Төңірегінде түрлі аңыз да айтылады: 30 жыл бұрын салына бастаған мешіт әлі сол күйінде тұр
2013 жылы Қостанай облысында бірден үш мешіт сатылымға шығарылды. Он жылдан аса уақыт өтті, алайда бұл ғимараттардың ешқайсы да сатылмады. Қараусыз қалған мешіттердің бірі Арқалық қаласында тұр. Мән-жай Massaget.kz тілшісі материалында.
Мешіт сатылғалы жатқаны туралы ақпарат 2013 жылы белгілі болды, сол кезде бұл жаңалық үлкен резонанс тудырған еді.
Арқалыққа апарар жол жеңіл емес: жеті сағат уақыт, 450 шақырым жол. Ал бұл жол біраздан бері жөндеуді қажет етеді. Арқалық бос көшелерімен өткен дәуірде қалғандай әсер сыйлайды. Солардың арасында салынып бітпеген мешіт те бар. Жалғыз өзі қаңырап тұр. Ешкім бұл істі аяғына дейін жеткізбеген.
Жергілікті тұрғындар арасында мешіт туралы қорқынышты әңгіме де айтылады. Олардың сөзінше, құрылыс жұмыстары кезінде жұмысшылардың бірі өз-өзіне қол жұмсаған. Содан бері ғимарат құдды жамандық шақырып алғандай: салынып та бітпеді, сатып алушы да табылмады.
Дегенмен бәрі бірдей мистикаға сене бермейді. Арқалықта елу жылдан аса уақыт өмір сүрген жергілікті такси жүргізушілерінің бірі бұл оқиғаға күмән келтірді.
"Мұнда елу жылдан аса уақыт тұрдым, мұндай әңгімені алғаш рет естіп отырмын. Иесі бұл мешітті қалаға сыйға тартқан сияқты", - деді ол.
Төңірегінде түрлі аңыз айтылатын мешіттің күмбезін тот басқан.
Кейбір бөлігі әлдеқашан түсіп, ағашы көрініп қалған.
Сұр бетоннан тұрғызылған мұнара аяқталмаған.
Мешіттің қабырғалары қызғылт таспен қапталған, бірақ бір бөлігі қирап қалған.
Жоба бойынша мешіт 500 адамға арналған. Оның ауданы - 2000 шаршы метр.
Орталық залдағы төбенің биіктігі - 5 метр.
Мұнараның биіктігі 17 метрге жетуі керек еді, бірақ ол аяқталмай қалған.
Жертөледегі төбенің биіктігі - 2,5 метр.
Мешіт ішінде мүлгіген тыныштық орнаған.
Ғимаратта бірнеше намазхана да бар.
Жергілікті тұрғындардың сөзінше, мешітті сатылымға шығарған кәсіпкер қарама-қарсы тұрады.
Кәсіпкер Болат Әбдібеков әлдеқашан зейнетке шыққан. Биыл 73 жасқа толады. Ол бір кездері әрлеу жұмыстарына маманданған табысты кәсіпкер болған.
Болат Әбдібеков бұл мешіттің құрылысын 1994 жылы бастаған, бірақ жағдай басқаша өрбіп, жобаны аяқтау мүмкін болмаған.
90-жылдардың соңында оған сол кездегі Торғай облысының әкімі мен жергілікті имам өтініш айтып келген. Болат Әбдібеков бірден үш мешіт салуға кіріскен: Арқалықта, Амантоғай кентінде және Торғай кентінде.
"Олар қалада мешіт салғысы келетінін айтты. Келісімге қол қойдық, мен мешіт құрылысын бастадым, бірақ олар жұмысым үшін ақы төлемеді, мен де ғимаратты аяқтамадым. Олар мешітке қор құрды, халықтан ақша жинады. Кейін жергілікті имам барлық ақшаны алды да, қаладан кетіп қалды", - дейді ер адам.
Кәсіпкердің айтуынша, 2024 жылы желтоқсанда облыстың қазіргі әкімі Құмар Ақсақалов мешітті мемлекетке тапсыруды ұсынған.
"Облыс әкімі "бізге беріңіз, қалаға сыйыңыз болады" деді. Бұл құрылыс үшін менімен ешкім есеп айырысқан жоқ. Мешітті берсем, маған көмектесетінін айтты. Ол үшін бір тиын да алмадым. Өзіме зейнетақы да жинай алмадым. Себебі менде жинақ болған жоқ. Міне менің жинағым", - деді зейнеткер мешітті көрсетіп.
Оның сөзінше, бұл нысан үшін Астанадағы орташа коттедждің құнымен бірдей сома сұраған.
Мешіт әлі күнге дейін 320 миллион теңгеге сатылымда тұр.
"Әкімдік мердігер ретіндегі менің қызметімді төлемеді. Олармен арадағы шартқа қол қойдым, сондықтан Қостанай облысының сотына шағым түсірдім. Сот мешітті менің меншігіме беруді ұйғарды. Ендігі мақсатым - мешітті сату арқылы жұмсалған ақшаны қайтару", - деді Әбдібеков.
Кәсіпкер мешітке жан бітіретін жаңа иесі табылады деп үміттенеді.
"Терезе салып, жылу қосса, қазір-ақ тұруға болады. Электр тогы жүргізілген, едені мәрмәр, қабырғалары сыланған, суы бар, кәріз құбыры да тартылған. Тек ғимаратты аяқтауға ақша салу керек", - деп түсіндірді ол.
Айта кетейік, бұған дейін ҚМДБ Қазақстанда қазір 257 мешіт салынып жатқанын хабарлаған болатын. 2024 жылы елде 257 мектеп салынды. Қазақстанда мешіттердің жалпы саны 2888-ге жетті. Ал 2024 жылдың басындағы деректер бойынша Қазақстанда 872 аурухана болған.