Көршілермен қарым-қатынастың сапасы мен дәрежесі тұрғылықты жердегі адамдардың өміріне айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Үй мәдениетінде көршілер ақпарат, ресурстар және қолдау алмасудың маңызды серіктестері болып саналады. Күшті көршілік байланыстар қауіпсіздікке, бірлікке және тіршілік ету ортасындағы әлеуметтік оқшауланудың төмендеуіне ықпал етеді.
Қазіргі қоғамда көршілік байланыстар маңызды әлеуметтік процеске айналады, барлық салалардан асып түседі және барлық әлеуметтік-мәдени тәжірибелерде көрінеді. Мәдени әртүрлілікпен қатар, таңдау және бақылау мүмкіндігі көршілер арасындағы қарым-қатынастың маңыздылығы мен сапасына ие болады. Көршілік пен көршілік байланыстар қазіргі уақытта адам өмірінің маңызды аспектісі болып қала береді. Бірақ осы уақытқа дейін көрші қауымдастықтардың даму процесі артта қалып, белгілі бір дәрежеде терминологияның кедейлігі мен тақырыпқа көзқарастың тарлығымен тежеледі.
Әлеуметтану мен психологиядағы "көршілік байланыстар" ғалымдардың әртүрлі көзқарастарымен зерттеледі. Міне, ғалымдар көршілес байланыстарды зерттеу аясында жасаған бірнеше теориялар мен тұжырымдамалар:1. Әлеуметтік капиталдандыру теориясы (Роберт Д. Путнам):Роберт Путнам өзінің "корпорациялары жоқ қоғам" атты еңбегінде әлеуметтік капитал тұжырымдамасын, оның ішінде көршілес байланыстарды алға тартты. Бұл теорияға сәйкес, көршілес байланыстар қоғамда әлеуметтік капиталды қалыптастырады, бұл қоғамдағы сенімділікті, ынтымақтастықты және әл-ауқат деңгейін арттыруға ықпал етеді.Әлеуметтік айырбас теориясы теориясы (Джордж Хоманс және Питер Блау): Бұл теорияға сәйкес, көршілер арасындағы өзара әрекеттесу ресурстармен алмасу принциптеріне негізделген. Көршілер пайда табу немесе қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін өзара әрекеттеседі. Бұл теория көршілердің қызметтермен, ақпаратпен және ресурстармен алмасу арқылы бір-біріне қалай көмектесе алатындығын түсіндіреді.
Жалпы, қазіргі әлемде көп адамдар үйде уақыт өткізеді, мұнда қазір Интернеттің, технологияның, дамып келе жатқан инфрақұрылымның арқасында демалуға және жұмыс істеуге көптеген мүмкіндіктер бар. Қалай болғанда да, тұрғылықты жер адамдар өздерін жайлы сезінгісі келетін, өзін-өзі жүзеге асыру үшін көбірек мүмкіндіктерге ие болатын ортаға айналады. Көршілермен ерікті немесе еріксіз көптеген ортақ мүдделер бар. Мұның бәрі ауданның мүдделерін қорғайтын жергілікті көрші қауымдастықтарды ұйымдастырудың алғышарттарын жасайды.
Көршілік байланыстар біздің қазіргі өмірімізде маңызды рөл атқарады, адамдар өзара әрекеттесе алатын және бір-бірін қолдайтын қауымдастықтар құрады. Ресурстармен бөлісу, абаттандыру бағдарламасына қатысу, өзара көмек және қолдау, сондай - ақ Қоғамдастық рухын нығайту-бұл қоғамдастықтың әрбір мүшесінің өмір сүру сапасын, қауіпсіздігі мен әл-ауқатын жақсартуға ықпал етеді. Сондықтан көршілес байланыстарды ынталандыру және дамыту арқылы біз қиындықтарды жеңе алатын және барлық мүшелеріне қуаныш пен әл-ауқат әкелетін қауымдастықтар құрамыз.
3 курс әлеуметтік жұмыс мамандығының студенті Сағынышқызы Сандуғаш
Жетекші аға оқытушы Авсыдыкова Құралай