Егер балаңыздың тілі кеш шығып жатса, оны логопедке тегін апара аласыз. Ол үшін алдымен психологиялық-медициналық-педагогтік консультациядан (ПМПК) жолдама алуыңыз тиіс. ПМПК деген не және ол жаққа баланы неше жастан бастап апаруға болады? Бұл сұрақтарға Жамбыл ауданының №4 облыстық психологиялық-медициналық-педагогтік консультацияның басшысы Альмира Айдарбекова жауап берді, - деп хабарлайды Massaget.kz тілшісі.
Кей ата-аналар ПМПК-ға тек мүгедектігі бар балалар бара алады деп ойлайды. Алайда Альмира Айдарбекова оны жоққа шығарды.
"Ерекше білім беруді қажет ететін барлық бала ПМПК-ға келіп, мемлекеттік қызмет ала алады. Мүгедектігі бар немесе мүгедектік рәсімделген балалар ғана ПМПК-ға келеді деген қате пікір. Бала дүниеге келгеннен бастап психо-физиологиялық дамуында тежелу байқалатын болса, ата-анасының қалауымен бізден диагностика ала алады. Құжатқа сәйкес біз 0 жастан 18 жасқа дейінгі балаларды қараймыз, алайда бізге балалар көбіне 3 жастан бастап келеді", - деді ПМПК басшысы.
Кей жағдайда ата-аналарға тұрғылықты мекенжайы бойынша қаралатын емханадағы неврапотолог баланы ПМПК-ға апаруға кеңес береді. Алайда ата-ана баласынан қандай да бір тежеліс байқаса, өз бетінше құжаттарды жинап, ПМПК диагностикасынан өтіп келе алады.
Кеңес құрамында педагог-психолог, дефектолог, логопед, дәрігер-психиатр, неврапатолог, әлеуметтік педагог секілді мамандар болады. Мамандар баланың жас ерекшелігіне сәйкес, әрқайсысы өз әдістемесі бойынша балаға диагностика жасайды.
"ПМПК құрамындағы арнайы мамандар баланы 45 минут-1 сағат аралығында диагностикадан өткізіп, қажетті мекемеге қорытынды ұсынып, кеңес беріледі. Арнайы мамандардың психологиялық-педагогикалық қолдауы ұсынылады. Қажет болған жағдайда бала оңалту орталықтарына, арнайы интернаттарға, түзету мекемелеріне, мектептерге (оларды оқыту бағдарламасы айқындалады) жолданады", - дейді Альмира Айдарбекова.
Қажетті құжаттар тізімі:
Елді мекені тығыз орналасқан аймақта бала бір жыл ішінде 3 ай тегін қызмет ала алады, ал бала саны аз аймақтарда 5 ай тегін қызмет беріледі.
"Кеңес беру мүшелері диагностика нәтижесінде балаға логопедпен жұмыс керек деп шешсе, психологиялық-педагогтік түзеу кабинетіне (ППТК) жолдама береді. Бұл жақта логопед және басқа да қажетті мамандар қызметін 3 ай бойы тегін ала аласыз. Логопедтен басқа дефектолог, әлеуметтік педагог, ЛФК, психолог қызметтері ұсынылады. Сабақ 3 ай бойы түзеу кабинетінің өзінің оқу жоспарына сай жүргізіледі. Сабақтар жеке және топпен өткізілуі мүмкін. Елді мекеннің тығыздығына байланысты түзеу кабинеттерінде кезек болуы мүмкін", - деді маман.
Жалпы білім беру мекемелерінде және мектепке дейінгі мекемелерде (балабақша) арнайы мамандар балалармен түзету жұмыстарын жүргізу барысында бірінші ПМПК қорытындысына сүйенеді.
Логопедке 3 ай тегін барып, алайда балаға әлі де жұмыс керек деп санасаңыз, қайтадан ПМПК-ға бара аласыз.
"Біз қорытындыны әдетте бір жылға береміз. Себебі ата-ана қорытындымен ППТК-ға тіркеледі. Бала бір жыл ішінде мемлекеттік қызметті алуы тиіс. Ол кезекке тұрады. Одан соң кезегі келіп, 3 немесе 5 ай жұмыс істейді. Осылайша, шамамен 1 жыл өтеді. Содан бала қайтадан ПМПК-ға келеді. Егер тағы да мамандармен жұмыс қажет болса, біз қайтадан түзету кабинеттеріне жолдама бере аламыз.
Ал егер балада динамика байқалып, психологиялық-физиологиялық жағдайы қалыптыға жетсе, жағдайы қалыпты деп қорытынды береміз және оны базадан алып тастаймыз. Яғни бұл баланың болашағына ешқандай кедергі келтірмейді және алдағы уақытта еш жерден шықпайды", - дейді Жамбыл ауданының №4 облыстық ПМПК басшысы.
Альмира Айдарбекова бала тілінің шыққанын 5-6 жасқа дейін күтпеуге шақырды.
"Кей адамдар "атасы-апасы, әкесі немесе ағасы кеш сөйлеген, ештеңе етпейді, 5-6 жаста сөйлеп кетеді" деп жүре береді. Алайда бұл қате. 5-6 жасқа дейін күтіп жүре бермеңіздер. Егер бала 1 жастан аса ата-анасына қарап, қарапайым "ата, әже, әке, ана" деген сөздерді айтпаса, ал 3 жасқа таяғанда сөйлемдер құрай алмаса, дабыл қағу керек", - деп қорытындылады маман.
Еске салайық, логопед балалардың неліктен тілі кеш шығып жатқанын айтып, көпті толғандырған сұрақтарға жауап берген болатын.
Оқи отырыңыз: 2-3 жастағы бала не істей алуы керек? Қазақстандық логопед баланың дамуын бақылап тұруға кеңес берді
Аптаның басты оқиғалары мен пайдалы видеоларды көру үшін YouTube арнамызға жазылыңыз