Қандай тұз түрі пайдалы – маман жауабы

Тұз – табиғи химиялық қосылыс. Ол натрий хлоридынан (60% натрий және 40% хлордан) тұрады. Бұл элементтер адам үшін өте маңызды және біздің денеміздің әртүрлі функцияларын қолдауға жауап береді. Сонымен, натрий қан плазмасының бөлігі және су-тұз балансын сақтауға көмектеседі, қалыпты өсуге ықпал етеді, бұлшықеттер мен жүйке жүйесін қолдайды.

Хлор ас қорыту процесінде маңызды саналады. Онсыз ағзамыз асқазан сөлінің бөлігі саналатын тұз қышқылын жоғалтқан болар еді. Дегенмен, тұз күнделікті қалыпты дәрежеде тұтынғанда ғана пайдалы. Тұздың нормасы тәулігіне 5 граммнан аспау керек. Қандай тұздың адамға пайдалы екенін гастроэнтеролог, аллерголог-иммунолог Елена Манило айтып берді. Бұл туралы "Доктор Питер" жазды.

Тұздың ағзада  көп болуы зиян

Кешке тұзды тағам жегеннен кейін таңертең ісініп оянамыз. Натрий осылай жұмыс істеп, сұйықтықтың кетуіне кедергі келтіреді және оның тоқырауын тудырады. Бұл сыртқы келбетімізге зиян келтіріп қана қоймайды, сонымен қатар бізді ең маңызды (магний, кальций және калий)  микроэлементтерден айырады. Олар денеміздің әртүрлі жүйелер мен ағзаның қалыпты жұмыс істеуі үшін қажет. Сонымен, тұздың артық болуы жүрек-қан тамырлары ауруларының, бүйрек ауруларының және асқазан-ішек жолдары ауруларының қаупін арттырады.

Тұз қалай өндіріледі?

Бүгінде дүкен сөрелерінде тұздың көптеген түрлері бар. Қарапайым аспаздықтан экзотикалық сорттарға немесе дәмдеуіштер мен түрлі қоспалары бар тұздарға дейін сөрелерде самсап тұр. Шығару әдісіне және өндіру технологиясына байланысты олар әртүрлі болады.

Сонымен, белгілі ас тұзы тас түріне жатады: ол арнайы тұз шахталарында және карьерлерде өндіріледі. Ал, теңіз тұзы судан булану арқылы алынады.

Тұздың түрлері және олардың қасиеттері

Теңіз тұзы табиғи булану арқылы алынады. Ол басқа сорттардан ірі ұнтағымен ерекшеленеді. Сонымен қатар, теңіз тұзының пайдалы құрамы бар. Натрий хлоридінен басқа, оның құрамына калий, кальций, бром, марганец, йод кіреді.

Қызғылт түсті тұз – Гималай тұзы. Ол өзінің әдемі түсі құрамында темір оксидінің жоғарылығымен басқаларынан ерекшеленеді. Теңіз тұзы сияқты, гималай тұзында құнды микроэлементтердің көп мөлшері бар.

Қызғылт түстен басқа, қара тұз да бар. Қара тұз күкіртті сутегі кен орындарында өндіріледі, сондықтан ол басқа сорттардан құрамында сульфаттардың болуымен ерекшеленеді. Көптеген диетологтар қара тұзды ең пайдалы сорт деп санайды, дегенмен одан жұмыртқа иісіне ұқсас иіс шығады. Сондықтан  барлық тағамға жарамайды.

Жеуге болатын тұз

Ас тұзы – ең танымал, бірақ ең аз пайдалы тұз түрі. Өндіріс процесінде ол қоспалардан мұқият тазаланады, олармен бірге барлық қосымша пайдалы заттар кетеді. Композицияда тек натрий хлориді қалады, оған ағартқыш бояғыштар мен бірікпеу үшін ылғал буландырғыштарды қосады.

Көбінесе дүкендерде "Экстра" деп аталатын тұзды табуға болады. Өкінішке орай, мұндай өнімде "ерекше пайдалы" ештеңе жоқ. Бұл қарапайым ас тұзы, оның кристалдары ең аз мөлшерге дейін ұсақталған. Көбінесе мұндай тұз тамақтану процесінде дайын тағамдарға тұз қосу үшін қолданылады.

Йодталған тұз

Йодталған тұз – ас тұзының тағы бір түрі. Оның құрамында йод тапшылығының орнын толтыруға көмектесетін калий йодиді бар. Бір жағынан, бұл өте пайдалы. Себебі, көптеген адамдар йод тапшылығынан зардап шегеді. Дегенмен, калий йоды термиялық өңдеу кезінде жойылады, яғни мұндай тұз ыстық тағамға қосу кезінде пайдасыз болып қалады.

Тұздың құрамындағы пайдалы заттар оны тағамдық қоспа ретінде ғана емес, сонымен қатар әртүрлі косметикалық процедуралар үшін де қолдануға мүмкіндік береді. Ең қолжетімді нұсқа – тұзды ванналар. Мұндай процедуралар терінің күйі мен тонусына жақсы әсер етеді, қабыну мен аллергиялық реакциялармен күресуге, ауырсынуды жеңілдетуге және денедегі қан айналымын жақсартуға көмектеседі.

Теңіз тұзы – ваннаны қабылдаудың ең жақсы нұсқасы. Сіз магний мен калийдің көп мөлшерін қамтитын "Өлі теңіз" тұзына негізделген қоспаларды пайдалана аласыз. Балама ретінде қызғылт гималай тұзы да қолайлы: ол емдік және адамды тыныштандыратын әсерге ие.