардікі және т.б.Көрсеткіштерде: – бұйымдағы құраушы бөліктердің (элементтердің) жалпы саны; - бұйымдағы стандартталған элементер саны; - бұйымдағы унификацияланған элементтер саны; - бұйымдағы тиоаноминалды элементтердің жалпы маны; - бұйымдағы бір типті элементтерінің типономиналды саны; - бұйымдағы түпнұсқалық элементтердің типономиналдар саны – стандартизация мен унификация жоғарыда берілген көрсеткіштері келесі формуламен анықталады:

=, =, , .