Құтырмамен ауыратын ит тістеп алса не істеу керек?

Маңғыстау облысында жыл басынан бері ит тістеген 824 адам медициналық көмекке жүгінген, - деп хабарлайды Massaget.kz тілшісі lada.kz сайтына сілтеме жасап.

Бұл туралы облыстық санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің аса қауіпті инфекциялар мен туберкулезге қарсы эпидемиологиялық қадағалау басқармасы басшысының міндетін атқарушы Мәдина Рахметова айтты.

Өткен жылмен салыстырғанда 43 оқиғаға өскен. Шағымданушылардың ең көбі Мұнайлы ауданында - 247.

"Екінші орында облыс орталығы тұр, мұнда 210 қала тұрғыны ит тістегеннен кейін медициналық көмекке жүгінген. Жаңаөзен қаласында - 133, Бейнеу ауданында - 103, Түпқарағанда - 64, Қарақиянда - 46, Маңғыстауда 21 тұрғын дәрігерге қаралған. Өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда оқиға саны 43-ке өскені байқалады" - деді Мәдина Рахметова.

Өткен жылы да үй жануарлардан ең көп зардап шеккен Мұнайлы тұрғындары - барлығы 230 адам. Ақтауда - 194, Жаңаөзенде - 131, Бейнеуде - 95. Қарақия ауданында жағдай біршама өзгерді, ит тістегендердің саны 12-ге артты. Түпқарағанда, керісінше, тағы 14 дерегі тіркелген. Маңғыстау облысында биыл шамалы төмендегені байқалады.

Мәдина Рахметованың айтуынша, бірінші жартыжылдықта құтыру ауруы тіркелмеген. дегенмен, эпидемиолог мәліметінше, сақтық шараларын есте сақтау керек.

Құтыру деген не?

Бұл орталық жүйке жүйесіне әсер ететін, өліммен аяқталатын және ең көп таралған зооноздық ең қауіпті вирустық ауру. Құтырма ауруы тек Қазақстанда ғана емес, бүкіл әлемде басты мәселелердің бірі болып саналады. Бұл дерт әлемнің 150-ден астам елінде тіркелген. Жыл сайын шамамен 55 000 адам құтырмадан өледі, орташа есеппен әр 10 минут сайын 1 адам көз жұмады.

Аурудың пайда болу көздері қандай?

Аурудың көзі мен резервуары - үй және жабайы жануарлар, кеміргіштер, жарқанаттар, ірі қара және ұсақ мал, түйелер. Аурудың қоздырғышы сау адамға және малға құтырған иттің, қасқырдың, түлкінің, борсықтың, мысықтың сілекейі арқылы беріледі (тістеген кезде). Аурудың тез дамуы жарақаттың тереңдігімен және ондағы вирустың мөлшерімен тығыз байланысты.

Жануарларда бұл аурудың белгілері қандай?

Жануарлардағы аурудың белгілері мінез-құлқының өзгеруі, кейде жатады, мазасызданады, ашуланады, сілекейі көбік ағып кетеді, су іше алмайды. Қасына келгеннің бәрін тістеп алады, мал 5-7 күн ішінде өліп қалады.

Адамдарда құтырма ауруының белгілері қандай?

Адамның ауруының маңызды белгілерінің бірі - тістеген жерінің ауыруы, күйіп қалуы, тамақтың ауыруы, ауыздағы сілекейдің қоюланып, жабысқақ болуы, адамның үрейленуі, ашушаңдықпен жүгіруі, судан қорқуы, өлім алдында құрысу пайда болуы, дененің сал болып қалуы. Өлімге әкелетін ауыр паралитикалық тыныс алу түрлері бар. Инкубациялық кезең орта есеппен 30-50 күн, кейбір жағдайларда ол 90 күнге дейін созылуы мүмкін, сирек жағдайларда - бір жылдан астам.

Егер адамды ит тістеп алса не болады?

Егер сіз немесе сіздің жақындарыңыз жануарлардан жарақат алған болса, келесі әрекеттерді орындауыңыз керек:

• зақымдалған жерді таза сумен және сабынмен жуыңыз;
•  жара аймағын спирт ерітіндісімен дезинфекциялау;
• дереу жақын жердегі медициналық мекемеге хабарласып, тексеруден өтіп, құтыруға қарсы екпе алу керек.

Егер сіз білетін ит немесе мысықтан жарақат алған болсаңыз, жануарды ветеринарға апарыңыз. Мал дәрігері малды 10 күн бақылауда ұстайды, сау болса, оның денсаулығын растайтын анықтама береді. Осы аралықта зардап шеккен адамға үш вакцинация тағайындалады. Зертханалық диагностиканың оң нәтижесімен құтырма ауруы тексерілген жануарға зардап шеккен адамнан бастап, арнайы антирабиялық емдеу курсы жалғасады. Теріс нәтиже болған жағдайда профилактикалық егу курсы тоқтатылады. Егер зардап шеккен жануар қашып кетсе және табылмаса, бес рет антирабиялық вакцинация курсы тағайындалады. Сонымен қатар, тістеу локализацияланған жерден (тістеу, бас, мойын, бет, саусақтар мен қолдар тырнау және бірнеше шағу болған кезде) қосымша құтырмаға қарсы екпе бекітіледі.

"Құтырмаға қарсы екпе - құтырудан болатын өлімнің алдын алудың және болдырмаудың бірден - бір жолы. Үйде ұстайтын иттер, мысықтар және басқа да жануарлар міндетті түрде есепке алынып, жыл сайын құтырма ауруына қарсы екпе егіледі. Үйде ұсталатын иттер мен басқа жануарлар ауырса, ветеринарларға апарып, тексеруден өткізу керек. Барлық сақтық шаралары сақталса ғана құтырма ауруының алдын алуға болатынын естеріңізге саламыз, - деді Мәдина Рахметова.
 

Жаңалықтарды бәрінен бұрын біліп отырғыңыз келсе, Telegram-арнамызға жазылыңыз!