Абай атындағы қазақ мемлекеттік академиялық опера және балет театрында «Казкоммерцбанк» АҚ қолдауымен өтіп жатқан ІІІ Халықаралық опера және балет өнерінің фестиваліне арнайы шақырылған итальяндық сопрано Кристина Пиперномен болған сұхбат.
Кристина, Алматыға қош келіпсіз! Көңіл-күйіңіз қалай?
Өте жақсы, көп рахмет. Маған барлығы да ұнап жатыр. Дайындық кезінде сіздердің әртістеріңізбен бірге жұмыс істеп, олардың кәсіби біліктілігін байқадым. Уақыт аз болғандықтан нақты баға бере алмаймын, бірақ олардың өз жұмысына үлкен жауапкершілікпен қарайтындығы маған өте ұнады. Өте қонақжай, жайдары халық екенсіздер. Өзімді осындай ортада өте жақсы сезінемін. Опера сияқты өнерге деген сіздердің қызығушылықтарыңызды көрдім. Бөтен мемлекетте Италия мәдениеті дәріптеліп, дамытылып жатқанына қуанып отырмын.
Фестивальге келген қонақтардың барлығы дерлік жергілікті әртістердің итальян тілін жетік меңгермегендігін айтып қалды
Иә, мен өз әріптестерімнің сөздеріне қосыламын. Тілді жетік меңгермегендері көрініп-ақ тұр. Бірақ, мен оған оң көзбен қараймын. Себебі, өзге тілде сөйлеу былай тұрсын, ән шырқау өте қиын. Мысалы, маған қазір орыс я қазақ тіліндегі операны беріп қойса, мен де қиналар едім ғой
Ал өзге тілде жазылған операны шырқап па едіңіз?
Жоқ, мен, шынымды айтсам, қорқамын (күлді)
Неге?
Себебі, тілді білмегендіктен операның бар әсемдігін жоғалтып аламын. Тыңдарманға дұрыс жеткізе алмаймын. Сондықтан да тек итальян тілінде шырқаймын.
«Турандот» операсындағы басты кейіпкер Турандот ханшайым партиясын орындадыңыз. Кешке келген көрермен ұзақ қол шапалақтап тұрып алды
Иә, халық шапалақпен шабыт беріп, өте жақсы қабылдады. Көрермендердің құрметі мен қошеметі ерекше болды. Тіпті, биске шақырды. Өте жақсы қойылым өтті. Барлығы риза болды. Театр әртістері де өздеріне тиесілі рөлді өте жақсы алып шықты. Әріптестерім Антонино да, Нұржамал Үсенбаева да өз партияларын шебер орындап шықты.
Бұл опера ауыр костюмдер мен декорацияларға бай. Айтыңызшы, ауыр костюмде өзіңізді қалай сезінесіз?
Жақсы сезінемін. Костюм айтарлықтай аса ауыр емес. Бұдан да ауыр костюм киіп, ән салғанмын. Бір жағынан, «Турандотта» костюмдердің ауыр болуы заңдылық. Себебі, бұл опера арқылы біз өтіп кеткен бірнеше ғасырларға сапар шегеміз. Ол кезде ел-жұрттың тыныс-тіршілігі мен бітім-болмысы басқа болды.
Өзіңіз кейпіне енген Турандот ханшайым жайлы айтсаңыз
Турандот өте суық, көңілі ештеңені қош көрмейтін жан. Әйтсе де, ол әйел заты. Мінезі қатты болғанменен, заты нәзік. Қатал жазаларды қабылдап жүрген ол өз махаббатын қалай жолықтырып қалғандығын аңғармай қалады. Біраз уақыт тіпті, оны мойындамайды да. Әйтсе де, жүрегі жібіп, ол махаббатты мойындайды. Оның жаны сұлу. Өз партиямды шырқаған кезде мен оның болмысын көрсете алдым деп ойлаймын.
Менің білуімше, сіз мамандығыңыз бойынша музыкантсыз. Пианинода ойнауды бала кезден үйренген екенсіз. Операға қалай келдіңіз?
