Жоғары қан қысымы ешқандай ауыру сезімін тудырмайды және ешқандай ерекше белгі бермейді. Сондықтан адам денсаулығы үшін қауіпті жағдайды кейде тонометрдің көмегімен ғана көруге болады.
Қысым проблемалары кәріліктің белгісі, тек денсаулығы нашар қарт адамдарға қан қысымын өлшейтін құрал қажет деген пікір бар. Алайда, іс жүзінде бұлай емес: тек зейнеткерлер ғана емес, қысым деңгейін бәрі бақылау керек. Клиникалық зертханалық диагностика дәрігері Ольга Малиновская қысымды қандай адамдар қаншалықты жиі өлшеу керегін айтты.
Маман атап өткендей, жоғары қан қысымы дененің күйзеліске немесе физикалық белсенділікке реакциясы ғана емес, созылмалы аурудың симптомы - гипертония. Қан қысымы 140 мм Hg-ден жоғары болса, алаңдау керек.
Малиновскаяның айтуынша, жыл сайын қан қысымы жоғары адамдар саны артып келеді. 2025 жылға қарай олардың саны дүние жүзінде 1,5 миллиард адамға жетуі мүмкін. Сонымен қатар, гипертонияны емдететіндер әлдеқайда аз.
Адамдар жоғары қан қысымының қауіптілігін жете бағаламайды. Ал, гипертония өлімге әкеледі. Бұл жағдай жүрек пен қан тамырларының ауруларын, соның ішінде инфаркт пен инсультті тудырады. Ең өкініштісі, жоғары қан қысымы ұзақ уақыт бойы айқын белгілерді бермеуі мүмкін. Бұл арада ауру дамиды және міндетті түрде денсаулық нашарлайды.
Дегенмен, жүрек-қантамыр жүйесінің жеткіліксіздігі емделмеген гипертония тудыратын жалғыз мәселе емес. Көбінесе жоғары қан қысымы когнитивті бұзылыстарды, бүйректің ауыр проблемаларын тудырады.
Малиновская қысымның көптеген себепке байланысты көтерілуі мүмкін екенін атап көрсетеді. Кейде оларға жас немесе тұқым қуалаушылық рөл атқара алады. Ал кейде жоғары қан қысымы өмір салтымен байланысты: артық салмақ, спортпен айналыспау, тұзды тағамдарды жақсы көру.
Көбінесе қысым ешқандай белгі бермейді, бас ауырмайды, айналмайды. Мәселені тек тонометр арқылы байқауға болады. Көптеген адам үшін жылына бір рет, медициналық тексеру кезінде қысымды өлшеу жеткілікті. Дегенмен, кейбір жағдайларда бұл жиі қажет - мысалы, терапияны таңдағанда. Әдетте, дәрігер 2-5 минуттық үзіліспен екі дәйекті өлшеуді жасайды.
Егер қысым үнемі көтеріле бастаса, дәрігерден көмек сұрап сынақтан өту қажет. Қан қысымын тұрақты ұстау үшін ұйқы режимін жақсарту, диетаны реттеу, дұрыс салмақты сақтау және жиі қозғалу маңызды.