Вицин - сужүрек, көріксіз әрі аңғал әртіс

Георгий Михайлович Вицин 1918 жылы 23 сәуірде Петроград қаласында дүниеге келген.

Актерлік шеберлікке үйренуді ол Вахтангов атындағы театр қарамағындағы театр училищесі мен МХАТ студиясынан бастаған. 1936 жылы Н.П.Хмелев жетекшілігімен театр-студиясы сахнасында өнер көрсетті. 1937 жылы әртіс Ермолов атындағы Мәскеу театрына ауысып, 1969 жылдан бері кино әртісінің театр-студиясында жұмыс істей бастады.

Георгий Вицин шығармашылығын үш кезеңге бөлуге болады. Алғашқы дебюты - Козинцевтің «Белинский» картинасында Гогольдің рөлін сомдаған сәті. Ермолов театрындағы драмалық қойылымдарда ойнап, түрлі жанрдағы фильмдердегі рөлдерді сомдап, «қосымша ойыншы» Вася Веснушкиннің бейнесімен танымал бола бастады. Кинематографқа бұл кейіпкер өзінің ұяңдығымен ғана емес, сонымен қатар, игі істер жасауды жаны сүйетінімен көзге түсті. Көп ұзамай сәтті эталон бойынша шынайы ерлікті көруге болатын «Она вас любит» атты фильміне түсті.

Көріксіз, бірақ өте бауырмал Вициннің кейіпкерлері көрерменнің көзайымына айналды. Сонымен қатар, актер детективті, тарихи, лирикалық ленталарда бой көрсетті. Козинцев «ирониясының жеңіл лебі бар» жағымды кинокейіпкер жасауды жоспарлаған. Бірақ, осы кезде Вициннің шығармашылығының екінші кезеңі, «қорқақ дәуірі» («эпоха Труса») басталды. Оның нәзік дене пішімі Бывалый-Моргунов пен Балбес-Никулинмен бірге сатиралық үштікті құрап, қоғамдағы кемістікті көрсете білді.

Георгий Вицин кинематографқа өзінің комедиядағы әріптесі Моргуновтан кейін екінші болып келді. 1945 жылы экранға Юткевичтің «Здравствуй, Москва» көп сериялы фильмі жарыққа шықты. Фильмде Вицин теміржолшы болып, кішкентай ғана рөлді сомдайды. Григорий Козинцев Вицинге Гамлет рөлін беруді жоспарлап жүргенде, Гайдай киноларында Вициннің комедиялық рөлдерін көріп, қатты таң қалған. Театрдағы драмалық рөлдерде ойнап, көзге түскен актер 10 жылдық тәжірибесінің барына қарамастан комедияны таңдауға бел буды.

Вициннің Қорқағы коммуналды үйден шыққан зиятты сүйгіш, күмәншыл азамат болды. Кейінгі барлық кейіпкерлері осы кейіпкер сияқты портфель көтерген, көзілдірік пен галстук таққан аңғал болды. «Джентельмены удачи» фильмінде актердің сотталған адамның бейнесін асқан шеберлікпен алып шығатынын ешкім күтпеген еді. Басын жіпке асқан қарлыққан дауысты қылықты Вициннің кейіпкері сол заманда қоғамға ой тастай білді. Өкінішке орай, оған екінші жоспардағы рөлдер аз ұсынылды. «Не может быть!» комедиясында әкенің рөлін сомдаған ол өзінің эксцентрика мен гротеск шебері екенін, түрлену өнерінің майталманы екенін дәлелдеді. Алайда таза комикке көп жандар жоғары баға бере алмады. Мультфильмдерді дыбыстаудың хас шебері Вицин өз даусымен көп еңбек етті. Салынған және қуыршақ кейіпкерлеріне ол Станиславскийдің жүйесіне сүйене отырып, шығармашылығының осы бір бөлігіне өте жауапты қараған. Алайда бұл бетпердесі Вицинге шығармашылық ізденісте кедергі келтіргенімен, көрермендердің есінде оны дарынды комедиялық актер ретінде қалдырды. Соңғы рөлі 1994 жылы "Хаги-Траггер" фильмінде болды.

Өмірінің соңғы 7 жылында ол киноға түспей, көрермендердің алдына шығып, киноактер театрының әзіл-оспақ концерттеріне қатысты. Ғұмыр бойы ол йогомен айналысты. Алайда, йога актердің денсаулығына кері әсерін тигізді.

КСРО Халық әртісі 2001 жылы 22 қазанда ауыр науқас салдарынан бұл дүниеден озды. Соңғы сұхбаттарының бірінде Вицин былай деген: «Халайық, әбігерге түспеңіздер. Өмір деген өте көп уақытты алады».

Актер жайлы естелік

• 2008 жылы 26 шілдеде Зеленогорск қаласының мәдениет және демалыс саябағында қаланың 460 жылдығы мен Вициннің 90 жасқа толу мерейтойына арнап, Георгий Вициннің құрметіне ескерткіш орнатылды. Мүсін актердің «Женитьба Бальзаминова» фильміндегі Бальзаминов рөлі образында жасалған. Сонымен қатар, жанына атақты үштіктің тағы екі кейіпкері Юрий Никулин мен Евгений Моргуновтың құрметіне ескерткіш орнату жоспарланды.
• 1973 жылы «Центрнаучфильм» киностудиясында «Георгий Вицин» фильм-портреті түсірілді (режиссёр Владимир Томберг).

