Құл-Керім Елемес. «Наурыз көже»

Наурыз айы – жыл басы,
Тұнып тұрған береке,
Ай туғанда жылда осы,
Біздің елде мереке.

Жұрттың тасып жігері,
Бір-бірімен жүздесіп,
Ет, су, қатық, жүгері,
Бидай, тары, тұз қосып,

Көже ішеді бір жасап,
Қауқылдасып, мақтанып.
Ақыны ойдан жыр қашап,
Күйші, әншісі шаттанып,

Көже ішеді тойғанша,
Қауқылдасып, шаттанып.
Айтылатын ой қанша?
Жас-кәрісі мақтанып.

Бата берсе аталар,
Алға келген астарға,
Көже жайлы апалар,
Айтып жатар жастарға:

Ет:
Алған тұздап, кептіріп,
Ет «сүрі» деп аталар.
Етті сүрі жеп тұрып,
Бала үлкеннен бата алар.

Су:
Өзіне тән түсі жоқ,
Қолға ұстауға келмейді.
Онсыз өмір күші жоқ,
Еш зат онсыз өнбейді.

Тұз:
Мұзға түсі ұқсайды,
Удай ащы дәмі бар.
Тұзсыз тамақ піспейді,
Астың тұзбен жаны бар.

Бидай:
Үш-ақ айда піседі,
Қамбаларға толады.
Тез алмаса түседі,
Тартса ұны нан болады.

Жүгері:
Өсер дақыл биіктеп,
Құрақпенен жарысып.
Көкбасын да сүйіп бек,
Жейді адамдар таласып.

Күріш:
Дақыл өзі суда өсер,
Биік емес бойы аса.
Піскенде де буда өсер,
Май палауға ал, той, аса.

Қатық:
Сүзіндісін айранның
Атаймыз біз қатық деп.
«Қатық сенің пайдаң мың»,
Деп, жалаймыз жатып кеп.

Мұның бәрі өз алдына,
Жеке-жеке бал тағам.
Бәрін бірге салды ма,
Табылмас ас ол саған.

Бұл жетеуі қосылып,
«Наурыз көже» аталар.
Наурызда көсіліп,
Бір жырғайды аталар.

Біздің үйге келіңдер,
Көліктерден түсіңдер.
Ақтан бата беріңдер,
Наурыз көже ішіңдер!

zhasorken.kz