Жігер

Біттім енді, құрыдым,
Қатал тағдыр құтылмастай салды маған құрығын.
Құласам да биіктен, жыласам да күйіктен,
Енді менің жамалмайды жыртығым, бүтінделмес сынығым.
Кілтін іздеп ашық тұрған есіктің,
Бақытымнан құр қалып, уақытымнан кешіктім, -
деп күбірлеп отыр екен бір жігіт,
Ауласында мешіттің.
Əлгі адамға жақын барып бір адым:
–Неге сонша түңілдің, – деп сұрадым,
тағдырыңның көтере алмай сынағын
Қайғырардай мұншама?
Сабыр етіп біршама,
Айтшы досым қай биіктен құладың?
– Е-еһ, бауырым!..
Мені көрген мынау жұрт өтіп жатыр не демей,
Соқыр қоғам біз секілді мүгедекті елемей.
Тастаған соң бар өмірден түңілдім,
Қара жерге шығып қалған кемедей.
Бар кезімде, бай кезімде қанша адам,
Жабысып еді кенедей.
Соның бірі қалмаған соң қасымда,
Қаусап қалдым қан жүрмейтін денедей.
Ойын-сауық құрмастан,
Күндіз-түні еңбек еттім тынбастан.
Қолым жетті ағыл-тегіл байлыққа,
Тірі жанға еш қиянат қылмастан.
Мен осындай əлсіз халге түскен соң,
Айырылдым бір дос емес мың достан.
Біле алмадым, мүгедекті менсінбеу – бұл өмірдің заңы ма,
Жара салып жаныма,
Жарым кетті жарым түнде сырласқан.
Ол түк емес.., қызым кетті Қырымға,
Ұлым кетті Рұмға,
Əкесіне мойынын да бұрмастан.
Содан бері күліп өткен көздерімді мұң басқан,
Жүріп өткен іздерімді құм басқан.
Иə, иə, ЖАРЛЫМЫН!!!
Мен жарлымын жан таппаған түсінетін зар-мұңын.
Жаңа сездім кең дүниенің тарлығын.
Енді маған кім келіп жұбатуын айта алады,
Қайтарады кім осының барлығын?!.
– Жо-о-оқ, достым түңілме!
Бəрі жақсы болады ғой түбінде.
Аллаһ өзі берер, ертең есесін,
Ертең емес, берер, бəлкім бүгін де...
Жалғыз сен бе биігінен құлаған,
Жаратқанның жұмағына жетеді, сынағына шыдаған.
Барлық адам бақытты емес бауыр

Аяқ-қолы болғанымен дін аман.
Қанша бай жүр мұң сығып,
Шығын шықса шыбын жаны тұншығып.
Бақыт деген ендеше, байлық емес, бауырым,
Бақыт деген – бір Құдайға құлшылық!
Қолыңды соз бақытыңа құлшынып.
Адамдардың барлығына,
Ол аз десең тағдырыңа арта берме сен өкпе,
Мұның бəрі осыншама қайғыруға себеп пе?..
Саған мысал айтайыншы керек пе?
Баяғыда екі бақа байқамай,
Күмп етіпті қаймақ толы шелекке.
Қос бақаның біреуі жыласын кеп өкіріп,
Тағдырына мұндай сынға тастаған,
Бойына да бір шелектен аспаған,
Жалпы айтқанда.., бақа болып туғанына өкініп.
Ал, сыңары жігерлі, сыр бермейтін сынбайтын,
Мақсатына жетпейінше тынбайтын.
Құтқаршы деп тура келген ажалдан,
Құдайына дұға етті өтініп.
Созылыпты ұзаққа өмір-өлім майданы,
Жақсы бола қоймайды ғой жай бəрі.
Үміт үзген көлбақа хош айтысты досымен,
Бірге өскен шалшық суда сайдағы.
Ал екінші бақа болса тырбаңдауын қоймады,
Əңгімеге құлақ түрмей қайдағы.
Тырбың-тырбың шалпылдата берген соң,
Май боп қатты қаймағы...
Мысалымды түсін мейлі, түсінбе,
Бақытты адам болам десең жетеді оған ақылың да,
күшің де.
Адам деген жасау керек əрекет,
Ең аяғы сорлы болу үшін де.
Сөз соңында айтатыным, бауырым,
Бақыт деген – мешіттің сыртында емес, ішінде!

(с) Арман Бердалин