Қазақстанда ішкі нарық үшін сұйытылған газдың көтерме саудадағы шекті бағасы бекітілді

Қазақстанда ішкі нарық үшін сұйытылған газдың көтерме саудадағы шекті бағасы бекітілді
Фото: kazinform.kz

Қазақстанда ішкі нарықтағы сұйытылған мұнай газының шекті бағасы 2016 жылғы 31 желтоқсанға дейін қосымша құн салығын есептемегенде тоннасына Т23 106,45 болып бұрынғысынша қалады. Бұл туралы ҚР энергетика министрінің 2016 жылғы 22 тамыздағы №393 бұйырығы энергетика министрлігінің сайтында жарияланған. 

Ведомство сайтында айтылғандай, сұйытылған мұнай газы пайдалану жыл сайын артып келеді. Мысалы, 2015 жылы қыркүйек айында газ тарату ұйымдарының өтініштері Қазақстанның барлық аймақтары үшін көлемі бойынша 65 мың тоннаны құраған болса, осы жылдың қыркүйек айында бұл көрсеткіш 107 мың тоннаға жетті. Бұл жағдайда аталған өтініштер сәйкес есептеулер және негіздемелермен расталмаған. Мысалы, 2016 жылы шілде айында газ тарату желілерінің өтініштері 101 мың тонна көлемінде болған, ал нақты тұтыну шамамен 66 мың тоннаны құраған, бұл өтініш берілген көлемнен екі еседей аз.

2016 жылдың қыркүйек айына бекітілген газ жеткізу жоспары шеңберінде ішкі нарыққа газды жеткізу көлемі өткен аймен салыстырғанда 2560 тоннаға артып, 64 370 тоннаны құраған.

ҚР Энергетика министрлігі ай сайын ішкі нарыққа шығарылатын газ көлемін арттырып отыр және ағымдағы айда өндіруші-зауыттардың газ бойынша жүктемесі жалпы өндіріс көлемінің 85% жеткен.

Сонымен қатар, ішкі нарықта газ жетіспеушілігінің алдын алу мақсатында зауыттардағы жоспарлы-ескерту жұмыстары барысында (Павлодар мұнай химия зауытындағы, Жаңажол газ өңдеу зауытындағы жоспарлы жөндеу) қыркүйек айында Қазақстанның аймақтары үшін қосымша газ көлемі Теңізшевройлдан 5000 тонна мөлшерінде бекітілген.

Мерзімді түрде әр түрлі облыстарда жетіспеушілік байқалып отырады, ол сығылған мұнай газдарының газ құны біршама жоғары болып табылатын шекаралас мемлекеттерге контрабандалық жолмен шығарылуымен байланысты (Қазақстанда 23 мың теңге/тонна, бейресми деректерге сәйкес Ресей Федерациясында 85 мың теңге/тонна, Тәжікстанда – 105 мың теңге/тонна).

Ішкі нарыққа газды тұрақты жеткізуді қамтамасыз ету және өндіруші зауыттардың шығындарын төмендету мақсатында ҚР Энергетика министрінің бұйрығымен 25.07.2016 ж. бастап 31.12.2016 ж. дейін аралықта ішкі нарықтағы газды көтерме сатудың шекті бағасы 23 106,45 теңге/тонна мөлшерінде бекітілген, бұл ағымдағы жалдың ІІ тоқсанындағы деңгейден екі есе артық.

Газдың шекті бағасын қалыптастыруда артық бөлімдерді алып тастау үшін «Газ және газбен қамту» туралы заңға газды газ тарату ұйымдары арасында қайта сатуға тыйым салуды қарастыратын өзгерістер енгізіліп, ол осы жылдың 1 шілдесінен бастап күшіне енді.

Өз кезегінде нарық монополистеріне газды бөлшек сату бағасын реттеу «Табиғи монополиялар және реттелетін нарықтар туралы» заңға сәйкес ҚР Ұлттық экономика министрлігінің Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау комитетінің құзіреттілігіне жатқызылған.

Сондай-ақ, ағымдағы жылы 6 қыркүйекте ҚР Энергетика министрлігінде мемлекеттік органдар және ұйымдармен (Мемлекеттік кіріс  комитеті, Ішкі істер министрлігі, Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау комитеті, ҚР Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметі, жергілікті атқарушы органдар, ҚР ұлттық кәсіпкерлер палатасы) ТМД, ҚР аумағы шегіне заңсыз шығару мәселесін реттеу және ішкі нарықты тұрақтандыру бойынша отырыс өткен, мұнда ТМД елдеріне заңсыз шығарудың алдын алу шараларын әзірлеу туралы шешім қабылданған.

Дереккөз: kaztag.kz

T. Кіршібаев