Некені тіркетпеген болсаңыз, ортақ мүлікті қалай сатып алу керек?

Некені тіркетпеген болсаңыз, ортақ мүлікті қалай сатып алу керек?
Фото: ru.freepik.com

Некеге дейін сатып алынған пәтер ортақ болып саналмайтынын көпшілік біледі. Алайда қарым-қатынастарын рәсімдемей жатып та мүлік сатып алатындар бар: қазір кей адамдар салтанатты той жасаудың орнына бірігіп үй сатып алғанды жөн көреді. Үйдің иесі екеуі де болуы үшін некеге дейінгі мүлікті қалай алу керек? "Tengrinews.kz"-ке заңгер Данияр Байғабатов жауап берді, - деп хабарлайды Massaget.kz тілшісі.

"Біз жігітіммен екі айдан кейін неке тіркетуді жоспарлап отырмыз. Ал пәтерді жылдам алу керек болып тұр, өйткені біз үшін керемет таңдау шығып тұр. Бірақ біз әлі ресми некеде емеспіз. Мұндай жағдайда не істеу керек? Ақшаны бірге жинадық, бұл жағдайда пәтерді қалай сатып алған дұрыс?"- деп сұрақ қойған Астана тұрғыны Tengrinews.kz редакциясына.

Некені тіркеген ерлі-зайыптылардың мүлкіне қатысты құқықтық режим нақты жазылған, оған сәйкес олардың неке кезінде алған мүлкі олардың ортақ бірлескен меншігі болып саналады және оларға иелік ету, пайдалану және билік ету тек өзара келісім бойынша жүзеге асырылады. Алайда, некені тіркемеген адамдар, бірге тұрса да, заң тұрғысынан ерлі-зайыптылар деп саналмайды. Яғни, оларға бұл заң нормалары әсер етпейді.

Десе де, заңгер Данияр Байғабатов некеде болмай-ақ та екі адам пәтер немесе көлік сатып ала алатынын айтты. Бұл да заңмен де қарастырылған.

"Егер пәтер сатып алу керек болса, ерлі-зайыптылардың екеуіне де сатып алу-сату шартын жасауға кеңес беремін. Бұл ортақ меншік болады. Бұл жағдайда сатып алушы ерлі-зайыптылардың екеуі де болады. Автокөлік сатып алуға келетін болсақ, жағдай ұқсас. Бұл заңмен тыйым салынбаған, яғни бізде жеке меншік те, үлестік те болуы мүмкін. Бұл егер ерлі-зайыптылардың екеуі де некеге тұрғанға дейін мүлікті сатып алған болса", - деп түсіндірді заңгер.

Байғабатовтың айтуынша, егер мүлік некеге тұрғанға дейін сатып алынған болса және ортақ үлестік меншік болса, онда ажырасқан жағдайда бөлісетін ештеңе болмайды, өйткені ерлі-зайыптылардың әрқайсысының өз үлесі болады. Ерлі-зайыптылардың екеуі де меншік иелері болып саналады және мүлік екіге бөлінеді.

Бірақ үлесті бөлу тәртібі ерлі-зайыптылардың келісімімен немесе сот шешімімен анықталады.

"Мұнда бірнеше нұсқа бар: ерлі-зайыптылардың бірі үлесті сатып алады және ол үшін екінші иесіне сома төлейді немесе сот шешімі бойынша шешіледі", - деді Байғабатов.

Ипотекаға пәтер сатып алған жағдайда болашақ ерлі-зайыптылардың бірі бірлескен қарыз алушы болады. Сондай-ақ ол сатып алу-сату шартында жазылады.

Заңгер некеде тұрған ерлі-зайыптылардың ортақ мүлкіне не жатпайтынын айтып берді.

"Бірінші: егер мүлік некеге тұрғанға дейін сатып алынған болса, ол ерлі-зайыптылардың бірінің мүлкі болып саналады. Екінші: егер неке кезінде де мүлікті үшінші тұлға ерлі-зайыптылардың біріне сыйға тартса, мысалы, егер әйелінің әкесі оған көлік берсе, яғни онымен сыйға тарту шартын жасаса, онда бұл да ортақ мүлік емес. Бұл ерлі-зайыптылардың бірінің мүлкі. Сондай-ақ неке кезінде алынса да, ерлі-зайыптылардың бірінің жеке қаражатына сатып алынған мүлік бөлінуге жатпайды. Бірақ бұл жерде ақшаның күйеуіне немесе әйеліне тиесілі екенін дәлелдеу қажет болады. Мұның бәрі істің мән-жайларына, тараптар ұсынған дәлелдерге сүйене отырып, сотта шешіледі", - деп қорытындылады Данияр Байғабатов.

Жаңалықтарды бәрінен бұрын біліп отырғыңыз келсе, Telegram-арнамызға жазылыңыз!

А. Жапатова