Астана Ботаникалық бақтың апатты жағдайға ұшырағанын көруден шаршап, жергілікті билік өкілдерін дәл осы тұрақ жанында тосыннан қоғамдық тыңдаулар ұйымдастыруға мәжбүр етті.
Ескі жолдарды ауыстыру, қажетсіз мемориалдық тақталарды алып тастау және қараусыз қалған аумақтарды көгалдандыру туралы ұсыныстар жасалды. Сонымен қатар, пикниктерге, иттерді серуендетуге, бизнесті қуып шығуға және проблемалық аймақтарды анықтау үшін дрондарды пайдалануға тыйым салу сияқты талаптар қойылды. BES.media оқиға орнынан репортаж жасады.
Астананың ботаникалық бағы туралы
Астана ботаникалық бағы – Қазақстан астанасындағы ең үлкен және ең жас саябақ. Бүгінгі таңда саябақ аумағы қаланың оңтүстігіндегі Қабанбай батыр даңғылына іргелес жатқан жағы бір шақырым болатын үлкен алаң.
Оның негізін экс-президент Нұрсұлтан Назарбаев қалаған. Саябақ 2018 жылдың шілдесінде ашылған. Оны құруға 23 миллиард теңге жұмсалды, оның 12 миллиарды жеке инвестиция.
Ботаникалық бақты қайта құру жоспарлары
Бақша іргесінде тұратын заңгер Бақтияр Білеулиев Қазақстан Президентіне, Экология министрі мен қала әкіміне бірнеше рет хат жолдаған.
Оны алаңдататын мәселе – бақшаның көптеген жерінде абаттандырудың жоқтығы. Білеулиев Ботаникалық бақ қаланың визит картасына айналуы керек және болуы мүмкін деп есептеп, оны Краснодардағы Галицкий саябағымен (кәсіпкер Сергей Галицкийдің ақшасына салынған заманауи саябақ) салыстырады.
Астанада мемлекет тарапынан Ботаникалық бақты күтіп-баптауға және дамытуға қаржы бөлініп, тұрғындар бұл қаржы тиімді игерілсе екен дейді.
Ботаникалық бақты қайта құру жоспары
Бақтияр Білеулиевтің бастамасымен ұйымдастырылған жиында алдағы жоспарлар талқыланды.
Елордалық "Урбанистика" орталығының басшысы Елнар Базыкенов жүгіру және велосипед жолдарын ауыстыру, аумақты абаттандыру және бақшаның инфрақұрылымын жақсарту бойынша алдағы жұмыстар туралы баяндады. Олар 65 мың ағаш отырғызуды, ағаш палубаларды ауыстыруды, ауыз су фонтандарын орнатуды, баскетбол және спорт алаңдарын қайта құруды, жарықтандыру жүйесін жаңартуды жоспарлап отыр.
Астана ботаникалық бағындағы проблемалар
Тұрғындар шешімін таппай келе жатқан көптеген мәселені алға тартады. Мысалы, жасыл желектің, әсіресе жүгірушілер мен келушілерге көлеңке болатын биік ағаштардың болмауы оларды триатлон саябағында күннен қорғануға мәжбүр.
"Ботаникалық бақтың, әсіресе, Бұқар жырау көшесі мен Қабанбай батыр даңғылының тұсынан жалпы суретті анықтау үшін ұшқышсыз аппарат көтеру керек. Мен сізбен сөйлескенде, сіздердің ешқайсыңыз саябақта тақырлар, бетон блоктары, қоқыс бар екенін білмеді. Неліктен сіз дронды алмағансыз, ол соншалықты қымбат емес қой, ол арқылы сіз бар жағдайды көресіз. Жаяу жүргенде бұл проблемаларды көрмейсің", - деді Бақтияр Білеулиев.
Ботаникалық бақ ұғымына сәйкес келмейтін мемориалдық құлпытастарды алып тастауды, бұталарды шырша мен қарағайға ауыстыру арқылы аумақтың эстетикалық келбетін жақсартуды ұсынды.
"Мәселен, 2018 жылы Ақтөбеде қайғылы жағдайда қаза болған Өзбекстанның 52 азаматын еске алуға арналған құлпытас (Самара-Шымкент тас жолында автобус өртеніп кетті, автобустағы 57 адамның бесеуі қашып құтыла алды - автор). Ботаникалық бақ деген ұғым бұл құлпытастарға мүлдем сәйкес келмейді.
Басқа жерлер бар ғой. Сондай-ақ қазақ-поляк достығына арналған тақтайшалар не үшін қажет? Достықты дәріптеуге ыңғайлы басқа жерлер де бар", - деді ол.
Тұрғындар кәсіпкерлердің ағаш отырғызып, орындық орнату арқылы пиар жасайтынына наразы болды.
Елордалық Урбанистика орталығының басшысы бұл сөздермен келісіп, кәсіпкерлер орнатқан нәрселерді алып тастауға уәде берді.
Сонымен қатар, сөз барысында бақшада пикник ұйымдастыруға және иттерді серуендетуге тыйым салу қажет екені де айтылды.
"Тақтайшалар бар, бірақ тыйымдарды қатаң сақтау керек. Мен пикниктерді жақсы көремін, бірақ олардан кейін адамдар не қалдырады. Өз басым бақшадағы пикниктерге қарсымын. Бұл ойын-сауық саябағы емес", - деді Бақтияр Білеулиев.
Ол келісімге келіп, жеке пикник алаңын белгілеп, ереже бұзған адамдарды жазалауды ұсынды.
Адамдар саябақта артынан қоқыс көп қалдыратын коммерциялық дүңгіршектердің де алынып тасталғанын қалайды.
Ботаникалық бақ біз ойлағандай саябақ емес. Бұл Экология министрлігіне тиесілі зерттеу аймағы. Бұл жер Алматыдағы ботаникалық бақтың концепциясымен бірдей, тек астаналық саябаққа кіру тегін.
"Олардың ботаникалық бағы - зерттеумен, өсімдіктерді күтумен, отырғызумен айналысатын ұйым, яғни олардың қызметі ғылыми ботаникалық жұмыс болып саналады. Олардың өзіндік тұжырымдамасы бар, мысалы, "таз жерде" - дала өсімдіктері, басқа жерде - басқа концепция. Бізде бау-бақшалар бар, бірақ көріп отырғанымыздай, олар өсіп-өнбейді. Сарапшылардың пікірінше, бұл үшін біраз уақыт қажет", - деді Елнар Базыкенов BES.media тілшісіне берген сұхбатында.
Урбанистика орталығының басшысы жергілікті билік тұрғындардың бос алаңқайларсыз, айнала жасыл желекке толы болғанын қалайтынын түсінетінін жеткізді.
"Дендроплан әзірленді, осы аумақтардың барлығын абаттандыру үшін биыл 65 мың жасыл желек отырғызу жоспарланып отыр. Ботаникалық бақты осындай жасыл желекке айналдырамыз деп ойлаймын", - деп қосты ол.
Елнар Базыкен мұндай қайта құру үшін бюджеттен қанша бөлінетінін айта алмады. Дегенмен тұрғындар жоспар орындалады деп үміттенгенімен іштей күмән да жоқ емес. Ең бастысы, мемлекет тарапынан бөлінген қаржы тиімді игерілсе екен дейді. Ботаникалық бақ тек қазіргі ғана емес, болашақ ұрпақтың да табиғатын тамашалайтын, дем алатын орынға айналуы тиіс дейді астаналықтар.
Instagram парақшамызға жазылып, ең қызықты ақпараттарды бірінші болып оқыңыз!