Қазіргі қазақ тілінің синтаксисі және оқыту әдістемесі Емтих
Емтихан сұрақтары
1. Синтаксис және оның объектілері. Сөз тіркесі туралы түсінік.
2. Сөздердің тіркесу тәсілдері мен байланысу формалары.
3. Қабыса байланысқан есімді сөз тіркестері. Қабыса байланысқан етістікті сөз тіркестері.
4. Матаса байланысқан сөз тіркестері.
5. Меңгеріле байланысқан есімді сөз тіркестері.Меңгеріле байланысқан етістікті сөз тіркестері.
6. Сөйлем және оның айтылу мақсатына қарай түрлері. Хабарлы сөйлем. Сұраулы сөйлем. Бұйрықты сөйлем. Лепті сөйлем.
7. Сөйлем мүшелері туралы түсінік. Тұрлаулы мүшелер туралы түсінік. Бастауыш және оның жасалу жолдары. Баяндауыш және оның жасалу жолдары.
8. Тұрлаусыз мүшелер туралы түсінік. Анықтауыш және оның жасалу жолдары. Күрделі және үйірлі анықтауыштар. Айқындауыш.
9. Толықтауыш. Тура толықтауыш. Жанама толықтауыш.
10. Пысықтауыш туралы түсінік. Мезгіл пысықтауыш. Мекен пысықтауыш. Мақсат пысықтауыш. Себеп пысықтауыш. Амал пысықтауыш.
11. Толықтауыш пен пысықтауыштың жасалу жолындағы ұқсастық пен өзгешелік.
12. Бірыңғай мүшелі сөйлемдер. Сөйлем мүшелерінің орын тәртібі. Баяндауыштың сөйлемдегі орны.
13. Актуальды позиция. Қалтарыс позиция.
14. Қаратпа сөз. Қыстырма сөз. Одағай сөз.
15. Жақты сөйлем. Жақсыз сөйлем.
16. Толымды және толымсыз сөйлемдер. Атаулы сөйлемдер.
17. Номинативті және етістікті сөйлем.
18. Құрмалас сөйлемдерді байланыстыратын грамматикалық амалдар.
19. Құрмалас сөйлемдердің грамматикалық сипаты.
20. Құрмалас сөйлемдерді байланыстыратын синтетикалық амалдар.
21. Құрмалас сөйлемдерді байланыстыратын аналитикалық амалдар.
22. Құрмалас сөйлемдердің салалас, сабақтас болып топтастыру принциптері. Бұл жөніндегі қазақ тіл білімінің ғылыми дәстүрі.
23. Сөйлемді синтаксистік құрылысына сай талдау.
24. Жай сөйлемдер жүйесі мен құрмалас сөйлемдер жүйесінің ара-қатынасы.
25. Құрмалас сөйлемді құруға интонацияның қатысуы, интонацияның негізгі компоненттері.
26. Қарсылықты жалғаулықтардың қатысуымен құрылған құрмалас сөйлемдер, олардың тыныс белгілері.
27. Ыңғайластық жалғаулықтардың қатысуымен құрылған құрмалас сөйлемдер, олардың тыныс белглері.
28. Себептік жалғаулықтардың қатысуымен құрылған құрмалас сөйлемдер, олардың тыныс белгілері.
29. Талғаулықты жалғаулықтардың қатысуымен құрылған құрмалас сөйлемдер, олардың тыныс белгілері.
30. Салалас сөйлемдердің түрлерін ажыратудың принциптері.
31. Салалас құрмалас сөйлемдердің грамматикалық сипаты.
32. Жалғаулықты салалас сөйлемдердің грамматикалық сипаты.
33. Жалғаулықсыз сөйлемдердің қызметі, ерекшеліктері.
34. Іргелес салалас сөйлемдердің грамматикалық сипаты.
35. Мезгілдік қатынасты білдіретін жалғаулықсыз салалас сөйлемдер.
36. Шарттық қатынасты білдіретін жалғаулықсыз салалас сөйлемдер.
37. Айқындауыш және объектілік қатынасты білдіретін іргелес салалас сөйлемдер.
37. Телінбе компоненті бар салалас сөйлемдер.
38. Теңдік қатынасты білдіретін салалас сөйлемдер.
39. Себептік қатынасты білдіретін салалас сөйлемдер.
40. Ауыспалы іргелес салалас сөйлемдер.
41. Сабақтас құрмалас сөйлемдердің грамматикалық сипаты.
42. Есімше формасының қатысуы арқылы ұйымдасқан сабақтас құрмалас сөйлемдер.
43. Көсемше формасының қатысуы арқылы ұйымдасқан сабақтас құрмалас сөйлемдер.
44. Шартты рай формасының қатысуы арқылы ұйымдасқан сабақтас құрмалас сөйлемдер.
45. Етістіктің қимыл атауы формаларының қатысуымен құрылған құрмалас сөйлемдер.
46.Сабақтас құрмалас сөйлемдердің мезгілдік қатынасты білдіретін грамматикалық түрлері.
47. Сабақтас құрмалас сөйлемдердің себептік қатынасты білдіретін грамматикалық түрлері.
48. Көсемшенің ып/іп/п формасының синтаксистік қызметі.
49. Көсемшенің а/е/й формаларының қатысуымен құрылған құрмалас сөйлемдер.
50. Көсемшенің –ғалы/гелі формасының синтаксистік қызметі.
51. Етістіктің ып/іп/п формасының пысықтауыш мүше жасауға және құрмалас сөйлем құруға қатысуы.
52. Көп компонентті құрмалас сөйлемдер.
53. Көп компонентті сабақтас құрмалас сөйлемдер.
54. Құрмалас сөйлемдер компоненттерінің орын тәртібі.
55. Құрмалас сөйлемдер жүйесіндегі тыныс белгілері.
56. Құрмалас сөйлем компоненттерінің сиысуы.
57. Құрмалас сөйлемдер жүйесінде сызықшаның жұмсалуы.
58. Салалас, сабақтас сөйлемдердің қазақ тілі грамматикалық жүйесіндегі орны.
59. Көсемшенің ып/іп/п формасы қатысқан сабақтас сөйлемдер мен салалас сөйлемдердің арақатынасы.
60. Қазақ тілі құрмалас сөйлемдер жүйесі жөніндегі басты ғылыми еңбектер.