Алимент төлеу мен алу: жиі кездесетін сұрақтар

Қазақстан заңнамасы бойынша баланың мүддесі – басты орында. Егер ата-аналар ажырасқан болса, баланы бағып-қағу үшін алимент төлеу міндеті туындайды. Massaget.kz тілшісі төменде ең жиі қойылатын сұрақтарға жауап береді. 

Алимент дегеніміз не?
Алимент – бұл заң бойынша бір адамның (әдетте ата-ананың) басқа адамды (көбінесе баланы) материалдық жағынан қамтамасыз ету үшін төлеуге міндетті ақшалай немесе материалдық көмегі. Қазақстан Республикасының "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Кодексіне сәйкес, ата-аналар кәмелетке толмаған балаларын асырауға міндетті .

Алиментті қалай талап етуге болады?

Алиментті талап етудің екі жолы бар: өзара келісім арқылы және ата-аналар арасында алимент төлеу туралы келісім жасалып, ол нотариуста бекітіледі. Бұл әдіс екі тараптың да келісіміне негізделеді және дауды бейбіт жолмен шешуге мүмкіндік береді.

Сот арқылы: Егер ата-аналардың бірі алимент төлеуден бас тартса немесе келісімге келу мүмкін болмаса, екінші тарап сотқа алимент өндіріп алу туралы талап арыз бере алады. Сот шешімі бойынша алимент мөлшері мен төлеу тәртібі белгіленеді .

Алимент мөлшері қалай анықталады?

Сот белгіленген стандарттар бойынша алимент мөлшері:

1 балаға — ата-ананың табысының төрттен бірі (25%);
2 балаға — табысының үштен бірі (33%);
3 және одан көп балаға — табысының жартысы (50%).
Егер ата-ананың табысы тұрақты болмаса немесе жасырылса, сот алиментті нақты бір сомада белгілеуі мүмкін .

Жұмыссыз ата-ана алимент төлеуге міндетті ме?
Иә, жұмыссыз болу алимент төлеуден босатпайды. Мұндай жағдайда сот орташа айлық табыс мөлшеріне сүйене отырып алимент сомасын анықтайды.

Алимент төлеуден жалтарған жағдайда қандай шаралар қолданылады?
Алимент төлеуден жалтарған жағдайда келесі шаралар қолданылуы мүмкін:

Қарыздың жинақталуы: Төленбеген алимент сомасы қарыз ретінде есептеледі.
Мүлікке тыйым салу: Борышкердің мүлкі, көлігі немесе жалақысы тәркіленуі мүмкін.
Шетелге шығуға шектеу: Борышкердің елден шығуына тыйым салынуы мүмкін.
Жауапкершілікке тарту: Әкімшілік немесе қылмыстық жауапкершілікке тартылуы мүмкін.

Алимент төлеу міндеттемесі қашан тоқтатылады?
Алимент төлеу міндеттемесі келесі жағдайларда тоқтатылады:

Бала кәмелетке толғанда (18 жас): Жалпы жағдайда алимент төлеу осы кезде тоқтатылады.
Бала жоғары оқу орнында оқыса: Егер бала күндізгі бөлімде оқитын болса, алимент төлеу 23 жасқа дейін жалғасуы мүмкін.

Бала өздігінен табыс таба алатын жағдайда: Егер бала өз бетінше табыс табуға қабілетті болса, алимент төлеу міндеттемесі тоқтатылуы мүмкін.

Алимент төлеу — бұл ата-ананың баласына деген заңды және моральдық міндеттемесі. Алиментке қатысты мәселелерді заң аясында шешу баланың тұрақты және лайықты өмір сүруін қамтамасыз етеді. Егер алимент төлеу немесе алу бойынша сұрақтарыңыз болса, заңгер мамандардың көмегіне жүгінуді ұсынамыз

Аптаның басты оқиғалары мен пайдалы видеоларды көру үшін YouTube арнамызға жазылыңыз