Отбасы – ол жауапкершілік. Оған қаржылық жауапкершілік те кіреді. Отбасылық бюджетті жүргізудің әдістері көп. Бүгін 10-30-30-30 ережесіне тоқталуды жөн көрдік.
Отбасының ақша айналымын төрт жәшігі бар комод деп ойлаңыз: 30% — өмір сүруге қажетті шығындар, 30% — инвестиция немесе кредиттерді жабу, 30% — жеке дамуыңызға қажетті шығындар және 10% — қор.
Егер жәшіктің бірі бос болса, қалғандарынан да бірдеңені жоғалтып алу оңай. Кірісті мақсаттар бойынша қатаң бөлу – өмір тұрақтылығының және оның сапасын жоспарлы түрде арттырудың кепілі.
Күнделікті шығындар (30%)
Коммуналды қызметтер, тамақ пен киім сатып алу – әдетте отбасы мүшелерінің жалақысы осыған кетеді. Алайда қалған үш жәшікті бос ұстауға болмайды. Дүкенге қалтаңыздағы соңғы ақшаға дейін қалдырып шықпаңыз. Егер барлық тапқан ақшаңыз күнделікті өміріңізге кетіп отырса, шығындарыңызды қайта қарастырыңыз.
Шығындарды оңтайландыруға көмектесетін қадамдар:
Кредиттер мен инвестициялар (30%)
Кей жобаларды кенеттен жүзеге асыра салу келіспейді. Сондай-ақ кей заттарды, мысалы, жаңа пәтер, көлік немесе қымбат компьютерді бірден сатып алу қиын. Мұндай заттарға біртіндеп ақша жинау – кең тараған тәжірибе. Алайда мақсатқа жинауды қормен шатастырмау керек. Бұлар бюджеттің екі түрлі жәшігі. Көлемді нәрсе сатып алуға жинаған ақшамен сол сома жиналған бойда қоштасасыз. Ал қордағы ақшаны тек қиын жағдайда қолданасыз.
Біреулер өмір сапасын кредиттердің көмегімен арттырады. Осындай кредитерді төлеуге кірістің 30%-нан артық кетпегені жөн.
Жеке даму (30%)
Жоғары біліміңіз бар болса да және ақша жақсы тапсаңыз да, ой-өрісіңізді, біліміңізді және дағдыларыңызды арттыруды тоқтатпаңыз. Мысалы, шет тілдерді үйреніңіз, музыкалық аспаптарды меңгеріңіз, кәсіби салаңыз бойынша курстарға жазылыңыз және т.б. Оған бюджетіңіздің 30%-ын арнаған дұрыс.
Қор (10%)
Кірістің 10%-ын міндетті түрде қорға салу керек. Ол - қауіпсіздік кепілі.
Қордағы жинақ қандай жағдайда керек болуы мүмкін:
Мұндай мақсатта ақша салуға банктен бөлек шот ашқан дұрыс.