Ақан серінің нақыл сөздері

Ақан сері Қорамсаұлы — өмір шындығын үлкен суреткерлікпен жырлаған заманының асқақ ақыны ғана емес, мұңшыл да сыршыл, лирикалық тебіреністі сазымен, әншілік-орындаушылық өнерімен танылған өзгеше дарын иесі. Оның композиторлығы ақындығынан кем түспейді. Жұртшылыққа кең танылып, "Ақан сері" атануы және атақ, даңқының шар-тарапқа жетуі — әншілік-композиторлық өнерінің жемісі. Көкшенің сұлу табиғатын албырт сезімге, әсерлі музыка үніне бөлеп, артына талай мұра қалдырып кетті. Сол мұраның бірі ақын-әншінің – қанатты сөздері. Назарларыңызға Ақан серінің ел арасында кеңінен тарап, қолданысқа енген нақыл сөздерін ұсынамыз.

* Дүние жеткізбейді ойласаң да, 
   Жақсы артық әзілдесіп ойнасаң да. 

* Жай жату – тек бүгінгі жанның қамы. 

 Адамға сырттан ғайбат жарамайды. 

* Ақ қаудың астығы жоқ шайнағанмен, 
   Құр тілдің пайдасы жоқ сайрағанмен. 
   Көнбейді жаман адам ынтымаққа, 
   Жүрмейді шошқа жөнге айдағанмен. 

* Алтынды орағанмен жез болмайды, 
   Жібекті жуғанменен бөз болмайды. 
   Мысалы әр нәрсенің бәрі сондай, 
   Жаманның көкейінде көз болмайды. 

* Шірімес алтын жерде жатқанымен, 
   Оқ өтпес ажалсызға атқанымен. 

* Жалқауға – сөз, жаманға – таяқ өтпес. 

* Ердің көркі – дәулет. 

* Жақсыға бітсе дәулет бақ айналар, 
   Жаманға бітсе дәулет әуе айналар. 
   Басына ер жігіттің іс түскенде, 
   Арасы қас пе достың абайланар. 

* Жігіттің көз тоқтаттық қандайына: 
   Шешеннің тәңір берген таңдайына. 
   Батырдың қайрат берген жүрегіне, 
   Малдының ырыс берген маңдайына. 

* Мәстектен тұлпар артық шаппаса да, 
   Тексізден текті тумас мақтаса да. 

* Жабыға – салма тоқым жалы бар деп, 
  Жаманға – басыңды име малы бар деп. 

* Сауысқан шықылықтап сұңқар болмас, мәстекті мақтағанмен тұлпар болмас. 

* Су шықпас қазғанменен тау басынан, 
   Қазақтың дау кетпейді сау басынан. 
   Жолдасы сыр айтысқан жау боп шықса, 
   Ер жігіт жаңылады тәубасынан. 

* Шын тұлпар дүбір шықса шыдамайды, 
   Тас қылып төрт аяғын байласаң да. 
   Жатпайды болат пышақ қын түбінде, 
   Өтпейді жасық темір қайрасаң да. 

* Дүние адастырар қуғаннан соң, 
   Шырмайды қол-аяғың буғаннан соң. 
   Дүние – аз күншілік фани жалған, 
   Басыңнан қайғы кетпес туғаннан соң. 

* Қаршыға әлсіз болса қаз алмайды, 
   Ер жігіт малсыз құлаш жаза алмайды. 
   Бұл дүние – жұртты алдайтын бейне базар, 
   Әр адам өз әлінше базарлайды. 

* Би болмас – белін жуан буғанменен, тазармас заты жаман – жуғанменен. 

* Пасықтың пиғылы – лас. 

* Ит үрер жақсыға да, жаманға да. 

* Әркімнің өзіне лайық қалыбы бар. 

* Жақсының өзі өлсе де, сөзі өлмейді. 

* Ер пайдасы тиеді сасқан жерде, 
   Ез жаңлып етегін басқан жерде. 
   Жаманға жазатайым ісің түссе, 
   Жабысып қалады екен аспан жерге. 

* Тас жерде қолдың ұшын бергенді айтшы, 
   Екінің бірі мырза тасқан жерде. 
   Жамандар көре алмаған қылады өсек, 
   Лайық заманында асқан ерді. 

* Шапса да қанша жүйрік біреу озар, 
   Болмайды кіл үмітті қосқан жерде. 
   Билер көп төр алдында сөзін созар, 
   Жол табар көсем қайта қысқан жерде. 

* Жігітті шешенсінген – дауда сына, есерді батырсынған – жауда сына. 

* Кімнің жақын, кімнің алыс екені – басыңа іс түскенде ашылады. 

* Хас сұңқар тұғырында тоғыз түлер. 

* Ерке ит ауыз жалайды. 

* Қызарған бет табылар, қызынған ниет табылмас.