Гемоглобинді қалай көтеруге болады – Гематолог жауабы

Гемоглобин (грекше – haima, haimatos – қан және латынша globus -шар) – адамның, омыртқалы және кейбір омыртқасыз жануарлырдың қанының қызыл пигменті. Гемоглобин түсіп кетсе темір тапшылығы туады. Салдарынан, адам анемияға шалдығады.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметтері бойынша, жүкті әйелдерде темір тапшылығы дерлік 100% жағдайда анықталады. Сондай-ақ, көптеген адамдар әртүрлі аурулардан, дұрыс емес тамақтанудан және қан жоғалтудан темір тапшылығынан зардап шегеді.  Гематолог, терапевт Олег Кузнецов гемоглобин түсіп кетсе не жеу керегін айтты.

Әйелдер мен балаларға ерекше назар аудару керек

Әрине, анемия дерлік кез келген адамда болуы мүмкін. Бірақ басқаларға қарағанда темір жетіспейтін адамдар бар. Темір тапшылығының дамуы және темір тапшылығы анемиясының дамуы бойынша қауіп тобына мыналар кіреді:

• жүкті әйелдер;

• бала туатын жастағы әйелдер;

• лактация кезінде жас аналар;

• сәбилер.

Темірді тек сырттан аламыз

Өкінішке қарай, біздің денеміз темірді өздігінен өндіре алмайды. Сондықтан біз үшін темірдің негізгі көзі әрқашан тамақ немесе дәрі-дәрмек, арнайы қоспалар. Темірдің сіңуі асқазан-ішек жолында жүреді. Дегенмен, барлық тағамдар темірге бай емес, сондықтан ең маңызды минералды қабылдау тағамның құрамына тікелей байланысты.

Сүт және кальцийдің басқа көздері кедергі жасайды

Өнімдердің бір-бірімен үйлесуі де айтарлықтай маңызды. Кейде әдеттегі тағам темірдің тағамнан сіңуіне кедергі келтіруі мүмкін. Мысалы, кальций қоспалары мен кальцийге бай тағамдар (сүт, сүзбе, қаймақ) тіпті ең бай тағамдардан да темірдің сіңуін айтарлықтай бәсеңдететіні белгілі. Сонымен қатар, аскорбин қышқылының болуы, керісінше, тезірек сіңуіне ықпал етеді.

Темірге бай тағамдар (100 г өнімге мг):

• теңіз балдыры 16 мг;

• сиыр бауыры - 9,8 мг;

• қарақұмық - 8,0;

• сиыр тілі - 5,0;

• түйебұршақ - 12,4;

• бұршақ - 9,4.

Бірақ анемия бұрыннан анықталған болса, денеңіздегі темір деңгейін жоғарылату үшін бұл тағамдарға сүйенбеу керек. Олар салыстырмалы түрде сау адамдарда темір деңгейін ұстап тұруға көмектеседі, бірақ оның тапшылығын толық өтей алмайды.

Біз көп жейміз, бірақ бәрі қорытыла бермейді

Ересек адам үшін темір қажеттілігі тәулігіне 1-2 мг құрайды. Бұл әртүрлі өнімдерді қамтуы мүмкін екенін ескере отырып, соншалықты көп емес сияқты. Бұл ретте тағамның құрамындағы темірдің тек 10-15%-ы ғана асқазан-ішек жолында сіңеді. Тиісінше, денеде бар темір тапшылығын тек тамақпен толтыру мүмкін емес.

Анемияны қалай емдеуге болады?

Жасырын темір тапшылығын (сидеропения деп аталатын) және темір тапшылығы анемиясын түзетудің негізгі принципі тапшылықты толтыру. Яғни, оның жетіспеушілігін толық өтеу үшін денеге темірді қосымша беру керек. Терапияның негізі – темір препараттары. Олар әртүрлі формаларда – таблеткалар, капсулалар және сұйық түрінде болады. Көктамыр ішіне енгізуге арналғандары да бар.

Бірақ өзін-өзі емдеу үшін уақытында дәрігермен кеңесу маңызды. Дәрі-дәрмекті жеке таңдау керек, сонымен бірге диетаны түзету және темірдің денеден қай жерде жоғалып кеткенін білу үшін, неліктен анемия пайда болды? Егер себеп жойылмаса, тіпті микроэлементі бар препараттар курсынан кейін де гемоглобин деңгейі көп ұзамай қайтадан төмендеуі мүмкін.

Темірді жай ғана дәріханада сатып алып, іше алмайсыз

Көбісі елеулі қателік жібереді тексеріліп, гемоглобиннің төмендеуін көреді және темір препараттары немесе қоспалары үшін дәріханаға барады. Бұлай істеудің қажеті жоқ. Дәрілерді әр жағдайға жеке таңдау керек.

Құрамында темірдің көп мөлшері бар таблеткалар, капсулалар немесе ерітінділер, әсіресе өзін-өзі емдеу кезінде жанама әсерлер береді – ас қорыту проблемалары, жүрек айнуы болады. Дәрігер бұл мәселелерді реттейді, дәрі-дәрмекті қалай және қандай өнімдермен біріктіруге кеңес береді.