1. 1947 — Конёк-Горбунок — Спальник
2. 1946 — Павлиний хвост
3. 1951 — Высокая горка — воробей Чик
4. 1954 — Оранжевое горлышко — петух Подковкин
5. 1954 — Стрела улетает в сказку
6. 1955 — Ореховый прутик — ведьма Клоанца; ворон
7. 1955 — Снеговик-почтовик — Снеговик
8. 1955 — Заколдованный мальчик — старый моряк Розенбом
9. 1955 — Это что за птица? — гусь (нет в титрах)
10. 1956 — Кораблик — Муравей
11. 1956 — Шакалёнок и верблюд — шакалёнок
12. 1956 — Приключения Мурзилки — Скворец; дядя Егор
13. 1957 — Верлиока — Ёжик; Селезень
14. 1958 — Кошкин дом — Козёл
15. 1958 — Краса ненаглядная
16. 1958 — Мальчик из Неаполя — Маленький Синьор
17. 1958 — Спортландия — Хоттабыч из книги
18. 1959 — Приключения Буратино — Джузеппе; клоун
19. 1959 — Ровно в три пятнадцать — Карандаш
20. 1959 — Три дровосека — Пузырь
21. 1960 — Разные колёса
22. 1960 — Человечка нарисовал я — кондитер
23. 1960 — 13 рейс — заяц
24. 1961 — Дракон — сборщик податей
25. 1961 — Ключ — Николай Захаров, папа мальчика
26. 1961 — Муравьишка-хвастунишка — Кузнечик
27. 1961 — Чиполлино — садовник Кактус
28. 1961 — Две сказки — Заяц
29. 1962 — Только не сейчас — волшебник Сейчас
30. 1963 — Сказка о старом кедре
31. 1964 — Жизнь и страдания Ивана Семёнова
32. 1964 — Кто поедет на выставку?
33. 1964 — Петух и краски — Петух
34. 1965 — Рикки-Тикки-Тави — старый мангуст
35. 1965 — Светлячок № 6
36. 1966 — Про бегемота, который боялся прививок — Волк; Жираф
37. 1966 — Сегодня день рождения
38. 1966 — Удивительная история, похожая на сказку
39. 1966 — Хвосты
40. 1967 — Зеркальце — Заяц
41. 1967 — Паровозик из Ромашкова — папа
42. 1967 — Сказки для больших и маленьких — Заяц
43. 1967 — Слонёнок — Павиан
44. 1967 — Раз-два, дружно! — одноухий волк
45. 1967 — Сказка о Золотом Петушке — мудрец-звездочёт
46. 1969 — Украденный месяц — Месяц
47. 1969 — Кот в сапогах (аниме) — кот Перро
48. 1970 — Бобры идут по следу — Бобр-учитель
49. 1971 — Петрушка — Петрушка
50. 1971 — Терем-теремок — Петушок
51. 1972 — Весёлый старичок — старичок
52. 1972 — Чиполлино — Кактус
53. 1973 — Как это случилось — клоун
54. 1974 — Мешок яблок — папа Заяц
55. 1975 — Наследство волшебника Бахрама (мультфильм) — волшебник Бахрам
56. 1976 — Зайка-Зазнайка — Зайка-Зазнайка
57. 1977 — Как грибы с горохом воевали — посол царя Гороха
58. 1978 — Дед Мороз и серый волк — папа Заяц
59. 1979 — Как лиса зайца догоняла — Заяц
60. 1980 — Первый автограф
61. 1981 — Мария, Мирабелла — царь гусениц
62. 1981 — Зимняя сказка — Снегирь
63. 1982 — Сладкий родник — ослик
64. 1983 — Самый маленький гном — Петушок
65. 1984 — Подземный переход — Ужик
66. 1985 — Домовёнок Кузя. Приключения домовёнка — домовёнок Кузя
67. 1986 — Домовёнок Кузя. Дом для Кузьки — домовёнок Кузя
68. 1986 — Домовёнок Кузя. Сказка для Наташи — домовёнок Кузя
69. 1987 — Домовёнок Кузя. Возвращение домовёнка — домовёнок Кузя
70. 1990 — Сладкая репа — раёшник
71. 1991 — Николай Угодник и охотники — раёшник
72. 1993 — Чуффык — заяц

• 1954 — «Верные друзья» — дед на барже (играет Александр Жуков).
• 1968 — «Бриллиантовая рука» — пьяница, подобранный милицией на улице (играет Леонид Гайдай). Однако композитор фильма Александр Зацепин утверждает, что припев «Песенки про медведей» в этом эпизоде спел сам Вицин.
• 1978 — «Д’Артаньян и три мушкетёра» — судейский чиновник (играет Владимир Долинский)
• 1982 — «Покровские ворота» — дедушка Савельич (играет Эммануил Геллер).
• 1982 — «Чародеи» — голос говорящего кота.
• Георгий Вицин также озвучивал кузнечика Кузю в аудиоспектаклях «Приключения кузнечика Кузи», которые выходили на грампластинках в конце 1980-х гг.
• 1983 — «Влюблен по собственному желанию» роль незадачливого ухажёра-художника играет Иван Уфимцев, а озвучивает Георгий Вицин

• Мистер Питкин туралы фильмдерде («Мистер Питкин в тылу врага», «Мистер Питкин в больнице») Вицин барлық басты кейіпкерлерге;
• «Как украсть миллион» фильмінде Вицин сақтандыру агентіне;
•  «Фантомас» фильмінде гауһартас иесіне;
• «Кот в сапогах» жапон аниме-трилогиясының алғашқы бөлімінде Перро мысығына;
• «Укрощение строптивого» фильмінде дін қызметшісіне;
• 1976 жылғы ГДР «Регентруда» фильм-ертегісінде ергежейлі зұлым Фойербартқа дубляж жасады.

Суреттер ғаламтор беттерінен алынған