ҰБТ. Асан 61 балл жинады, Сергей 50 балл жинады. Екеуі де «Металлургия» мамандығына оқуға тапсырды. Грантқа тек Сергей түсті. Асанда сұрақ туындады: «Менің балым Сергейден көп бола тұра неге мен грантқа түсе алмадым? Әлде мектепті о баста орысша оқу керек па еді?»
Иә, осы сұрақ Асанды ғана емес, мені де, Марғұланды да, Құралайды да, Мөлдірді де....... бәрімізді мазалайды.
Университет. 1 курс студенттері, орыс тобы: бәрі грантта, грантты сақтау үшін оқытушыдан «5» сұрайды, бірақ білімдері – «3». Қазақ тобы: ақылы бөлімде оқыса да үлгерімі жақсы студенттер көп. Гранттағылары кітапхананы босатпайды. Қажетті кітапты ары іздейді, бері іздейді – жоқ, табылғаны тек орысша. Арасында бір-екі қазақша кітаптар кезігіп қалады, студент жерден жеті қоян тапқандай қуанады. Бірақ қуаныш сол кітапты ашып оқи бастағанда су сепкендей басылып, шым-шытырық сөйлемдерден басы қатады. Сөйлемдерін қанша оқысаң да түсінбейтін қазақша аудармасы «керемет» кітаптар-ай! деп еріксіз орысша кітаптарды қолға алады. Ауылдан келген қазақ баласына әуелде орысша кітап оқу қиын-ақ, бірақ талап бар, грантты сақтау керек, жақсы баға алу керек, сөздіктерді ақтарады, оқытушыдан сұрайды, интернетке салады. Өстіп жүріп соңғы курстарда әжептәуір аудармашы боп алады. Жалпы қазақ тобын, әсіресе техникалық мамандықтарды бітірген студенттерге техник және технолог деген дәрежемен қоса аудармашы деген біліктілік беру керек па деймін, әрине қалжың.
Ұзын сөздің қысқасы, неге қазақ тобына грантқа түсу балы орыс тобымен салыстырғанда жоғары? Қазақ тобына қазақша оқулықтар жоқтың қасы бола тұра осылай жасауға бола ма? «Мектепті орысша оқысаң грантқа түсу оңай» деп барлық қазақтар орыс тілді боп кеткені керек па бізге?