Иә, мен пианистпін. Басқа да аспаптарда ойнаймын. Шіркеуде жұмыс істегенмін. Ол жақта мен органда ойнайтынмын. Кей-кейде органда ойнап, әу деп жіберетінмін. Мұны байқаған айналамдағы әріптестерім: «Әнші болсай, даусың керемет» деп жатты. Кейін мен вокалдан дәріс ала бастадым. Алғашқы дәрістерімнің ақысын шіркеуде бірге жұмыс істеген әріптестерім төлеп берді. Операға 23 жасымда бет бұрдым.
Міне, қызық! Әріптесіңіз Антонино да операға кездейсоқ келіпті.
Иә (күлді). Бәлкім, тағдырдың қалауы осы шығар.
Бала күніңізде кім болуды армандап едіңіз?
Пианист болғым келді. Әжем пианинода ойнайтын. Ол кісіге қызығып, пианинода ойнауды үйрене бастадым. Кейін барлығы ауысып кетті. Қазір тіпті армандамаған мамандық иесімін (күлді)
Жолдасыңыз да өзіңіз сияқты өнер адамы екен
Иә, ол музыкант
Ал өнерлі отбасында дүниеге келген ұлдарыңыздың өнерге жақындығы бар ма?
Ұлым Джованнидің жасы қазір он бірде. Музыкаға аз-маз жақындығы бар. Скрипкаға баулыған едік, әзірге еш нәтижесіз. Себебі, балам аспазшы болуды армандайды. Антонино ағасынан кейін аспаздықтан дәріс алар (күлді)
Өзіңіз ана ретінде балаңыздың керемет аспазшы болуына көмектесіп жатырсыз ба? Ас дайындауды үйретіп, бірігіп ас дайындап жатасыз ба?
Иә, әрине. Тіпті, балам асты менен де жақсы жасайды (күлді). Әсіресе, балам лимон мен құлпынай қосылған бәлішті өте жақсы пісіреді. Өзінің ең сүйікті ас мәзірі.
Дауысыңызды қалай күтесіз? Белгілі бір диета ұстайсыз ба?
Жоқ, диетаға жақындамаймын да. Керісінше, көп тамақтанамын. Себебі, дауысты жақсы сақтау үшін көп тамақтану керек. Ән айту үшін көп күш қажет.
Жақында қаламыздың орталық базарында опера әншілері ән салған еді. Сіз сахнадан тыс жерде халық алдында ән шырқаған ба едіңіз?
Мен ол шарадан хабардармын, алайда, бейнесюжетті әлі көрмедім. Бірақ, далада ән салған бір түрлі екен. Мен, тіпті, өзімнің көше бойында Аида немесе Турандот партиясын орындап тұрғанымды көз алдыма елестете да алмаймын. Әйткенмен, мұндай игі шаралардың болғанын құптаймын. Себебі, театрға ат басын көп бұра бермейтін жандар кішкене болса да нағыз өнерден нәр алар еді.
Бұл сөзіңізге қарағанда, опера отаны саналатын Италияда да көп жандар нағыз өнерден бейхабар болып тұр ғой..
Иә, өкінішке орай, Италияда да нағыз өнерді білмейтіндер кездеседі. Әсіресе, шалғайда туып-өскен жандар. Ол операны аса түсіне бермейді, оның қыр-сырын білуге ұмтылмайды. Сондықтан да олардың қызығушылығын арттыру үшін біз бар күшімізді салуға тырысамыз.
Қазақстан жайлы айтсаңыз. Қандай әсердесіз?
Қазақстанға алғаш келуім. Бұл елде нағыз өнерді бағалай білетін жандардың барына өте қуаныштымын. Қазақстан көп ізденетін, нағыз өнерге аса мән беретін, енді-енді дамып келе жатқан ел екен. Оның болашағы өте зор. Осы қалыптан таймаса, Қазақстан өзін әлемге әлі талай мойындататынына сенемін.
Ниетіңізге көп рахмет!
Сұхбаттасқан: Ғазиза Ұзақ