Өмір салтымыз, жұмысымыз және созылмалы аурулар қауіпті аурудың қоздырғышы болуы мүмкін. Кімге қауіп төнетінін және қатерлі ісік асқынып кетпеуі үшін не істеу керегін онколог Иван Карасев түсіндірді.
Бастапқы кезеңде қатерлі ісікті анықтау қиын. Қатерлі ісік айлар, тіпті жылдар бойы белгі бермейді. Оның белгілері шаршау, әлсіздік, ұйқышылдық, бірақ көбінесе бұл белгілер басқа ауруларға да байланысты болуы мүмкін.
Қауіпті ауруды адам мүлде басқа себептермен тексеруге келген кезде кездейсоқ анықтап жатады. Ісік, орналасқан жеріне байланысты, ультрадыбыстық, КТ, МРТ-да көрінеді немесе дәрігер оны мұқият тексеру және қарапайым клиникалық қан анализі кезінде анықтайды.
Иван Карасевтің айтуынша, қатерлі ісікке бейім адамдардың 5 тобы бар:
5 топ. Адам папилломавирусы (HPV), Эпштейн-Барр вирусы, В және С гепатиті бар адамдар. Қолайсыз жағдайларда HPV жатыр мойны обырына, Эпштейн-Барр вирусы - мұрын-жұтқыншақ обырына, лимфомаларға, асқазан обырына, гепатитке әкелуі мүмкін екендігі бұрыннан дәлелденген.
4 топ. Улы немесе радиоактивті заттармен байланыста болған адамдар. Олар жасушалардағы мутация қаупін айтарлықтай арттырады.
3 топ. Қатерлі ісікпен ауыратын қандас туыстары бар адамдар. Ең тұқым қуалайтындары сүт безі, жатыр және асқазан-ішек жолдарының қатерлі ісігі.
"Мұндай адамдар басынан-ақ мутацияға жауап беретін генді алды. Біздің міндет - онкологияның дамуына түрткі болатын өміріңіздегі басқа факторларды азайту", - деп түсіндіреді дәрігер.
2 топ. Шылым шегетіндер. Никотин мен алкоголь тұтастай алғанда бүкіл ағзаға зиян. Сондықтан кез келген түрдегі қатерлі ісіктің даму қаупі артады. Темекі мен алкогольді азайтуға тырысыңыз және оларды тастаңыз.
1 топ. Жасы бойынша адамдар. Жасы ұлғайған сайын біздің денеміз әлсірейді, жасушаларды қатесіз көбейту қабілеті айтарлықтай төмендейді, сондықтан егде жастағы адамдарда қатерлі ісік көп кездеседі.
"Өкінішке қарай", сіз бұл фактордан қашып құтыла алмайсыз, бірақ қартайғанша тыныш өмір сүру үшін 30-40 жаста қауіпті азайтуға болады", - дейді Иван Карасев.
Айта кетейік, бұған дейін онколог қатерлі ісіктің 5 белгісін атаған болатын.