Бухгалтер президентке декларацияға байланысты үндеу жасап, көмек сұрады

Бухгалтер Айжан Балакешова президентке үндеу жасап, көмек сұрады, - деп хабарлайды Massaget.kz тілшісі.

Ол үндеуін қазақстандық салық төлеушілердің атынан жолдаған. 3 және 4 кезеңдегі жалпы декларациялау салық төлеушілер үшін жақындап келеді. 3 кезең 2024 жылдың 15 қыркүйегінде аяқталады, бұл күні жексенбіге түскендіктен, дүйсенбіге ауыстырылады.

"Екі күн қалды және бар үміт сізде. Барлық 3 және 4 кезеңдегі декларациялау тобының атынан, декларациялауды 2027 жылдың 1 қаңтарына дейін ауыстыруды сұраймыз. Себебі бірқатар мәселелер туындап отыр. 

Мәселе мынада, мемлекеттік кірістер органдары жалпы декларациялауды іске қосуға дайын емес. Мысалы, дебиторлық және кредиторлық қарыздарды нотариалды куәландыру сияқты белгілі бір талаптарды орындау қажет. Қазіргі таңда бірде-бір нотариус бұл жұмыстарды қабылдамайды, өйткені олар тәуекелге барғысы келмейді. Қаржы комитеті республикалық нотариалдық палатамен нақты әдістемені әлі анықтаған жоқ. Мысалы, қарапайым декларация тапсырған жағдайда, кейбір адамдар оны білмейді немесе тапсыра алмайды, мысалы, жазасын өтеп жүрген адамдар немесе жоғалған адамдардың тізімінде тұрғандар, олар мемлекеттік дерекқорда әлі де тіркеліп тұр. 

Сол сияқты криптовалюта мәселесі де бар. Криптовалюта 2020 жылдан бастап Азаматтық кодекс бойынша мүлік ретінде танылғанымен, Цифрлық активтер туралы заң 2023 жылдан бастап қабылданды, яғни үш жыл уақыт босқа кеткен. Соған байланысты 2024 жылдан бастап 250 және 270 формаларына криптовалюта туралы өзгерістер енгізілді, нәтижесінде, 2020 жылдан бастап криптовалютаға ие адамдар осал болып қалды. Бұл адамдардың арасында мемлекеттік қызметкерлер де бар. Мемлекеттік кірістер органдары криптовалюталармен байланысты салық салу процесін анықтамайды", - дейді бухгалтер. 

Посмотреть эту публикацию в Instagram

Публикация от Айжан Балакешова (@bkaudit)

Айжан Балакешова жалпы декларациялау бойынша камералық бақылау процесі әлі анықталмағанын айтады. 

"Мемлекеттік кірістер органдарына ақпараттық қауіпсіздік және деректер базасы бойынша толық сенімсіздік мәселесі де бар. Мысалы, адамдар өздерінің 1000 АЕК-тен (3 миллион 450 мың теңгеден) асатын мүліктерін көрсетуі керек. Егер зергерлік бұйым немесе картина сияқты мүлік болса, оны бағалау қажет. Бірақ бағалаушылар мемлекеттік қызметкер емес, сондықтан қауіпсіздік нөлге тең, өйткені бағалаушы сіздің мекенжайыңызды, ЖСН-ді және заттың суретін біледі. Қазіргі уақытта картиналар мен қымбат биологиялық активтердің бағалану процесі нақты анықталмаған. Мемлекеттік кірістер комитеті, Қаржы министрлігі, Ұлттық экономика министрлігі әлі күнге дейін бұл механизмді анықтаған жоқ. Олар нақты мәселелер бойынша түсініктеме бере алмайды. Кейбір аудан қызметкерлері тіпті азаматтарға кеңес бере алмайды және бізге, тәуелсіз сарапшыларға жүгінеді.

Жалпы декларациялау талаптары берілді. Мерзім екі күнде аяқталады. Уақыт өте аз. Біз сізден баршаға көмектесіп, декларациялау мерзімін 2027 жылдың 1 қаңтарына дейін ұзартуды сұраймыз, осылайша адамдарға дайындалуға уақыт пен мүмкіндік беріледі, ең бастысы, нақты механизм анықталуы керек. Жаңа Салық кодексі 2026 жылдан бастап күшіне енеді, сондықтан сіздің 2027 жылға ауыстыруыңыз дұрыс болар еді. 2026 жылдан бастап механизм анықталып, түсінікті болады", - дейді үндеу авторы. 

Бухгалтер мемлекеттік органдарға деген сенім нөлге тең, өйткені ақпараттық қауіпсіздік жеткіліксіз екенін айтады.

"Мысалы, өткен күні зейнеткерлер ЭЦҚ алып, декларация тапсыруға шешім қабылдады, бірақ олар декларация тапсырғанда кабинетте олардың орнына форма 250 нөлдік мәліметтермен тапсырылғанын көрді. Осылайша, мемлекеттік кірістер органдарының берген статистикасы бұрмаланған болып шығады.

Көптеген адам декларация тапсырмағанын айтып отыр, бірақ ол өздігінен тапсырылып кеткен. Бұл ЭЦҚ-нің біздің есептерімізге қолжетімді екенін көрсетеді және біреу біздің атымыздан есепті тапсыра алады деген күдік туындайды. Сондықтан адамдар өздерінің мүліктерін көрсету кезінде бұл ақпарат құпия болып, қауіпсіз болуы керек деген қорқыныш бар. Сонымен қатар көрсетілетін қолма-қол ақша көлемі бойынша да проблема бар. Жалпы декларациялау енгізілсе, адамдардың барлығын көрсету талап етіледі, бірақ мемлекеттік кірістер органы тек 10 мың АЕК (34,5 миллион теңге) көрсетуге рұқсат береді. Егер сізде 100 миллион теңге болса, оны көрсетуге болмайды, тек 34,5 миллион теңге ғана көрсетілетін болады", - дейді автор. 

Адамдар бұл саладағы қылмыс көбейеді деп алаңдаулы.

"Өйткені қызметкерлер кімде не бар екенін білетін болады. Біз сізден, құрметті Президент, барлық салық төлеуші үшін көмектесуді және мерзімді 2027 жылға дейін ұзартуды сұраймыз, себебі үміт тек сізде және тек сіздің жарлығыңыз бұл міндеттемені ұзартуға мүмкіндік береді", - дейді бухгалтер. 

Қызықты жаңалықтар мен видеоларды көру үшін TikTok арнамызға жазылыңыз!