1812 ж. қазан-қараша Орынбор губернаторының соғыс басталғандығы
туралы манифесі қазақ ауылдарына жетті.
1812 ж. қыркүйек Ертіс шебінің полктері Бородино шайқасына қатысты.
1812 ж. 27 шілде Мұрат Құлшоранұлы мен Еріш Азаматұлына
хорунжий атағы берілді.
1814 ж. 14 наурыз Император І Александрдың бұйрығымен Парижге
Әмен Байбатырұлы, Нарынбай Жанжігітұлы жіберілді.
ХІХ ғ. І жартысы Қазақ өлкесін оқып зерттеген, жер аударылған
революционерлер Карелин, Старков.
1848-1849 ж.ж. Арал теңізін зерттеуге Ресейден экспедиция жіберілді.
Басшысы: Бутаков.
1825 ж. Ресей Бұхар қаласына экспедиция ұйымдастырды.
1867 ж. "Батыс Сібірді сипаттау" еңбегі жарық көрді.
Авторы: И. Завалишин.
1831 ж. Орынборда Неплюев кадет корпусы жанынан
мұражай ашылды.
1849 ж. 23 сәуір М.В. Петрашевский ісі бойынша тұтқындалған жазушы
Достаевский Сібірге жер аударылды.
1805-1806 ж.ж. Қытаймен жағдайды ретке келтіру үшін Пекинге жіберілген
Головкиннің елшілігі Ургадан қайтып оралды.
ХІХ ғ. басы Маңызды сауда орталықтары: Семей, Бұқтырма,
Петропавл, Коряков, Өскемен.
1824 ж. Өзбек көпесі Муминов Құлжада сауда жасап қайтты.
ХІХ ғ. 30-ж.ж. Шекаралық бекіністер арқылы өтетін керуендерге
баж салығы салынды.
1851 ж. дейін Ресей мен Цинь империясы арасындағы сауда-экономикалық
байланыс жолы: Кяхта қаласы.
1851 ж. 25 шілде Құлжа сауда келісімі жасалды.
1855 ж. Шәуешектегі орыс көпестерінің сауда орындарын жергілікті
халықтың өртеуі, сауда байланыстарын уақытша тоқтатты.
1856 ж. 25 наурыз І Александр Ресей-Қытай сауда байланыстарын
кеңейтуге жол ашуды талап етті.
1862-1872 ж.ж. Ұйғыр, дүнген халықтарының Манчьжур-Цинь өктемдігіне
қарсы азаттық күресі болды.
1864 ж. Шыңжаңда көтеріліс болды.
1871 ж. Ресей әскері Іле өлкесіне енгізіліп, Іле сұлтандығы
Түркістан генерал-губернаторлығына бағынды.
1881-1883 ж.ж. Орыс үкіметінің келісімімен ұйғыр, дүнгендер Жетісу мен
Солтүстік қырғыз өлкесіне қоныс аударды.
1897 ж. Санақ бойынша ұйғырлар саны-55999;
дүнгендер - 14 136 адамға өсті.
1881 ж. 12 ақпан Петербург сауда шарты жасалды.
1881 ж. 27 тамыз Жетісу облысының генерал-губернаторы Колпаковский Іле
өзенін Қытаймен сауда пайдаланудың
экономикалық маңызына көп көңіл бөлді.
1883 ж. 4 мамыр Колпаковский кемесі Іле өзені арқылы
Қытайдың Сүйдін бекінісіне жіберілді.
ХІХ ғ. 80-ж.ж. Сауда байланысында Қарқара, Қоянды
жәрмеңкелері ерекшеленді.
1890 ж. 14 маусым Шыңжаңмен сауда қатынасын құру үшін
Семей сауда округі құрылды.
1894 ж. 30 тамыз Сібір теміржолы іске қосылды.
ХІХ ғ. II жартысы Қазақ өлкесі Ресей астығының негізгі тұтынушысына айналды.
Сурет namys.kz сайтынан алынған