Польшада болып жатқан жағдай және «полекзит» деген термин қандай?

Орындағандар: Абдыбай Ұлан, Ибраемов Тамерлан

Келесі аптада поляк Конституциялық соты еуропалық заңнама елдің негізгі заңынан гөрі маңызды болуы мүмкін бе деген мәселені қарастыра бастайды. Соттардың шешімі іс жүзінде Польшаның ЕО-тан кетуі керек пе, жоқ па, соны анықтауы керек, өйткені әрбір кіретін мемлекет автоматты түрде Еуропалық заңнаманың ұлттық заңнамадан басымдығына келіседі – бұл ЕО-қа кіру кезінде қол қойылған келісім-шартта көрсетілген.

Поляктар бұл құжатқа 2003-інші жылы Польша мен Еуропалық Одақ басқаша болған кезде қол қойды. Содан бері ескі Еуропада түбегейлі өзгерістер болды, соның ішінде католиктік Польшаның қорытуы мүмкін емес: отбасы туралы түсінік өзгерді, ол поляк Конституциясына сәйкес ерлер мен әйелдердің одағы болып табылады. Поляктар бір жынысты некені заңдастыруға дайын емес, сонымен қатар дәстүрлі отбасын қолдау туралы декларация қабылдайды, өз қалаларын "ЛГБТ идеологиясынан босатылған аймақ" деп жариялайды. Бұл басқа еуропалық астаналарда, сондай-ақ Еуропалық Комиссия мен Еуропалық Парламентте сынға ұшырды.

Польшада өткен жылдар ішінде Брюссель жауап бере алмайтын өзгерістер болды: мысалы, 2019 жылғы 20 желтоқсандағы сот жүйесі туралы Заң елдің заңнамасын барлық мемлекеттік органдар мен соттар биліктің бақылауында болатындай етіп өзгертті. Бұл Польша ЕО-қа кірген кезде соттардың тәуелсіздігі қағидатын сақтау міндеттемесін бұзғанын білдіреді. Еуропалық Одақтың ережелеріне сәйкес Люксембургтегі сот мұндай заңның күшіне енуіне немесе осы қағиданы бұзатын түзетулерге кедергі келтіруі мүмкін. Бірақ Польша сыртқы нұсқауларға бағынудан бас тартады. Поляктар мен Еуропалық Одақ арасында осы және басқа бағыттар бойынша сот соғысы басталды. Сонымен бірге Варшаваға еуропалық құрылымдардан қарарлар мен айыппұлдар қаупі төнді. Поляктар бұған жауап ретінде Брюссельді бопсалау және ішкі істерге араласу үшін айыптайды, ал билеуші партияның аға саясаткерлері тіпті мүмкін "полекзит"-ті айтады. Яғни, Еуропалық Одақтан шығу.

Еуропада поляк қауіп-қатерлеріне мән бере ме? Брюссельдегі «RG» ақпарат көзі жоқ деп мәлімдейді. «Мұнда олар поляк әңгімелеріне немқұрайлы қарайды. Егер бұл орын алса, онда орта мерзімді емес, тіпті қысқа мерзімді перспективада емес», - деді ол. «Әрине, Ұлыбританияда ЕО-қа қарсы ұзақ мерзімді насихат кейіннен брекзитке ықпал еткенін бәрі есіне алады. Бірақ бұл көптеген жылдар өткен соң болды». Польша Еуропалық одақтың басты бенефициары болып қала береді және Еуропарламент басшысы Дэвид Сассолидің пікірінше, оған банкомат ретінде қарайды, сондықтан оны еуропалық құндылықтарды құрметтемегені үшін материалдық құндылықтардан айырады. Соңғы күндері Польшаға миллиардтаған еуро шығын әкелуі мүмкін бірнеше айыппұл рәсімдері туралы бірден белгілі болды.

Сіздің ойыңыз бойынша Польша ЕО-тан шығама? Ойларыңызбен бөлісе кетіңіздер.

Ресурс көзі: https://rg.ru/2021/09/23/eksperty-rasskazali-o-prichinah-protivostoianiia-varshavy-i-briusselia.html