Жазда паразиттерді жұқтыру қаупі артады. Өйткені олардың көпшілігі топырақта өмір сүреді. Ал жылдың осы маусымында адамдар жиі табиғат аясына серуендеуге шығады және т.б. Адам ағзасында құрт барын анықтау да оңай емес.
Паразиттерді тек топырақ арқылы емес, лас қол, шала қуырылған ет жегеннен кейін (мысалы, шикі кәуаптар), паразит бар балықтан, тіпті маса шаққаннан кейін де жұқтыруға болады. Сонымен қатар, адам ағзасында паразиттер асқазан-ішек жолдарында ғана өмір сүремейді, олар, бұлшықеттерде, өкпе тіндерінде немесе басқа ағзаларға орналаса алады. Сондықтан өз уақытында гилментті табу оңай емес. Олардың симптомдары әртүрлі болады.
Инфекционист Андрей Поздняков асқазан-ішек жолдарында өмір сүретін паразиттердің жалпы белгілерін атады:
"Паразит оларға ғана тән ерекше белгілер бермейді. Жалғыз ерекшелік, дененің қышуы. Бұл паразитозға тән симптом. Сосын осы аймақтың терісін қасыған кезде құрт жұмыртқалары тырнақ астына түседі, ол қол арқылы қайтадан жұғады", - деді Андрей Поздняков.
Сонымен қатар, ас қорыту жолдарын ұнатпайтын, бірақ дененің басқа жерлерін таңдайтын гельминттер бар.
Қауіпті құрттар дегеніміз не?
Дәрігердің айтуынша, кез келген паразиттер өмірге қауіп төндіретін жағдайларға дейін кейде өте ауыр зардаптарға толы болады.
Аскарида жұмыртқасы ішекте көбейсе, соқыр ішектің қабынуын немесе ішек өтімсіздігін тудыруы мүмкін, бұл хирургиялық отаны қажет етеді.
Өт жолдарында описторхис қатерлі ісіктердің, атап айтқанда өт жолдарының қатерлі ісігінің (холангиокарцинома) даму қаупін арттырады. Бұл адамның өлімімен аяқталады.
Паразиттер ауыр анемияға, темірдің және басқа микроэлементтердің, дәрумендердің айқын тапшылығына әкелуі мүмкін, бұл кахексияны тудырады, яғни адам шаршайды.
"Сондықтан кез келген паразиттік инвазияның ауырлығы паразиттердің массасына және олардың дер кезінде анықталуына байланысты", - деді жұқпалы аурулар маманы.
Паразиттерді қалай анықтауға болады?
Паразиттермен инвазияны диагностикалау үшін әртүрлі әдістер қолданылады. Ең жиі кездесетін үштікті Андрей Поздняков атады.
1. Толық қан анализі
Ауыр белгілерді беретін паразиттік инвазиялар жалпы қан анализінде эозинофилдер деңгейінің жоғарылауымен көрсетілуі мүмкін.
2. Нәжісті микроскоппен талдау
Паразиттердің көпшілігі асқазан-ішек жолдарында өмір сүретіндіктен, олар сегменттер деп аталатындарды немесе нәжіспен жұмыртқаларды шығарады. Оларды микроскоппен көруге болады.
Дұрыс нәтиже алу үшін, басқалармен қатар, биоматериалды дұрыс жинау қажет. Бұл 3-5 күн аралығымен 3-5 рет жасалады, өйткені паразиттер жұмыртқаны белгілі бір циклде шығарады және оларды нәжіс үлгісінде анықтау әрдайым мүмкін емес.
3. Нәжісті ПТР әдісімен талдау
Бұл жағдайда зертхана биоматериал үлгісінде паразиттік ДНҚ іздейді.
"Дегенмен, паразиттердің бар-жоғын үнемі тексеріп тұрудың қажеті жоқ",- дейді Андрей Поздняков.
Егер бірдеңе сізді мазаласа, күдікті белгілер пайда болса немесе қандағы эозинофилдердің деңгейі жоғарыласа ғана дәрігерге бару керек.