Неліктен жұлдыздарды бақылау үшін горизонталь координаталар жүйесі енгізілген?

Question

https://massaget.kz/userpage/104256 · Accepted Answer

Тәжі¬ри¬бе¬ жү¬зін¬де¬ эк¬ватор¬лық¬ коор¬ди¬на¬талар¬ды¬ қол¬да¬ну¬ ар¬қы¬лы¬ жұлдыз-дың ор¬нын¬ анық¬тау ¬қи¬ыны¬рақ¬ бо¬ла¬ды. ¬Те¬мір¬қа¬зық¬ жұл¬ды¬зы ¬түр¬лі ¬ен¬дік¬те әр¬түр¬лі би¬ік¬тік¬те ¬ор¬на¬ла¬са¬ды. ¬Көк¬тем¬гі¬ күн ¬мен ¬түн¬нің ¬те¬ңе¬лу¬ нүк¬те¬сі ¬ор-налас¬қан Тоқ¬ты ¬шоқ¬жұл¬ды¬зы ¬көк¬жи¬ек ¬сы¬зы¬ғы¬ның ¬ас¬тын¬да¬ ор¬на¬ла¬суы¬ да -мүмкін.¬ Аспан ¬де¬не¬ле¬рін ¬ба¬қы¬лау ¬үшін ¬аст¬ро¬но¬мия¬да ¬го¬ри¬зон¬таль¬ коор¬ди-наталар жүй¬есі ¬ен¬гі¬зіл¬ген. Го¬ри¬зон¬таль коор¬ди¬на¬талар жүй¬есі¬нің не¬гіз¬гі эле-ме¬нт¬те¬рі тік сы¬зық және оған пер¬пен¬ди¬ку¬ляр ор¬на¬лас¬қан жа¬зық¬тық бо¬лып та¬бы¬ла¬ды. Тік сызықтың¬ аспан¬ сферасының¬ жоғарғы¬ нүктесімен¬ қиылысу¬ нүктесін¬ –¬ зенит¬ Z ¬деп, ¬ал¬ төменгі¬ нүктесімен ¬қиылысу ¬нүктесін ¬на¬дир Z՜ -деп ¬атайды.¬ Жазықтық¬ аспан¬ сферасын¬ екі¬ жартыға¬ бөледі.¬ Жазықтықтың¬ аспан сферасымен¬ қиылысу¬ сызығын¬ ма¬те¬ма¬ти¬ка¬лық не¬ме¬се шы¬найы көк-жи¬ек сызы¬ғы деп ¬атайды7

Answer

Тәжірибе жүзінде экваторлық координаталарды қолдану арқылы жұлдыздың орнын анықтау қиынырақ болады. Темірқазық жұлдызы түрлі ендікте әртүрлі биіктікте орналасады. Көктемгі күн мен түннің теңелу нүктесі орналасқан Тоқты шоқжұлдызы көкжиек сызығының астында орналасуы да мүмкін. Аспан денелерін бақылау үшін астрономияда горизонталь координаталар жүйесі енгізілген.

Горизонталь координаталар жүйесінің негізгі элементтері тік сызық және оған перпендикуляр орналасқан жазықтық болып табылады. Тік сызықтың аспан сферасының жоғарғы нүктесімен қиылысу нүктесін зенит Z деп, ал төменгі нүктесімен қиылысу нүктесін надир Z՜ деп атайды. Жазықтық аспан сферасын екі жартыға бөледі. Жазықтықтың аспан сферасымен қиылысу сызығын математикалық немесе шынайы көкжиек сызығы деп атайды.