Климаттың жылынуы сияқты құбылыстың туындауының негізгі себебі антропогендік (адам) әсер екені баршаға белгілі. Қарапайым тілмен айтқанда, планетамыздың біртіндеп жылынуына адамдар кінәлі.
Кейінгі зерттеулерге сәйкес, біз қоршаған ортаға әсерімізді толығымен тоқтата алсақ та, климаттың өзгеру процесін тоқтата алмаймыз.
Сонымен, бұл факт Жер бетінде адамзаттың толық жойылу қаупі бар дегенді білдіре ме? Олай болса, Жер планетасында қандай тіршілік иелері өмір сүре алады?
Ғалымдар: жаһандық жылынудың алдын алу үшін жасанды қыс қажет
Пандалар жаһандық жылыну құрбандарының бірі болады\ © ruchina.org
Адамзат жаһандық жылынудан аман өте ала ма?
Кейінгі ресми статистикаға сәйкес, қазіргі уақытта әрбір төртінші тіршілік иесі жойылу қаупімен өмір сүреді. Бұл негізінен дүниежүзілік мұхит деңгейінің өзгеруіне, экстремалды ауа райы жағдайларының орын алуына және планетамыздағы жалпы температураның жоғарылауына байланысты.
Мұндай өзгерістерге тез бейімделу үшін тірі ағзалар көбірек ұрпақ қалдыруға мәжбүр. Мысалы, пандалар бірінші болып жойылуы мүмкін.
Қандай жануарлар мен өсімдіктер жаһандық жылынудан аман қалады?
Жоғарыда айтылғандай, жиі көбеюге қабілетті тіршілік иелері барған сайын жағдайы қиындап бара жатқан планетамызда аман қалу мүмкіндігі жоғары. Сонымен қатар, олардың бейімделу қабілетіне байланысты болады.
Бауырмен жорғалаушылар мен қосмекенділер сияқты тіршілік иелері өзгермелі жағдайларға аз бейімделеді. Мұндай жаратылыстар өздерінің дене температурасын реттей алмайтындықтан, олар жойылады.
Бауырымен жорғалаушыларға да оңай болмайды / © naturae.ru
Тропикалық ормандарда емес, негізінен шөлді аймақтарда кездесетін ыстыққа және құрғақшылыққа төзімді өсімдіктердің аман қалу ықтималдығы жоғары.
Тұқымдары жәндіктер емес, жел мен мұхит ағыстары арқылы таралатын өсімдіктер де өмір сүре алады.
Жаһандық жылынудың әсерінен аман қалатын өсімдіктердің бірі кактустар болуы мүмкін. / © meksika.info
Тарақандарға жаһандық жылыну әсер етпейді
Бұрын бірнеше рет болған климаттың өзгеруі нәтижесінде планетамыз тіршілік иелері жаппай қырылған.
Қазіргі жан-жануарлардың көпшілігі жаһандық жылыну қаупіне ұшырағанымен, тарих қосмекенділердің бірнеше жойылу кезеңінен аман қалғанын көрсетеді. Мысалы, ондаған миллион жыл бұрын Аустралиядағы құрғақшылыққа тарақандар оңай бейімделген.
Су бақалары да тіршілігін сақтайды. Түрлі тағамдарды жейтін егеуқұйрықтар мен құмырсқалар сияқты қоректік жануарларға жаһандық жылыну қаупі аз.
© renovablesverdes
Жаһандық жылыну тағы қандай жануарларға әсер етпейді?
Жер планетасының тарихында өте кең ауқымда апат болғанымен, оны байқамай мүлде өтіп кететін кейбір тіршілік иелері де бар. Мұхиттың тереңінде тіршілік ететіндер судың қалың қабатының әсерінен өзгерістерді байқамайды.
Сан-Франциско мемлекеттік университетінің экологы және физиологы Джонатан Стилман мұхит түбінде өмір сүретін тіршілік иелері планетамыздың бетімен мүлдем байланысы жоқ деп есептейді. Олар тіпті жылуды Күннен емес, Жердің өзегінен алады. Олар тек антропогендік деструктивті әсерлерден ғана емес, жаһандық апаттардан да толық қорғалған.