"Соңғы жаңалықтар..."
⠀
"Сізді соңғы рет қашан көрдім?"
⠀
"Соңғы уақытта қандай кітап оқыдыңыз?"
⠀
Қазақта мұндай сөз жоқ.
⠀
Кейінгі, соңғы, бертінгі, ақырғы, ақтық ұғымдары – бір-біріне синоним сөздер. Алайда әрқайсының өзінің қолданылатын жері бар.
⠀
Ең соңғы ауыр қоштасудың сәтінде Жыламаймын,
Айнам, сен де жылама (М.Шаханов, Ғасырлар). – Одан кейін қоштаспайды, бітті, осы соңғы қоштасу.
⠀
Соңғы үмітін аялап отыр әні, отыр шал... (Т. Молдағалиев, Шақырады). – Одан басқа үміті жоқ, соңғы үміті сол.
⠀
Қасық қаның қалғанша, соңғы демің біткенше... (Ғ.Мүсірепов) – Соңғы демі бітеді, одан кейін тыныс алмайды.
⠀
Кітаптың соңғы беті – Соңғы бетінен кейін бітеді, ары қарай кітап жазылмайды.
⠀
Егер:
⠀
"Соңғы жаңалықтар" десек, одан кейін сол БАҚ еш жаңалық шығармай, жабылып қалуы керек.
⠀
"Соңғы рет көрді" деп қайтыс болған адамға қатысты, оны енді көрмейтін болсақ қана осылай айтамыз.
⠀
"Соңғы оқыған кітап" десек, одан кейін кітап бетін ашпай кетуі керек.
⠀
"Кейінгі" сөзін көбіміз мүлде қолданбаймыз, иә? Неге?
⠀
"В последнее время" дегенді "кейінгі кезде" демей, "соңғы уақытта" деп қазақшаға сөзбе-сөз аудардық та, құлағымызға әбден сіңісті боп кетті.
Бұл сөзді көбіне "кейінгі" деп алғанымыз дұрыс.