IQ-тест

IQ-тест
Фото: flickr.com

IQ – адамның білім көкжиегін анықтайтын көрсеткіш. Зияткерлік танымының нәтижесінде көптеген тұлға IQ тесттерінен жаңылмай өтіп, жоғары көрсеткішке ие болып жүр. Біз де өз кезегіміз де IQ анықтау үшін көмектескіміз келеді. 

Жеңілден күрделіге қарай жүйесімен жүріп отырамыз. Өткен жолы жаттығу тестін берген болатынбыз. Бүгін алғашқы тестті орындаймыз. 50 сұрақтан тұратын тест сөйлеу кезінде қолданылатын сөздер үшін құрастырылған. 50 сұраққа жарты сағат (30 минут) уақыт беріледі. 

Аналогия 1 
Берілген тапсырма бойынша бір-біріне сәйкес келетін сөздерді таңдау керек. Мысалы, төмен биіктік үшін: аспан, жер, ағаш, тал: бұл жерде «аспан» мен «жер» сөзі берілген тапсырма үшін бір-біріне сәйкес келеді. 

1. Отырған адам мен орындық (шыныаяқ, кішкене тәрелке, тәрелке, аяқ); 
2. Ине мен қиық (жіп, мата, көшбасшы, халық); 
3. Жақсы мен жаман (қуаныш, мүмкіндік, ауру, қайғы); 
4. Еден мен кілем (жиек, әйнек, түр, кірпіш); 
5. Перде мен терезе (көз, көрініс, қабақ (көздің үсті), қас). 

Синоним 
Мағынасы бір-біріне жуық сөздерді табыңыз. Мысалы, еден, алаша, кілем, линолеум (алаша мен кілем бір-біріне жақын). 

6. Жария ету, алаңдату, ұстап беру, беру; 
7. Келісу, келісім, рұқсат, бата беру; 
8. Мәліметтер, жауаптар, болған іс, деректер; 
9. Тарих, роман, том, әңгімелеу; 
10. Қамау, жазалау, ұрып-соғу жазасы, сабау. 

Мәтінді түсініңіз 
Төменде берілген үзіндіні оқыңыз. «Қажетті сөздер» қатарында тұрған сөздердің жанында жақша ішінде әріптер бар, сол әріптермен бос орындарды толтырыңыз. Бір сөзді екі рет қайталауға болмайды. Бір сөз бос қалуы тиіс. 

11-20. Атақты жазушының дәрежесінің ... – көтерілгенімен ... : өте қауіпті, оның келесіде жазу не ... екіталай. ... құрметін бір-ақ жолмен ... қалуға болады: олар көрсеткен ... тиісінше жауап беру, қайтару. Әдебиетшінің оның ... қандай орын алғанын әр оқырманы айта алуы керек. Жазушының ... туындысы оқырманның санасын ... алып шықса ғана оның аты ... шағылысатын болады. 

Қажетті сөздер: құрмет (А), күн (Ә), төмендеу (Б), түсу (В), адам (Г), бірдей (Ғ), өмір (Д), бұрынғы (Е), жаңа (Ж), тұман (З), күйреу (И), қаралау (К), жазбау (Қ), сақтау (Л). 

Артығын табыңыз 
Сөздер тізбегінен қалған сөздерге қатысы жоқ екі сөзді табыңыз. Мысалы: бақша, күрек, көгершін, шанышқы, су. 

21. Итбалық, теңіз мысығы, кит, камбала, нәлім; 
22. Тұқаба, кілт, тібек, құлпы, темір; 
23. Қылыш, садақ, қанжар, найза, шоқпар; 
24. Микроскоп, телефон, микрофон, телескоп, телеграф; 
25. Жаман иіс, қорқыныш, дыбыс, жылылық, махаббат. 

Жұлдыздар 
Жұлдызша орындарына қажетті әріптерді қойыңыз. Кез келген әріптерді қоймайсыз, бұл әріп жақшаның оң жағындағы және сол жағындағы сөздермен сәйкес келетін сөздің құрамында кездесуі керек. 

Мысалы, іл – Өмір (к**т) көлік 

26. Сәби (б***к) әлем; 
27. Тиме (т***па) шкаф; 
28. Жеміс (а**а) тиіспе; 
29. Көмір (қ**а) көр; 
30. Жіңішке (а**қ) су. 

Антоним 
Сөздер тізбегінен мағынасы бір-біріне қарама-қарсы сөздерді табыңыз. Мысалы, ауыр, алып, жеңіл. 

31. Қорлау, бас тарту, кешіру, мақұлдау, құру; 
32. Жіберіп алу, жасыру, шатастыру, тығу, көрсету; 
33. Ашық, ашық мінезді, адал, қарапайым, тұйық; 
34. Бүлдіру, таңғалдыру, қуану, дұрыстау, ұнату; 
35. Алғашқы, жаңашыл, ескі, көнерген, таза. 

Сөзді табыңыз 

Сол қанатта көрсетілген сөздерге қарап отырып, жақша ішіндегі жұлдызшаларды әріптермен толтырыңыз, мағынасына мән беріңіз. Мысалы, ек – бірінші, екінші, үшінші :: бір (е**) үш. 

36. Өткен (осы) келешек :: болды (б**) болады; 
37. Лық толы (орта) бос :: әрқашан (к****) ешқашан; 
38. Тоқ (тоймау) аш :: көп (а*) жоқ; 
39. Зу ету (өту) жай жүру :: лезде (у*****) мәңгі 
40. Жас (ересек) қарт :: дән (ш***) жеміс 

Синоним мен антоним 

Әр қатардан мағынасы бір-біріне жуық не бір-біріне қарама-қарсы сөздерді табыңыз. Мысалы, 1. алаша, кілем, линолеум; 2. Жек көру, махаббат, өтірік 

41. Баяу, күйгелек, бақытты, тойымсыз, салмақты; 
42. Қарсы болу, ұстау, тайталасу, шегіну, құрбан ету; 
43. Рухшылдық, байқағыштық, батылсыздық, бірізділік, қырсықтық; 
44. Шыншыл, заңды, анық, ұқсас, дәл; 
45. Үй, жазық, топырақ, құз, жол  

Аналогия 2 
Мұнда төмендегі сөйлемдерді аяқтау керек. Мысалы, жер – Биіктік төмендегі үшін аспанның ...ге деген қатынасындай. 

46. Бойсұну паңның ...қа бас июіндей. 
47. Бас сүйек пен ми ... мен қауыз сияқты. 
48. Термометр мен температура – уақыт пен ... секілді. 
49. Ән мен әнші – дәріс пен ... тәрізді 
50. Гүл мен құмыра – қалам мен ... секілді. 

Ескерту: тапсырмаларды орындауға 30 минут уақыт беріледі. Олай болса, іске сәт! Жауабын біраздан соң жариялаймыз.

Г. Берік