Әңгімелесушінің көзінше білімді көрінгіміз келгенде, біз ақылды сөздер айтамыз, жетістіктерімізді, білімімізді және жұмыс тәжірибемізді атап өтуге тырысамыз. Бірақ мұның бәрі қажетті нәтиже бермеуі мүмкін. Көптеген адам мүлдем басқа нәрсеге таң қалады.
Қарапайым эксперимент
Гарвард зерттеушілері студенттерден бейтаныс адамдармен сөйлескенде белгілі бір тәсілдерді қолдануды сұрады. Кейбіреулерге үндемей қалу, басқаларға әңгімелесушілерін мақтау, ал өзгелерге кеңес сұрап, сұрақтар қою ұсынылды.
Әңгімелесушілерден кеңес сұраған студенттер бейтаныс адамдардың көз алдында ең тиімді және ең ақылды болып көрінетіні белгілі болды.
"Адамдар олардың кеңесіне жүгінгендерді неғұрлым сауатты деп қабылдайды. Сонымен қатар, адамдар кеңесіне жүгінетіндерге жанашырлықпен қарайды, өйткені олармен сөйлескен кезде өздерін сенімдірек сезінеді", - деп түсіндіреді зерттеушілер.
Адамның назарын қалай бірден аударуға болады?
"Ең бастысы - әңгімелесу барысында нақты сұрақтар қою. Бұл сіздің шынымен тыңдап, қызығушылық танытып жатқаныңызды көрсетеді. Және бұл жұмыста ғана емес, жеке қарым-қатынаста да пайдалы. Зерттеу ерлер мен әйелдер бірінші кездесуде ең көп сұрақ қойған адаммен екінші кездесуге келісетіні дәлелденген", - деді Джоанна Липман CNBC-ге Гарвард зерттеуіне түсініктеме бере отырып.
Сарапшының атап өтуінше, адамдар әдетте "ақымақ пен әлсіздер ғана сұрақ қояды" деген стереотипке байланысты сұрақ қоюдан қорқады. Көбісі білімсіз болып көрінбес үшін, шынымен қажет болса да, кеңес сұрамайды.
"Бір зерттеуде тәжірибеге қатысушылар көптеген жыл бұрын байланысын үзген адамнан кеңес сұрайды. Бұл тәжірибе 90% жағдайда шынымен жақсы кеңес алынатынын көрсетті", - деді Джоанна Липман.
Бейтаныс адаммен сөйлескен кезде оны байыпты талдауды қажет ететін немесе көп уақыт пен күш жұмсайтын өте ауыр сұрақпен бірден абдыратпау маңызды.
"Нақты сұрақтар қойыңыз. Уақытыңызды біліңіз және шектен шықпаңыз. Бұл жақсы әсер қалдыру үшін маңызды", - деп түйіндейді Джоанна Липман.